Ανησυχία – προβληματισμός για τη διαχείριση των απορριμμάτων στη Δυτική Κρήτη

Σοβαρά ερωτήματα για τη διαχείριση των απορριμμάτων στη Δυτική Κρήτη δημιουργούνται μετά την αλλαγή στάσης του Δήμου Ηρακλείου, αλλά και τη “θολή” απόφαση του Φορέα Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων Κρήτης (πρόεδρος ο δήμαρχος Ηρακλείου) αναφορικά με τη διοικητική και λειτουργική αυτοτέλεια της ΔΕΔΙΣΑ. Mετά και τις σχετικές καταγγελίες από τον δήμαρχο Πλατανιά Γιάννη Μαλανδράκη για “αλλαγή στάσης” από τον Δήμο Ηρακλείου φαίνεται ότι ο μεγαλύτερος Δήμος της Κρήτης προσανατολίζεται στην απορρόφηση της ΔΕΔΙΣΑ από τον Περιφερειακό ΦΟΔΣΑ κάτι που κατηγορηματικά απορρίπτουν όλοι οι φορείς των Χανίων.
ΑΝΗΣΥΧΙΑ ΚΑΙ ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ
Γνώστες πάνω σε θέματα διαχείρισης απορριμμάτων έχουν υποβάλλει μία σειρά από ενστάσεις προς όλους τους εμπλεκομένους (Υπουργεία, Περιφέρεια, Δήμους κ.ά.) για το τι συνέπειες θα είχε μία τέτοια εξέλιξη. Ειδικότερα όπως εκτιμούν ο διοικητικός έλεγχος της ΔΕΔΙΣΑ κεντρικά από το Ηράκλειο από τον ενιαίο ΦΟΔΣΑ θα έχει ως αποτέλεσμα:
• Καθυστέρηση στη λήψη αποφάσεων που σχετίζονται με όλο το φάσμα των δραστηριοτήτων της επιχείρησης (σχεδιασμός δράσεων, προμήθειες ανταλλακτικών για τη λειτουργία του ΕΜΑΚ και της Αποκομιδής κ.ά.) αφού η ΔΕΔΙΣΑ θα διοικείται από το Ηράκλειο όπου και η έδρα του Περιφερειακού ΦΟΔΣΑ, με αποτέλεσμα την υποβάθμιση της καθημερινής λειτουργίας και εν τέλει την απαξίωση των έργων και των υπηρεσιών. Μία τέτοια λειτουργία θα έχει ως αποτέλεσμα την απαξίωση του έργου της επιχείρησης -κάτι που είναι πιθανόν να είναι και επιθυμητό- προκειμένου να παραχωρηθούν οι δραστηριότητες σε ιδιώτη.
• Η κατάργηση της δραστηριότητας της επιχείρησης ως αναθέτουσας αρχής θα έχει ως αποτέλεσμα η εκπόνηση μελετών, η ένταξή τους σε χρηματοδοτικά εργαλεία και η υλοποίησή τους να πραγματοποιείται από την έδρα του Περιφερειακού ΦΟΔΣΑ ο οποίος θα έχει στην ευθύνη του και τις άλλες Περιφερειακές Ενότητες της Κρήτης. H ΔΕΔΙΣΑ την τελευταία 7ετία έχει απορροφήσει 15.000.000 € για τη βελτιστοποίηση του συστήματος διαχείρισης στερεών αποβλήτων στην Π.Ε. Χανίων ακριβώς επειδή σχεδίαζε και ωρίμαζε έργα έγκαιρα. Παράλληλα συμμετείχε σε αρκετά Ευρωπαϊκά Προγράμματα ως αποτέλεσμα της επίμονης δουλειάς και του έγκαιρου σχεδιασμού, σε αντίθεση με την υπόλοιπη Κρήτη που έχει μείνει πίσω σε σχέση με την ορθή διαχείριση των στερεών αποβλήτων. Επιπρόσθετα θέτει προτεραιότητες στην περιοχή ευθύνης της και τις υλοποιεί άμεσα. Στην περίπτωση συγχώνευσης ποιος διασφαλίζει τα παραπάνω; Είναι βέβαιο ότι θα οπισθοδρομήσει η διαχείριση των αστικών στερεών αποβλήτων στην Π.Ε. Χανιών και θα απαξιωθεί καθώς θα δοθεί προτεραιότητα στις 3 άλλες Π.Ε. που βρίσκονται πίσω. Με ποιον τρόπο θα μπαίνουν προτεραιότητες;
