«Ακόμη και στους καιρούς της πανδημίας ένας έρωτας σε απόσταση μπορεί να δώσει δύναμη, ελπίδα και χρώμα, έτσι όπως μόνο η αγάπη μπορεί» λέει η ψυχολόγος και συγγραφέας Αννέτα Μαρκογιαννάκη, η οποία μιλά στις “διαδρομές” με αφορμή την κυκλοφορία του νέου της βιβλίου “Έρωτας σε απόσταση” που γράφτηκε κατά τη διάρκεια του πρώτου lock down, τον περασμένο Φλεβάρη, όταν πρωτοειπώθηκε η καθολική οδηγία “κρατάτε αποστάσεις”.
Το βιβλίο είναι ένα ενιαίο αφήγημα, που αντανακλά την σημερινή πραγματικότητα του “μένουμε σπίτι”, την αγωνία, τις σκέψεις, αλλά και την ελπίδα που φέρνει αναπάντεχα η δύναμη της ζωής μέσα από έναν έρωτα δύο μοναχικών ανθρώπων…
Πότε και πώς ξεκινά το “ταξίδι” σας στον κόσμο της συγγραφής;
Το “ταξίδι” της συγγραφής ξεκίνησε από την εσωτερική μου ανάγκη να παρατηρώ, να αναρωτιέμαι, να εκφράζομαι. Η συγγραφή είναι για μένα ένας τρόπος να υπάρχω. Οι λέξεις μοιάζουν με φτερά που με ταξιδεύουν. Είναι σαν να πετάω σε δικούς μου κόσμους. Είναι όμως πολύ μοναχικό αυτό το ταξίδι. Βρίσκω, ανακαλύπτω πράγματα. Και σκέφτομαι, τι να τα κάνω.
Να τα κρατήσω για μένα; Η γνώση, βιωματική ή θεωρητική, είναι για να μοιράζεται. Το πρώτο μου συγγραφικό παιδί ήταν “Η κουκουβάγια η τετραγωνομάτα”, ένα παιδικό βιβλίο που μιλάει για τον κίνδυνο της εξάρτησης και την ισορροπημένη χρήση του ίντερνετ και της τεχνολογίας.
Αφορμή ήταν τα παιδιά μου, στην προσπάθεια μου να τα απασχολήσω εποικοδομητικά και ευχάριστα, φτιάχνοντας μαζί μια ιστορία. Ακρογωνιαίος λίθος βέβαια είναι οι σπουδές μου στην Ψυχολογία και το “σκάλισμα” του ανθρώπινου ψυχισμού. Η ενδοσκόπηση και ο αναστοχασμός της ανθρώπινης συμπεριφοράς και αλληλεπίδρασης αποτελεί πάντα πηγή έμπνευσης για μένα.
Κατά πόσο σας ενέπνευσαν ιστορίες ανθρώπων μέσα από την επαγγελματική σας ενασχόληση ως ψυχολόγος, στη μυθοπλασία και πλοκή των βιβλίων σας;
Ο κάθε άνθρωπος είναι μια μοναδική και ανεπανάληπτη προσωπικότητα. Το ίδιο και η ιστορία του, τα βιώματα, τα τραύματα, οι επιθυμίες, οι ενδοβολές του, οι σχέσεις του, τα οποία καταγράφονται ανεξίτηλα στον ψυχισμό του, στην σπλαχνική του μνήμη.
Μια τέτοια ιστορία καθρεπτισμένη με κατανόηση, αποδοχή και αλήθεια κάλλιστα μπορεί να αποτελέσει πρώτη ύλη για ένα μυθιστόρημα. “Η ζωή κάθε ανθρώπου, ειπωμένη αληθινά, είναι ένα μυθιστόρημα” είχε πει ο Ernest Hemingway.
Στο γραφείο μου είμαι ψυχολόγος, μπροστά στα χαρτιά και τα στυλό είμαι συγγραφέας, στο σπίτι είμαι μητέρα και σύντροφος. Αυτές οι διαμορφώσεις του εαυτού είναι ξεχωριστές αλλά και αλληλένδετες.
