Εχετε αναρωτηθεί πόσοι βαθμοί χάνονται από την ανησυχία και το άγχος που κατακυριεύουν μια μερίδα υποψηφίων;
Μόνο οι αγχωμένοι υποψήφιοι μπορούν να αναγνωρίσουν εκ των υστέρων τις απώλειες τους. Ανησυχία και άγχος επιδρούν δραματικά σε λειτουργίες της μνήμης εργασίας και της βραχείας μνήμης. Είναι προφανές ότι χαμένοι είναι όσοι ανησυχούν και αγχώνονται σε υπερβολικό βαθμό.
Στο σημερινό σημείωμα παρουσιάζω σύγχρονα ευρήματα της Γνωστικής Ψυχολογίας για τις συνέπειες του άγχους, ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά την απόδοση σε εξετάσεις.
Επίσης, παραθέτω ένα μικρό απόσπασμα από έργο του Γ.Σεφέρη, αληθινό μάθημα αισιοδοξίας για όλους μας.
Τέλος, αντιγράφω από το βιβλίο μου “Μαθαίνω εύκολα” μερικές χαλαρωτικές πρακτικές χρήσιμες σε κάθε παιδί ή έφηβο που συμμετέχει σε εξετάσεις τις επόμενες εβδομάδες.
Ανησυχία και άγχος κόβουν βαθμούς
Ερευνητές κατέγραψαν σοβαρή επίδραση στην απόδοση των παιδιών που ανησυχούν χωρίς λόγο. Ιδιαίτερα επηρεάστηκε η απόδοση τους σε θέματα γλώσσας κι αντιμετώπισης προβλημάτων.
Όταν αυτά τα παιδιά ανησυχούν για άσχετα θέματα, επιβαρύνουν ένα σημαντικό τμήμα της μνήμης εργασίας τους. Αυτό δυσχεραίνει την ικανότητα τους να αποκλείσουν άσχετες πληροφορίες, έχουν δυσκολία στη συγκέντρωση και δυσκολία να ολοκληρώσουν μια εργασία έγκαιρα. Αντίστοιχα, άλλοι ερευνητές κατέγραψαν τις συνέπειες του χρόνιου άγχους και της κατάθλιψης. Εδώ τα πράγματα είναι σοβαρότερα αφού επηρεάζονται δραματικά οι λειτουργίες της μακρόχρονης μνήμης και της βραχείας μνήμης σε γλωσσικές εργασίες.
Αισιοδοξία διάχυτη
Πίστη στις δυνάμεις μας, αυτογνωσία και αισιοδοξία είναι τα μηνύματα του κειμένου που ακολουθεί.
«Βρισκόμαστε σ’ ένα σταυροδρόμι· δεν ήμασταν ποτέ απομονωμένοι· μείναμε πάντα ανοιχτοί σ’ όλα τα ρεύματα – Ανατολή και Δύση· και τ’ αφομοιώναμε θαυμάσια τις ώρες που λειτουργούσαμε σαν εύρωστος οργανισμός. Συνταραζόμαστε κι εμείς, δικαιολογημένα ή αδικαιολόγητα, από διαδοχικές κρίσεις, αποκαλυπτικές εφευρέσεις και φόβους, που δεν αφήνουν τον ανθρώπινο νου να ηρεμήσει – σαν την καλαμιά στον κάμπο. Μπροστά σ’ αυτά, τι μας μένει για να βαστάξουμε αν απαρνηθούμε τον εαυτό μας;
Δε μένω τυφλός στα ψεγάδια μας, αλλά έχω την ιδιοτροπία να πιστεύω στον εαυτό μας. Κι η εμπειρία μου δείχνει πως αυτό που με βοήθησε, περισσότερο από κάθε άλλο, δεν ήταν οι αφηρημένοι στοχασμοί ενός διανοουμένου, αλλά η πίστη και η προσήλωσή μου σ’ έναν κόσμο ζωντανών και περασμένων ανθρώπων· στα έργα τους, στις φωνές τους, στο ρυθμό τους, στη δροσιά τους.
