Mπορεί να είναι και πάνω από πενήντα χρόνια που βρέθηκα στο Μελιδόνι Αποκορώνου απ’ οπου περνούσα συχνά οδεύοντας για τα ορεινά, όταν με ξενάγησε για λίγη ωρά ο αλησμόνητος συνορειβάτης, έμπορος, Ανδρέας Κακούρης στο σπίτι της οικογένειας που είχε δημιουργηθεί μια θαυμάσια συλλογή ιστορικού και λαογραφικου περιεχομένου, αν θυμάμαι καλά. Ασφαλώς θα υπάρχει ακόμη και θα μπορουσε να αξιοποιηθεί . Με την ευκαιρία θα αναφερθώ δι’ ολίγων στον αγωνιστή, επί τουρκοκρατιας μα και μετά, Ανδρέα Κακούρη.
KΑΚΟΥΡΗΣ ΑΝΔΡΕΑΣ: Γεννήθηκε το 1849 στο Μελιδόνι – Αποκορώνου, Ν. Χα νίων. Πιστός θεματοφύλακας των ιερών Εθνικών παρακαταθηκών των προγόνων του και συνεχίζοντας τις παραδόσεις της φυγής του, μιμούμενος τον πατέρα του Νικόλαο και τον αδελφό του Γεώργιο, πήρε στα χέρια του το όπλο και ρίχτηκε στη μάχη σε ηλικία μόλις 17 χρόνων.
Εκλέχτηκε οπλαρχηγός Αποκορώνου στην επανάσταση του 1878 και ανέδειξε τις αρετές μεγάλου Αρχηγού.
Μετά τη λήξη της επανάστασης αυτής, όταν η Κρήτη απέκτησε προνόμιο του οργανικού Νόμου, διορίστηκε υπολοχαγός της Χωροφυλακής αλλά μετά από υπηρεσία έξι μηνών παραιτήθηκε.
Το 1884 εκλέχτηκε παμψηφεί δικαστής και παρέμεινε σ’ αυτήν τη θέση δυόμιση χρόνια. Διορίστηκε επίσης λοχαγός της Χωροφυλακής Σελίνου, αλλά μη μπορώντας να υπηρετεί υπό τις διαταγές Τούρκων προϊσταμένων παραιτήθηκε μετά από δίμηνη υπηρεσία.
Το 1887 έλαβε μέρος στη μυστική συνεννόηση που έγινε στο Ρέθυμνο και στην οποία αποφασίστηκε η κήρυξη της Ένωσης της Κρήτης με την Ελλάδα.
Το 1889 εκλέχτηκε Βουλευτής Αποκορώνου και πιστός στη μυστική συνεννόηση απέδωσε στον τότε γενικό διοικητή, Σαρτίσκη Πασά, αντιπρόσωπο του Σουλτάνου, ψήφισμα με το οποίο αποκήρυσσε την Τουρκική κυριαρχία και κήρυσσε την Ενωση της Κρήτης με την Ελλάδα. Στη συνέχεια αναχώρησε από το Βουλευτήριο και πήγε στον Αποκορώνα όπου, μετά από συνεννόηση με τον αρχηγό Κωνσταντίνο Βουλουδάκη, υποκίνησαν επανάσταση. Ο Σουλτάνος έστειλε 40.000 στρατό, για να καταστείλει την επανάσταση, έτσι οι επαναστάτες μην μπορώντας να τον αντιμετωπίσουν κατέφυγαν στην Αθήνα. Το Τούρκικο Στρατοδικείο Χανίων καταδίκασε σε «θάνατο» τον Ανδρέα Κακούρη, αλλά μετά από τη γενική αμνηστία που δόθηκε μπόρεσε και ο ίδιος να γυρίσει στην Κρήτη, το 1892.
Πήρε μέρος στις επαναστάσεις του 1896 και 1897 και σε όλες γενικά τις μάχες του Αποκόρωνα και της Κυδωνίας. Πήρε επίσης ενεργό μέρος στην εκπόρθηση του Πύργου της Μαλάξας και τραυματίστηκε ελαφρά στο πόδι. Το 1898, όταν έφθασε στα Χανιά ο Πρίγκιπας Γεώργιος, ως αρμοστής Κρήτης, ο Α. Κακούρης διορίστηκε Επαρχος Μυλοποτάμου για δύο χρόνια. Το 1905 εκλέχτηκε Αντιπρόεδρος της Επαναστατικής Συνέλευσης και αρχηγός Αποκορώνου, ήταν δε από τους 18 που υπέγραψαν στις 26/2/1905 το πρακτικό για την παρασκευή της επανάστασης του Θερίσου.
Κατά τη συνέλευση της 7ης Μαρτίου 1910 εκλέχτηκε μέλος αυτής και στη συνέχεια το 1911- 12 βουλευτής για τη Βουλή στην Αθήνα, με σκοπό την πραγματοποίηση της ένωσης της Κρήτης με την Ελεύθερη Ελλάδα. Επίσης, πήρε μέρος στην επαναστατική συνέλευση που σχημάτισε ο Ελευθέριος Βενιζέλος τον Σεπτέμβρη του 1916, όταν ήρθε στην Κρήτη. Πέθανε το 1918, σε ηλικία 69 χρόνων, η δε κηδεία του έγινε μη δημόσια δαπάνη.
Πηγη: Έκδοση 25 τομων “Αρσινόη” 1985
