Αιτία είσαι, Ιάσονα, μ’ αυτά σου τα βιβλία
Η Κάινα να ‘ναι ζωντανή μέσα στην Ιστορία.
(Δήμητρα Παντελή και Εργίνας Σεργάκη)
Το τρίτο βιβλίο του Ιάσονα, «Ανιστορώ για την Κάινα» είναι ο τρίτος άθλος του για την γενέτειρά του. Ανιστορεί, διηγείται αναμνήσεις, προσωπικά βιώματα δικά του και των συγχωριανών του. Έχουνε νόημα πολύ, δε θέλει να χαθούνε… Αναστοράται τσι παλιές εποχές και
«Πώς να ξεχάσω τα παλιά τση ζωής τα περασμένα
που ήταν ούλα όμορφα και ζούσαν αδελφωμένα»;
(Μαρία Γρυφάκη, Χανιώτικα Νέα, 15-7-2016)
Με το ανασκάλεμα της περασμένης ζωής, συγκινεί και ξυπνά τις ευαίσθητες χορδές της ψυχής των ανθρώπων με παρόμοια βιώματα. Δίνει την ευκαιρία στους νεότερους να γνωρίσουν το παρελθόν, να το συγκρίνουν με το παρόν και να γνοιαστούν για το μέλλον το δικό τους.
Η περιγραφή ηθών, εθίμων, ασχολιών διανθισμένα με πλούσιο φωτογραφικό υλικό, για μας τους παλιούς της τότε δραστήριας ζωογόνου υπαίθρου, είναι «μία απόλαυση», με τον λύχνο και τις λαδιές στο διάβασμα, με τις πολλές «δούλες» στο αλώνισμα και το «Ίω – ίω για τωνε και τ’ άχερα δικάτωνε». Τρώγαμε, βέβαια, κι εμείς «τις κουμούρες» με το «λίχνισμα».
Τι να πρωτοθυμηθείς και να πρωτογράψεις σε ένα σημείωμα για το θαυμάσιο αυτό βιβλίο του ακούραστου, υπέροχου φίλου, του Ιάσονα.
Ενδεικτικά αναφέρω όσα μου θυμίζουν πολλά: Την ξεκουκίστρα για το λινάρι, τον αργαλειό με το χτένι και τις πατητήρες, την ανέμη, τον άδραχτο και το θρομύλι. Τα πολλά αλώνια, τις μεγάλες θεμωνιές και το μεγάλο «λαμνί» στη μέση τ’ αλωνιού. Τον χερόμυλο, την παραστιά, τον ξυλόφουρνο, τις μπουγάδες και τα μπουγαδοκόφινα και όλα όσα με μαεστρία παραθέτει ο Ιάσονας.
Στις πρώτες 189 σελίδες και σε επτά κεφάλαια μας παρουσιάζει:
Κεφ. 1. Συνοπτικά ιστορικά στοιχεία της Κάινας
Κεφ. 2. Πώς αλλάζουν οι καιροί και οι συνήθειες
Κεφ. 3. Πρακτικές και τρόπος ζωής
Κεφ. 4. Ευφυή μυαλά: Παντελογιάννης, Παντελογιώργης, Παντελομαρία.
Κεφ. 5. Διάλογοι μαθητών, τραγούδια
Κεφ. 6. Θρύλοι, παραδόσεις
Κεφ. 7. Τριάντα εννέα (39) όμορφες Ιστορίες, η μία καλύτερη από την άλλη, οι οποίες δείχνουν το πνεύμα των αγνών, ευφυών και ετοιμόλογων ανθρώπων της υπαίθρου την εποχή εκείνη. Οι ιστορίες και σήμερα μπορούν να λέγονται σε παρέες και σε εκδρομές, γιατί αποσπερίδες δυστυχώς δεν υπάρχουν. Μας έχει αιχμαλωτίσει η τηλεόραση, ο υπολογιστής και τα κινητά.
Σ’ όλα τα χωριά υπήρχαν και υπάρχουν και σήμερα ευφυείς και ταλαντούχοι στην πλοκή ιστοριών, τραγουδιών, ευτράπελων και θα μπορούσαν να καταγραφούν όσο και όπου υπάρχουν ακόμα άνθρωποι που θυμούνται παρόμοιες ιστορίες, γεγονότα, τραγούδια. Ένα λαογραφικό Μουσείο είναι δυνατό να διαφυλάξει
το λαογραφικό υλικό όλης της επαρχίας, όπως αυτό αναφέρεται στα κεφάλαια ένα έως και επτά του βιβλίου «Ανιστορώ για την Κάινα».
Ο Ιάσονας είναι Γραμματέας του Δ.Σ. του Κοινωφελούς Ιδρύματος Αγία Σοφία και, εάν το θελήσει, μπορεί να γίνει πραγματικότητα. Εμείς θα είμαστε αρωγοί του.
Στις υπόλοιπες σελίδες, 190-338, ο συγγραφέας με την ένδειξη ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ αναφέρεται στα δύο προηγούμενα βιβλία του: «Το χωριό μας η Κάινα» και «Ανθρωπογεωγραφία της Κάινας».
Παραθέτει όλες τις κριτικές – βιβλιοπαρουσιάσεις από την εφημερίδα (μας) Χανιώτικα Νέα και τις πανηγυρικές παρουσιάσεις του στο Ίδρυμα Αγία Σοφία και στο χωριό του στην Κάινα.
Ολοκληρώνει τον τρίτο άθλο του αναφέροντας τους πολλούς χορηγούς των εκδόσεων και τις ευχαριστίες του προς όλους όσους τον βοήθησαν στο άριστο και θεάρεστο έργο του.
Συγχαρητήρια, ακούραστε, καλέ φίλε. Είσαι πρότυπο για καθένα που επιθυμεί να σε μιμηθεί.
Εύχομαι να έχεις υγεία να προσφέρεις πολλά ακόμη για την Κάινα, για τον Αποκόρωνα, για την κοινωνία.
Καμαροχαίρομαί σε!