Το τραγούδι “Άνθρωπε αγάπα” είναι το πρώτο και το πιο γνωστό τραγούδι των “Poll”, του ιστορικού ψυχεδελικού συγκροτήματος που γεννήθηκε την εποχή της δικτατορίας.
Το μήνυμά του, ειρηνικό, ζητούσε να σταματήσει ο πόλεμος στο Βιετνάμ: “Άνθρωπε αγάπα / τη φωτιά σταμάτα /και τη δύναμή σου / δώσ’ την στο φιλί σου”.
Πρόκειται για ένα από τα δύο εκπληκτικά τραγούδια που γράφτηκαν από Έλληνες, ως διαμαρτυρία κατά εκείνου του πολύχρονου πολέμου (το άλλο, ήταν το “Βιετναμ Γιε Γιε”, του Διονύση Σαββόπουλου).
Το “Άνθρωπε αγάπα” γράφτηκε από τον Κώστα Τουρνά, πριν αυτός σχηματίσει τους “Poll”.
Ο Κώστας Τουρνάς αφηγήθηκε στον Κώστα Νταλούκα και στο Ogdoo.gr ότι εμπνεύστηκε το τραγούδι ύστερα από την ισχυρή εντύπωση που του δημιούργησε η ταινία “Φράουλες και Αίμα”:
«Τον Δεκέμβρη του 1970 ήμουν φαντάρος. Δεν υπήρχαν ακόμη οι “Poll”, υπήρχε όμως μια ειρηνιστική διάθεση μέσα μου, την οποία και θα την έχω σε όλη μου την ζωή. Τότε, σε μια άδεια, είδα την ταινία “Φράουλες και Αίμα”. Με συγκλόνισε η παθητική αντίσταση των φοιτητών, που διαμαρτύρονταν καθιστικά και τραγουδιστικά για τον πόλεμο στο Βιετνάμ και με συγκλόνισε ακόμα η απάνθρωπη βία εναντίον τους που επέφερε η αστυνομία. Η ειρηνική αυτή αντίσταση των φοιτητών είχε τα χαρακτηριστικά της συμπεριφοράς Γκάντι έναντι των Εγγλέζων. Αυτό με φόρτισε συναισθηματικά τόσο πολύ, που τελειώνοντας η ταινία, είμαι έτοιμος να σηκωθώ, να βρίσω τους θεατές λέγοντας: “Γιατί δεν χειροκροτάτε ρε;”. Γιατί δεν χειροκροτάτε δηλαδή τους φοιτητές που συμπεριφέρονται έτσι. Γιατί δεν επαναστατείτε με τους μπάτσους που τους πετάνε με τέτοια βία έξω. Κι αυτό ήταν τελείως μια ψυχική ανάγκη, δεν είχε σχέση ούτε με μόδες, ούτε με flower power, με τίποτα, ήταν η ένταση της ψυχής μου. Γυρίζω στο σπίτι βουρκωμένος, δεν θέλω να φάω, δεν θέλω να κάνω τίποτα παρά πιάνω την κιθάρα και γράφω αμέσως το “Άνθρωπε αγάπα”».
Το φιλμ “Φράουλες και Αίμα” (Strawberry Statement) αναφέρεται στις μεγάλες εξεγέρσεις των αμερικανών φοιτητών κατά του πολέμου στο Βιετνάμ. Βασίζεται στο βιβλίο “The Strawberry Statement – Notes of a College Revolutionary” (1968), του James Simon Kunen, που εξιστορεί την κατάληψη του Πανεπιστημίου Columbia University (Απρίλης 1968), από φοιτητές που ζητούσαν να σταματήσει ο πόλεμος στο Βιετνάμ.
Πολύ σύντομα, ο Κώστας Τουρνάς θα γράψει και το “Ήλιε μου”. Τα δύο αυτά τραγούδια, που κυκλοφορούν το 1971 και αφού έχει σχηματιστεί το συγκρότημα “Poll”, έχουν τεράστια επίδραση στην ελληνική νεολαία. Δεν πρόκειται για μία κρυφή αντιστασιακή μπροσούρα, η οποία να φθάνει στα χέρια λίγων δεκάδων. Έχουμε δύο τραγούδια, που μεσούσης της χούντας, κυκλοφορούν επίσημα και αγγίζουν εκατομμύρια ανθρώπους.
Πολύ γρήγορα, θα κυκλοφορήσει η ολοκληρωμένη δουλειά του συγκροτήματος, ο δίσκος “Άνθρωπε” που έμεινε στην ιστορία καθώς κυκλοφόρησε μέσα σ΄ ένα ταγάρι. Ο δίσκος αυτός έχει τεράστια σημασία στην ιστορία της ελληνικής ψυχεδελικής νεολαίας.
