Μπαίνουμε σε μια εποχή, που η κυβέρνηση προσπαθεί, ν’ απαλλαγεί από παλιές συνήθειες. Θέλει να βάλει τέλος στην “οπισθοδρομική πρακτική”! Εκπέμπει μνήματα καινοτομίας για ν’ αλλάξει την Ελλάδα, αλλά αυτοί που τα λαμβάνουν, δυσκολεύονται να τ’ αποκρυπτογραφήσουν, γιατί ο τρόπος που καθορίζεται το περιεχόμενό των δεν πείθει τους πολλούς για το αδιάβλητο τον προσθέσεών της. Θεωρείται, ότι το “επιτελικό κράτος” θέλει να ελέγχει με τους ανθρώπους του τις κατ’ επίφασιν Ανεξάρτητες Αρχές.
Αποφασίστηκε ότι κάποιος πρέπει να ελέγχει “ενδοδιοικητικώς” τη νομιμότητα των πράξεων μερικών Ανεξάρτητων Αρχών, που έχουν ιδρυθεί με πρωτοβουλία των κυβερνήσεων πλειοψηφίας και δεν υπόκειντο σε κανένα έλεγχο από τους υπηρεσιακούς υπουργούς. Να ελέγχεται οι ελέγξας! Για τον σκοπό τούτο ιδρύθηκε η Εθνική Αρχή Διαφάνειας (Ε.Α.Δ.) με νόμο του 2019, η οποία αναλαμβάνει τον έλεγχο των αρμοδιοτήτων και δικαιωμάτων, όχι όλων των Ανεξάρτητων Αρχών στην Ελλάδα, αλλά ορισμένων βασικών ελεγκτικών δημόσιων φορέων.
Πρόκειται για τον Γενικό Επιθεωρητή Δημόσιας Διοίκησης (Γ.Ε.Δ.Δ.) το Σώμα Επιθεωρητών Ελεγκτών Δημόσιας Διοίκησης (Γ.Γ.Κ.Δ.), το Σώμα Επιθεωρητών Υπηρεσιών Υγείας και Πρόνοιας (Σ.Ε.Υ.Υ.Π.), το Σώμα Επιθεωρητών Δημοσίων Εργων (Σ.Ε.Δ.Ε.) και το Σώμα Επιθεωρητών Ελεγκτών Μεταφορών (Σ.Ε.Ε.Μ.).
Η Ε.Α.Δ. δεν μπορεί να ελέγξει τις συνταγματικά κατοχυρωμένες Ανεξάρτητες Αρχές, όπως η Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα (Α.Π.Δ.Π.Χ.), η Αρχή Δασφάλισης Απορρήτων Επικοινωνίας (Ε.Δ.Α.Ε.), το Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης (Ε.Σ.Ρ.) το Ανώτατο Συμβούλιο Επιλογής Προσωπικού (Α.Σ.Ε.Π.) και τον Συνήγορο του Πολίτη (Στ.Π).
Η Εθνική Αρχή Διαφάνειας έγινε κατά βάσιν για την πάταξη της διαφθοράς, καταργουμένη της υπάρχουσας Γεν. Γραμματείας Καταπολέμησης της Διαφθοράς και υποβαθμίζοντας την αυτοτέλεια των προηγουμένων Ανεξάρτητων Αρχών. Δεν θα υπάγεται σε έλεγχο από οποιονδήποτε υπουργό για τις πράξεις της, ίσως από το Μ. Μαξίμου, θα συγκροτείται δε η Διοίκησή της από εκλεγμένα πρόσωπα μέσω Α.Σ.Ε.Π.
Το ερώτημα τίθεται αν αυτή η Εθνική Αρχή Διαφάνειας θα είναι μια “νέα παραεισαγγελία”, που θα διεξάγει προανακρίσεις και θα στέλνει τα πορίσματά της στην Εισαγγελία, ή θα έχει ένα διαφορετικό ρόλο, που θα οριστικοποιεί την καταπολέμηση της διαφθοράς.
Οι αρμοδιότητες κατά τους δημοσιολόγους δεν έχουν συστηματοποιηθεί και το νομικό ζήτημα, αν θα έχει ευρύτερο ρόλο, δεν είναι ξεκαθαρισμένο.
Η Δημόσια Διοίκηση κρίνεται πάντα εκ του αποτελέσματος και η Ανεξάρτητη Αρχή Διαφάνειας θα αξιολογηθεί από τα άτομα που θα την στελεχώσουν και από το αν θα είναι αποτελεσματική στο θεσμικό της έργο!