Πώς προέκυψε το νέο σας βιβλίο “Έρωτας σε απόσταση”, τι πραγματεύεται;
Το τελευταίο μου βιβλίο “Έρωτας σε απόσταση” γράφτηκε κατά τη διάρκεια του πρώτου lock down, τον περασμένο Φλεβάρη, όταν πρωτοειπώθηκε η καθολική οδηγία “κρατάτε αποστάσεις”. Κεντρικό ρόλο έχει η αγάπη, σε όλες της τις μορφές: γονεϊκή, αδερφική, φιλική, ερωτική, συντροφική, αλλά και η οικουμενική, η πανανθρώπινη αγάπη, ο ένας για τον άλλον.
Πολλές φορές οι άνθρωποι φοβούνται να φανερωθούν, να εμπιστευτούν, να αγαπήσουν πραγματικά. Σε αυτό συμβάλλει ο τρόπος που έμαθαν, πήραν ή δεν πήραν την αγάπη από την πατρική τους οικογένεια. […] Όλα τα ανομολόγητα μυστικά και πάθη αποτελούν κλωστές σ’ ένα κουβάρι συναισθημάτων που κουβαλούν οι ήρωες του βιβλίου.
Μόνο το φως θα τους λυτρώσει από τις σκοτεινές σοφίτες του παρελθόντος, προχωρώντας στη βίωση μιας ζωής με επίγνωση και συνειδητότητα. Ακόμη και στους καιρούς της πανδημίας ένας έρωτας σε απόσταση μπορεί να δώσει δύναμη, ελπίδα και χρώμα, έτσι όπως μόνο η αγάπη μπορεί.
Γιατί ο έρωτας είναι το αντίδοτο του θανάτου και της αβάσταχτης μοναξιάς των καιρών μας.
Επίσης το βιβλίο πραγματεύεται την έννοια της αυτογνωσίας, την αξία της γνώσης, τις συνέπειες του φόβου αλλά και την σημασία της ελευθερίας. Καθώς οι φοβισμένοι άνθρωποι τείνουν να έχουν μεγάλες τηλεοράσεις, ενώ οι ελεύθεροι άνθρωποι έχουν μεγάλες βιβλιοθήκες. Η ελευθερία του ανθρώπου ξεκινά από την ελευθερία του νου.
Συνδέεται και εάν ναι, πώς, το νέο σας βιβλίο με το προηγούμενο “Μάθε με να σ’ αγαπώ” που περιείχε 7 ιστορίες με ψυχολογικό υπόβαθρο για την συντροφική αγάπη;
Και τα δύο βιβλία μιλάνε για την αγάπη, για τις σχέσεις, τα λάθη, τα πάθη, τα “θέλω” μας.
Το “Μάθε με να σ’ αγαπώ” περιλαμβάνει αυτοτελείς ιστορίες. Επτά διηγήματα με ψυχολογικό υπόβαθρο.
[…]Το βιβλίο “Έρωτας σε απόσταση” είναι ένα ενιαίο αφήγημα, αντανακλά την σημερινή πραγματικότητα του ¨μένουμε σπίτι”, την αγωνία, τις σκέψεις, αλλά και την ελπίδα που φέρνει αναπάντεχα η δύναμη της ζωής μέσα από έναν έρωτα δύο μοναχικών ανθρώπων. Σε αυτό έμμεσα συμβάλλει η αποκάλυψη ενός γράμματος με ανείπωτα οικογενειακά μυστικά.
Είναι εύκολο ή δύσκολο κεφάλαιο οι ανθρώπινες σχέσεις και μάλιστα οι ερωτικές σε κρίσιμες περιόδους; Πώς επηρεάζονται από μια υγειονομική ή οικονομική κρίση, από το φόβο και το άγχος για το αύριο;
Είναι δύσκολες οι σύγχρονες ανθρώπινες σχέσεις, κυρίως στο δυτικό πολιτισμό. Οι ρυθμοί ζωής είναι φρενήρεις, τα επίπεδα του στρες πολύ υψηλά. […] Είναι αλήθεια ότι συντροφικές-συζυγικές σχέσεις δοκιμάζονται στις μέρες μας λόγω δύσκολων συναισθημάτων που δημιουργεί η συνθήκη του εγκλεισμού, των περιοριστικών μέτρων, αλλά και λόγω των επαγγελματικών- οικονομικών δυσκολιών.
Σε αυτό ήρθαν να προστεθούν και οι ψυχοσυναισθηματικές διακυμάνσεις των παιδιών μέσα στο σπίτι λόγω της τηλεκπαίδευσης.