Το συγκρότημα “Poll” γοητεύει τη νεολαία και οι εμφανίσεις τους στο κλαμπ “Ελατήριο” προκαλούν… λαϊκό προσκύνημα. Το σήμα των “Poll” είναι το περιστέρι της Ειρήνης. Αυτό, σε συνδυασμό με το όνομα του συγκροτήματος που σήμαινε “δημοψήφισμα”, και τους στίχους των τραγουδιών, έφερε την πρώτη μαζική αντιδικτατορική στάση στην ψυχεδελική νεολαία.
Καλές ακροάσεις μέχρι την επόμενη ιστορία με ρεφρέν!
Στην Αμερικανική αντιπολεμική κινητοποίηση , και στην Ουάσιγτων – υπάρχει ζώσα εμπειρία- ακούστηκαν όλα τα αντιπολεμικά τραγούδια για το Βιετνάμ , και αυτό του Κώστα Τουρνά και του Διονύση Σαβόπουλου. Και σαφώς Έλληνες που συμετείχαν ένοιωθαν ικανοποίηση.
Και τραγούδια από άλλες χώρες ακούγονταν.
Πρέπει να ήταν τα χρόνια 1971-1972 ή κάπου εκεί χρνικά και ήταν στην Ουάσιγκτων.
Την ίδια εποχή βέβαια ανάγεται στις ΗΠΑ και η δημιουργία του StarBucks ( coffee company ) που σημασία έχει το ιδρυτικό moto : ”Η αγάπη, η ζωή, ο θεός και το Βιετνάμ”. Που βέβαια μέσα στο αμερικανικό τοπίο για την αλυσίδα starbucks , προβάλονταν νέοι και φοιτητές οι οποίοι , σε τηλεοπτικά διαφημιστικά σπότ , στοζωντανό μπρός την τηλεοπτική κάμερα ερώτημα τι εκπροσωπεί για αυτούς το starbucks απαντούσαν με το moto ( η αγάπη, η ζωή, ο θεός, και το Βιετνάμ).
Ωραίες εποχές – καλύτερες διεκδικητικά απ την σημερινή της αρχής του 21ου αιώνα για την παγκόσμια νεολαία – για πιότερη απελευθέρωση απ τους αστικές προσχηματικές συμβάσεις.
Και δεν θα πρέπει να παρακάμπεται ότι για τον βρώμικο και βρωμερό πόλεμο του Βιετνάμ , η σημασία της αντιπολεμικής κινητοποίησης τότε μέσα στις ΗΠΑ και ιδιαίτερα στα μεγάλα και σημαντικά αστικά τοπία, πίεσε ασφυκτικά την αμερικανική πολιτική ηγεσία για την λήξη του πολέμου , με τις συνθήκες το 1975. Όσο και αν το ισχυρό τότε στρατιωτικοβιομηχανικό κατεστημένο των ΗΠΑ , οδηγήθηκε στην λήξη του πολέμου και την αποχώρηση των αμερικανικών στρατευμάτων απ την χερσόνησο της Καμπότζης .
Και ακόμη δεδομένου ότι και επιχειρηματική προσπάθεια αλυσίδας καφέ, ενέταξε ώς κύρια ιδρυτική αναφορά το VIET-NAM , δεν θα πρέπει να μην αξιολογείται ότι ακόμη και επιχειρηματικές προσπάθειες ( που πάντα εκπροσωπούσαν και συντηριτότερες κεφαλαιουχικές αναφορές ιδεολογικά ), πέρα απ την επιχειρηματική ευκαιρία για να απευθυνθούν σε ένα καταναλωτικό νεανικότερο κοινό που κινητοποιούσαν οι αντιπολεμικές κινητοποιήσεις, ακόμη και αυτές λοιπόν οι επιχειρηματικές προσπάθειες κινούνταν και από προοδευτικότερες κοινωνικές στοχεύσεις. Που τα χρόνια εκείνα οι αντιπολεμικές κινητοποίήσεις και δη στην αμερικανική κοινωνία δεν ήταν παρά δημοκρατικότερος άνεμος.
Aκόμη και σήμερα μπορεί κάπου νάχει ξεμείνει κάποιο μπλουζάκι καλοκαιρινό με το παραπάνω moto : η αγάπη, η ζωή, ο θεός και το Βιετνάμ, στην αμερικανική ( Εγγλέζικη) γραφή.