ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΑΝΟΙΑ
Είναι ένας όρος που χρησιµοποιείται για να περιγράψει διαφορετικές συµπεριφορές του εγκεφάλου, όπως:
• απώλεια της µνήµης,
• διαταραχή της σκέψης,
• διαταραχή συλλογισµού,
διαταραχή έκφρασης συναισθήµατος και εν γένει συµπεριφοράς του ανθρώπου.
Η εξέλιξή της είναι προοδευτική και τελικά σοβαρή.
ΣΕ ΠΟΙΟΥΣ ΕΜΦΑΝΙΖΕΤΑΙ
Κατά µέσο όρο το 65 έτος ηλικίας του ανθρώπου. Παρατηρείται σε άτοµα:
• είτε µε εξασθενηµένο το ανοσοποιητικό τους σύστηµα (αναιµικά),
• είτε έχουν υψηλό ποσοστό σακχάρου (διαβητικά),
• είτε υψηλό ποσοστό χοληστερίνης (υπερχοληστερηναιµία),
• είτε δεν ασκούνται πνευµατικά, σωµατικά και δε διατρέφονται σωστά.
5) Ακόµη η εµφάνιση σε σύντοµο χρόνο της άνοιας, σχετίζεται µε νεώτερα ή και παλαιότερα τραύµατα του εγκεφάλου από πτώσεις ή οδικά ατυχήµατα.
ΤΙ ΠΡΟΚΑΛΕΙ ΤΗΝ ΑΝΟΙΑ
Η άνοια προκαλείται από την καταστροφή των εγκεφαλικών νευρικών κυττάρων και των συνάψεων τους, κοινώς νευρώνων που µεταφέρουν µηνύµατα στον εγκέφαλο.
Η ασθένεια που θεωρείται κύρια αιτία της άνοιας είναι το Alzheimer.
ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΤΗΣ ΑΝΟΙΑΣ
Η άνοια είναι µια εξελισσόµενη ασθένεια. Μειώνονται σταδιακά:
1) η ικανότητα του ατόµου να θυµηθεί,
2) να κατανοήσει,
3) να επικοινωνήσει,
4) να εκφρασθεί
5) καθώς και η λογική σκέψη.
ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ
– Άγχος, κατάθλιψη, απάθεια
– Παραλήρηµα, ψευδαισθήσεις
– Επιθετικότητα µε λόγια ή έργα
– Άσκοπη κινητικότητα, περιπλάνηση
– Εµµονές και επαναλαµβανόµενες συµπεριφορές
– ∆ιαταραχές ύπνου
– Άρνηση συνεργασίας µε τον φροντιστή
– Αιφνίδιες συναισθηµατικές µεταπτώσεις
ΣΤΑ∆ΙΑ ΕΚ∆ΗΛΩΣΗΣ
• Πρώιµο στάδιο
• Μέσο στάδιο
• Σοβαρό στάδιο
• Τελικό στάδιο
ΦΡΟΝΤΙ∆Α ΤΩΝ ΑΤΟΜΩΝ ΜΕ ΑΝΟΙΑ
∆ιατήρηση των καθηµερινών συνηθειών των ασθενών µε άνοια.
Συγκεκριµένα δεν θα πρέπει να εφαρµοσθεί ένα νέο πρόγραµµα στη καθηµερινότητα του ασθενούς, ως προς τον ύπνο του, την απασχόλησή του, το χρόνο διατροφής του, γιατί θα του µπερδέψει τη ζωή.
Υποστήριξη της ανεξαρτησίας του
Είναι απαραίτητο το άτοµο να παραµείνει ανεξάρτητο όσο περισσότερο, γίνεται. Αυτό βοηθάει να διατηρήσει την αυτοεκτίµησή του και να µειώσει το βάρος που δέχεται ο περιθάλπων.
Πρέπει να µη παρεµβαίνουµε να τα κάνουµε όλα εµείς για το άτοµο, αλλά αντιθέτως να υιοθετήσουµε δραστηριότητες να τις κάνει το συγκεκριµένο άτοµο, για όσο µεγαλύτερο χρονικό διάστηµα γίνεται.
π.χ απασχόληση µε ένα επιτραπέζιο παιχνίδι, µε την κηπουρική, τη ζωγραφική.
Βοήθεια του ατόµου να διατηρήσει την αξιοπρέπεια του.
Να θυµόµαστε ότι το άτοµο που φροντίζουµε εξακολουθεί να είναι ένα άτοµο µε συναισθήµατα και εποµένως θα πρέπει να αποφεύγουµε να µιλάµε για τη κατάστασή του µπροστά, χωρίς τη συµµετοχή του στη συζήτηση.
ΑΠΟΦΥΓΗ ΑΝΤΙΠΑΡΑΘΕΣΕΩΝ
Θα πρέπει να διατηρούµε τη ψυχραιµία µας και να µην προβαίνουµε σε καθηµερινές αντιπαραθέσεις µε τους συνοικούντες µας, γιατί επηρεάζεται σε µεγάλο βαθµό η ψυχολογία του ατόµου µε άνοια.
*Ο Αναστάσιος Τριποδιανάκης είναι χηµικός, πρώην προϊστάµενος της ∆ιεύθυνσης Εµπορίου Χανίων και της ∆ιεύθυνσης Ανάπτυξης Ρεθύµνης – Μέλος του ∆.Σ Εταιρείας Νόσου Alzheimer Ρεθύµνου
