Bιότοπος – περιγραφή
H λατινική ονομασία του βοτάνου είναι ANEMONE Pulsatilla (Ανεμώνη η πρωίκαρπος). Ανήκει στην οικογένεια των Ρανουγκουλοειδών. Στη χώρα μας υπάρχουν πολλά άλλα είδη του ίδιου γένους και καλλιεργούμενα. Ολα τα είδη ως χλωρά είναι δηλητηριώδη. Μόνο όταν ξηρανθούν, αποβάλλουν την τοξική τους ιδιότητα.
Είναι πολύχρονο και ποώδες, αλλά δεν αυτοφύεται στην Ελλάδα. Καλλιεργείται ως ανθοκομικό φυτό και μοιάζει πολύ με τα άλλα είδη. Τα φύλλα της είναι ομοιόμορφα, διπλώς τρισχιδή, τα οποία διαιρούνται σε τμήματα πολυσχιδή. Ο μίσχος είναι άνθινος. Το στέλεχος όρθιο, με τρίχες μεταξώδεις. Ο καρπός πτερωτός. Τα άνθη ιόχροα, πορφυρά, στο εξωτερικό των στελεχών σε σχήμα κυδωνιού. Φτάνει σε ύψος τα 30 εκατοστά.
Ως ανθοκομικό πολλαπλασιάζεται με χώρισμα της τούφας. Αλλά και με σπόρο Αύγουστο και Σεπτέμβριο.
Ιστορικά στοιχεία
Βότανο γνωστό πριν από χιλιάδες χρόνια. Το αποκαλούσαν και άνθος του Πάσχα γιατί ανθίζει εκείνη την εποχή. Σύμφωνα με την ελληνική μυθολογία, φύτρωσε από τα δάκρυα της Αφροδίτης. Ο Διοσκουρίδης την αναφέρει για την θεραπεία της φλεγμονής του ματιού, πράγμα που επαναλαμβάνουν και οι Τζέραρντ και Κούλπεπερ.
Το αποξηραμένο φυτό το χρησιμοποιούσαν οι θεραπευτές για την αντιμετώπιση των λοιμώξεων του στομάχου, των εντέρων και των γεννητικών οργάνων. Το χρησιμοποιούσαν ακόμα ως τονωτικό για το νευρικό σύστημα και το έδιναν σε ευέξαπτους ανθρώπους και σε όσους ήταν μελαγχολικοί, ιδίως σε όσες γυναίκες είχαν την κατάθλιψη της λοχείας.
Συστατικά – χαρακτήρας
Το φρέσκο φυτό περιέχει το γλυκοζίδιο ρανουνκουλίνη, που στο αποξηραμένο φυτό μετατρέπεται σε ανεμωνίνη, ακόμη σαπωνίνες και ρητίνη. Η ανεμωνίνη είναι τοξική και χρησιμοποιείται στη φαρμακοποιία.
Ανθιση – χρησιμοποιούμενα
μέρη – συλλογή
Ανθίζει από τον Δεκέμβριο μέχρι τον Μάρτιο. Για θεραπευτικούς σκοπούς χρησιμοποιείται όλο το φυτό κατά την άνθισή του και συλλέγεται από τον Μάρτιο μέχρι τον Ιούνιο.
Θεραπευτικές ιδιότητες και ενδείξεις
Το βότανο δρα θετικά σε νευρική υπερένταση, νευραλγία, ωτίτιδα και φλεγμονές του αναπαραγωγικού.
Το έγχυμα του φυτού χρησιμοποιείται ως καταπραϋντικό σε ασθένειες του αναπνευστικού.
Χλωρό χρησιμοποιείται ως κατάπλασμα και μπορεί να αντικαταστήσει το σινάπι.
Το βάμμα (χλωρό) του βοτάνου χρησιμοποιείται σε οδυνηρούς σπασμούς, νευραλγίες και ημικρανίες.
Σήμερα, λόγω της τοξικότητας του φυτού, χρησιμοποιείται στην ομοιοπαθητική για την κατάθλιψη, το προ εμμηνορροϊκό σύνδρομο, τις ημικρανίες, τα στομαχικά και εντερικά προβλήματα, την μικρή ή ακανόνιστη εμμηνόρροια, τις λευκές εκκρίσεις στις νέες γυναίκες, τους κιρσούς, τις πονεμένες αρθρώσεις, τους ρευματισμούς, την ποδάγρα και τις χρόνιες μολύνσεις του έσω ωτός.
Παρασκευή και δοσολογία
Το ξηρό βότανο παρασκευάζεται ως έγχυμα. Ρίχνουμε μία κουταλιά του γλυκού ξηρό βότανο σε ένα φλιτζάνι βραστό νερό και το αφήνουμε σκεπασμένο για 10 λεπτά. Σουρώνουμε και πίνουμε πρωί και βράδυ.
Προφυλάξεις
Το βότανο χλωρό είναι ερεθιστικό και διαβρωτικό. Είναι επικίνδυνο βότανο και πρέπει να χρησιμοποιείται μόνο κατ’ εντολή γιατρού. Οι χυμοί του φυτού προκαλούν ερεθισμό αν έρθουν σε επαφή με το δέρμα ή τις βλεννογόνες μεμβράνες.
Y.Γ: Όλα τα προηγούμενα άρθρα της στήλης μπορούμε να τα βρούμε στη διεύθυνση www.herb.gr.
Επίσης αν κάποιος φίλος αναγνώστης γνωρίζει οποιαδήποτε θεραπευτική ιδιότητα βοτάνου του τόπου μας που δεν είναι ευρέως γνωστή ή έχει κάποιο ερώτημα μπορεί να το απευθύνει στην ηλεκτρονική διεύθυνση skouvatsos11@gmail.com