Πολλά ζητήματα του ζευγαριού τα οποία είχαν μπει πρόχειρα “κάτω από το χαλί”, σαν να βγήκαν στην επιφάνεια.Είναι καλό να θυμόμαστε ότι για το αυξημένο άγχος ή τον παραπανίσιο θυμό μας δεν φταίει αναγκαστικά ο άντρας ή η γυναίκα μας. Είναι ο εγκλεισμός, είναι η καραντίνα, είναι η ανησυχία για το αύριο. Το παραπανίσιο άγχος βέβαια δεν είναι βοηθητικό, ίσα-ίσα που ρίχνει το ανοσοποιητικό μας. Προσπαθούμε να σκεφτόμαστε θετικά. “Τα πάντα ρει” που είχε πει ο Ηράκλειτος. Όλα αλλάζουν, όλα περνούν, δεν παραμένουν ποτέ ακριβώς όπως είναι. Μια κρίση μπορεί να είναι και μια μεταβατική περίοδος. Έτσι είναι η φύση. Έτσι είναι τα οικοσυστήματα. Δεν μένουν ποτέ σταθερά, περνούν σε μεταβάσεις. Έτσι είναι ο άνθρωπος, έτσι είναι οι σχέσεις.
Ποιo είναι το “κλειδί” κατά την γνώμη σας για την καλύτερη διαχείριση των σχέσεων μας;
Το “Σ’ αγαπώ όχι “γιατί”, αλλά “παρόλο”. Αυτό είναι αγάπη.
Τα δυνατά μας “κομμάτια”, την εξυπνάδα μας, την εργατικότητα, ενδεχομένως την εξωτερική μας εμφάνιση, τα “βλέπουν”οι πολλοί. Την γκρίνια μας, τις ανασφάλειες μας, τις πληγές μας, σωματικές και ψυχικές, τις βλέπει” ο άνθρωπός μας.
Μας αγαπάει “παρόλο”, όχι “επειδή” είμαστε ιδανικοί σύζυγοι, τέλειοι γονείς, επιτυχημένοι, επαγγελματικά και κοινωνικά. Η υπό όρους αγάπη είναι εγωιστική, καταπιέζει και “συρρικνώνει”… Όσο αφορά στη συντροφική-ερωτική αγάπη, να πω ότι χρειάζεται φροντίδα η σχέση.
Εκφραζόμαστε, μιλάμε. Επικοινωνούμε τα “θέλω” μας, δεν είναι όλα αυτονόητα. Ακούμε τα “θέλω” του άλλου. Μαθαίνουμε να λέμε “σ’ αγαπώ”, “μου αρέσει”, “δεν μου αρέσει”, “σ’ ευχαριστώ”, “συγγνώμη”. Και δίνουμε χρόνο. Σημαντικός παράγοντας ο χρόνος. Με αποδοχή. Το “αποδέχομαι” δεν σημαίνει και “συμφωνώ”. Θέτοντας φυσικά και εμείς τα δικά μας όρια. Ξεκάθαρα αλλά και απαλά. Θέλει τρόπο. Και θυμόμαστε ότι κι εμείς δεν είμαστε τέλειοι.
Δεν επαναπαύομαστε. Με τα χρόνια πιο σημαντική είναι η προθυμία και ακολουθεί η επιθυμία. Δεν αφήνουμε να μας παρασύρει εντελώς η ρουτίνα της καθημερινότητας. […]
Ετοιμάζετε κάτι καινούργιο;
Τα δύο τελευταία μου βιβλία εκδόθηκαν εντός του 2020, το ένα στις αρχές και το άλλο στα τέλη.. Επομένως θέλω να τους δώσω χώρο, τιμώντας την γέννηση, την ύπαρξη τους.
Προσωπικά αυτό που επιθυμώ είναι να έχω υγεία, να ζω με συνειδητότητα και ευγνωμοσύνη την κάθε μέρα. Να αγαπώ και να αγαπιέμαι. Όλα τα υπόλοιπα έρχονται μόνα τους.
[…]Η έμπνευση είναι κάτι που δεν σχεδιάζεται, έρχεται απρόσκλητα, αναπάντεχα, γεγονός που με εκπλήσσει ευχάριστα και που δεν μπορώ να αντισταθώ. Στην ουσία, είναι οι ήρωες των βιβλίων μου που λένε την ιστορία τους, που γράφουν την πλοκή, όχι εγώ.