• Οι υποδομές αποτελούν περιουσιακό στοιχείο των πολιτών και των Δήμων που εξυπηρετεί η ΔΕΔΙΣΑ. Με τη συγχώνευση ο σχετικός νόμος υπαγορεύει τη μεταφορά όλων των περιουσιακών στοιχείων στον Περιφερειακό ΦΟΔΣΑ. Είναι ηθικό;
• Καταστρατήγηση της αρχής της επικουρικότητας και της εγγύτητας σύμφωνα με την ευρωπαϊκή νομοθεσία: «Η λήψη των αποφάσεων σε πολιτικό επίπεδο θα πρέπει να γίνεται στον μεγαλύτερο δυνατό βαθμό αποκέντρωσης και η διαχείριση των αστικών στερεών αποβλήτων πραγματοποιείται κοντά στον τόπο παραγωγής τους». Το αποτέλεσμα αποδεικνύει ότι διαχρονικά -κατά κανόνα- ελήφθησαν σωστές αποφάσεις σε επίπεδο Π.Ε. Χανίων σχετικά με τη διαχείριση των στερεών αποβλήτων. Ποιο το επιχείρημα για κατάργηση του αυτοδιοίκητου της ΔΕΔΙΣΑ και τη λήψη αποφάσεων από διαφορετική δομή;
Η ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΦΟΔΣΑ
Σημειώνεται ότι στην απόφασή του το Δ.Σ. του ΦΟΔΣΑ, πριν από 3 μήνες περίπου, τόνιζε πως θα ζητήσει από το Υπουργείο Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης «νομοθετική ρύθμιση, με την οποία να διατηρείται η λειτουργική αυτοτέλεια των υφιστάμενων ΦΟΔΣΑ, Αρχανών Αστερουσίων, Χερσονήσου ΔΕΔΙΣΑ και Αμαρίου, δηλαδή να εξακολουθήσει η λειτουργία τους παράλληλα με τη λειτουργία του Περιφερειακού ΦΟΔΣΑ στον οποίο και θα υπάγονται. Οσον αφορά στον ΕΣΔΑΚ αυτός θα συγχωνευθεί στον Περιφερειακό ΦΟΔΣΑ». Η αναφορά για “λειτουργική αυτοτέλεια” δεν ικανοποιεί καθόλου τους φορείς των Χανίων καθώς προσδοκούσαν ότι η ΔΕΔΙΣΑ θα παρέμενε σε λειτουργική και διοικητική αυτοτέλεια, θα μπορούσε να λειτουργεί ως αναθέτουσα αρχή και να προχωρά τα προγράμματά της. Αν δεν γίνεται κάτι τέτοιο εκτιμάται πως επειδή η υπόλοιπη Κρήτη βρίσκεται πίσω σε θέματα διαχείρισης και ο ενιαίος ΦΟΔΣΑ είχε προχωρήσει ελάχιστα σε θέματα διαχείρισης την τελευταία προγραμματική περίοδο, αυτό θα έχει συνέπειες στη σωστή λειτουργία της ΔΕΔΙΣΑ. Σημειώνεται πως με τα 15.000.000 ευρώ που απορρόφησε η ΔΕΔΙΣΑ τα τελευταία χρόνια προχώρησε ο εκσυγχρονισμός της διαχείρισης των αστικών στερεών αποβλήτων στην Π.Ε. Χανίων με τη βελτιστοποίηση του ΕΜΑΚ, την προμήθεια κάδων και οχημάτων για διαλογή στην πηγή οργανικών, η προμήθεια τεμαχιστή ογκωδών απορριμμάτων, η προμήθεια εξοπλισμού για τους Σταθμούς Μεταφόρτωσης Σφακίων και Καντάνου – Σελίνου, η αποκατάσταση των ΧΑΔΑ Μεσομουρίου, Αρμένων, Αση-Γωνιάς, Γαύδου της Π.Ε. Χανίων, η εξεύρεση λύσης στη διαχείριση στερεών αποβλήτων της Γαύδου, η εισαγωγή καινοτομίας μέσω Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων στη διαχείριση Σ.Α. (έργα Waste-C-Control, WASP – TOOL, EWAS) κ.λπ.