Αυτός ο κόσμος, όλος μαζί, μου έδωσε το συναίσθημα πως δεν είμαι μια αδέσποτη μονάδα, ένα άχερο στ’ αλώνι».
Από το έργο του Γεωργίου Σεφέρη, Δοκιμές.
Ασκηση σε χαλαρωτικές πρακτικές
Οι υποψήφιοι που θα υιοθετήσουν από σήμερα χαλαρωτικές πρακτικές που τους ταιριάζουν θα είναι σε θέση να τις εφαρμόσουν την ώρα της εξέτασης.
Παραθέτω μερικές πρακτικές χαλάρωσης από το βιβλίο μου “Μαθαίνω εύκολα”…
Κατ’ αρχήν απαλλαγείτε από την τυραννία των ακουστικών, του κινητού τηλεφώνου και των οθονών. Η συνεχής εξάρτηση από αυτά μειώνει την αυτοσυγκέντρωση μας, δοκιμάζει την αυτοπειθαρχία μας και μας αναστατώνει.
Αν αισθάνεστε ότι αγχώνεστε κάνετε την παρακάτω άσκηση:
«Αν είναι μέρα, σκεπάστε τα μάτια σας με τις παλάμες για 1-2 λεπτά.
Αν είναι νύκτα, σβήστε το φως και μείνετε στο σκοτάδι για 1-2 λεπτά. Μετά ξεσκεπάστε τα και κινείστε τις κόρες σας κυκλικά στη φορά των δεικτών του ρολογιού χωρίς να κινείτε το κεφάλι σας. Κάνετε το ίδιο προς την αντίθετη κατεύθυνση»
Τρίτη ιδέα είναι να απαλλαγείτε από τα παπούτσια σας. Κάθε φορά που μελετάτε στο σπίτι δεν είναι ανάγκη να φοράτε ότι στενεύει τα πόδια σας. Αρκετοί ακολουθούν αυτήν τη συμβουλή και βγάζουν τα παπούτσια τους στην αίθουσα των εξετάσεων, όταν δυσκολεύονται, χωρίς βέβαια να τους βλέπουν οι επιτηρητές τους!
Επίσης, φροντίσετε να έχετε τη σωστή θερμοκρασία στο σώμα σας, για κατακτήσετε ευκολότερα ηρεμία του νου και χαλάρωση του σώματος σας. Η σωστή θερμοκρασία στο χώρο μελέτης για μέγιστη απόδοση, είναι όταν κρυώνετε ελαφρά.
Μια άριστη ιδέα είναι να ακούτε μουσική Μπαρόκ όταν στις επαναλήψεις σας απαντάτε σε πιθανές ερωτήσεις εξετάσεων. Επίσης, κομμάτια κλασικής ή ρομαντικής μουσικής είναι κατάλληλα όταν γράφετε εκθέσεις. Οπωσδήποτε είναι χρήσιμο να μην ακούτε μουσική συνέχεια, αλλά μόνο σε ειδικές περιπτώσεις, έτσι η μουσική παραμένει ένα μοναδικό στοιχείο της μαθησιακής σας διαδικασίας.
Αρκετά κομμάτια κλασικής μουσικής είναι εξαιρετικά χαλαρωτικά μέσα και ταυτόχρονα διευκολύνουν τη μάθηση. Παράδειγμα, το Largo από το Χειμώνα των 4 Εποχών του Vivaldi έχει τα καλύτερα αποτελέσματα.
Το ίδιο συμβαίνει με κομμάτια ορχηστρικής μουσικής, ή μελωδίες από εξωτικά μέρη. Η χαλάρωση με τη μουσική πετυχαίνει αν το άκουσμα της διαρκεί τουλάχιστον 6 λεπτά.
Τέλος, δοκιμάστε να τραγουδήσετε για να βελτιώσετε τη φυσική σας κατάσταση, τη διάθεση σας και τον βαθμό χαλάρωσης σας.
Ευχή σε όλα τα παιδιά μας που συμμετέχουν σε κάθε είδους εξετάσεις αυτή την περίοδο
«Να αποδώσουν στο μέγιστο των δυνατοτήτων τους».
