“Δεν υπάρχει κανένα ζωντανό πλάσμα που αναπνέει ή έρπει στη γη που να είναι πιο άθλιο από τον άνθρωπο…”
Όμηρος
“…Και είπεν ο Θεός: Ας κάμωμεν άνθρωπον κατ’ εικόνα ημών και καθ’ ομοίωσιν ημών…Και εποίησεν ο Θεός τον άνθρωπον κατ’ εικόνα εαυτού. Κατ’ εικόνα Θεού εποίησεν αυτόν…” (Γένεση 1/α΄26,27).
Και ο άνθρωπος, ακολουθώντας τη θεία ρήση: «Αυξάνεστε και πληθύνεστε και κατακυριεύσατε την Γην…», εξαπλώθηκε προϊούσης της ροής του χρόνου σε όλα τα μήκη και τα πλάτη του πλανήτη, κυρίαρχος και μοναδικός Άρχων στην απλωσιά μιας πανέμορφης στέριας γης και στην απεραντοσύνη των θαλασσών και των ωκεανών που την αγκαλιάζουν. Φτάνοντας στο λυκαυγές του 21ου αιώνα, έχει αναπτύξει τεχνογνωσία και τεχνολογία αξιοζήλευτη στ’ αλήθεια, που κάνουν την κάθε πεθυμιά του, πράξη…
…Και όμως:
Για δείτε πώς κατάντησε o άνθρωπoς, τον γαλαζόθωρο πλανήτη που του εχάρισε ο Πλάστης ο Ένας, όπως τον λεν, και δεν το ψάχνω: Θεό; Αλλάχ; Βούδα; Ρα; Βράχμα; Αδιάφορο κι αδιαφορώ, σαν ένας είναι τούτος ο `Ενας κι ας τον αποκαλούν όπως νομίζουν οι ανθρώποι οι λευκοί, οι μαύροι, οι κίτρινοι, οι κόκκινοι, τέκνα όλοι του ίδιου Θεού! Έφτασε η μάνα-Φύση η ζωοδότρα στο σημείο, να γεννά γεννήματα θανατηγόνα, σαν την εμύασαν τα έργα του ανθρώπου με λογής-λογής βιοκτόνα. Η αύρα η θαλασσινή έχει θανατερές ουσίες στην ανάσα της, τα ψάρια και ιδίως τα μεγάλα σαν τον ξιφία –ας πούμε- απαγορεύουν να τον τρώνε τ’ανήλικα τα ανθρωπάκια, σαν είναι –λένε- γιομάτος απ’υδράργυρο (και όχι μόνο), έργο και τούτο…του ανθρώπου! Μα και οι πηγές στους λόγγους και στις ρεματιές τρέχουνε όχι σπάνια, νερό θανατερό. Και τούτο είναι έργο του ανθρώπου. Και λες και δεν μας έφταναν ετούτα, καίει ολοχρονίς τα δάση, που είναι οι πνεύμονες της μάνας-Φύσης…
Άνθρωπε, έγινες αχάριστος!…
…Eίναι οι ανθρώποι, άλλοι Χριστιανοί, άλλοι Ινδουιστές, Βουδιστές ή Μουσουλμάνοι και’γω δεν ξέρω άλλο τί. Ε, και λοιπόν; Ξέχασαν το μεγάλο, Θεό, Αλλάχ, Πλάστη, Βούδα, Ρα, Βράχμα, κι όπως αλλιώς τον λεν (κι αδιαφορώ και δεν το ψάχνω μιας και Ένας είναι ο Θεός) και θεοποίησαν το Μαμμωνά. Στην εύνοια του χρυσομούρη τούτου Δαίμονα σφάζουν, βιάζουν, ψευδορκούν, γλείφουν, φιλούνε δύσοσμες κι ουροπότιστες “ποδιές”, γίνονται αδελφοκτόνοι στην υστεριά (με τη στενότερη την έννοια του όρου), πωλούν ακόμη τα παιδιά τους….Φτάνει να το παραφουσκώσουν το πουγκί για να φχαριστηθεί η άπατη γαστέρα και το υπογάστριο…Τούτα τα δυο “μοιράσια” τ’ανθρώπινου κορμιού είναι στην ίδια τη συχνότητα συντονισμένα, ξέκοψαν από τη θεοδήγητη κατεύθυνση του εγκεφάλου, σαν έχει θρονιαστεί εκεί, ο Μαμμωνάς…Φευ!…
Και η ψυχή; Δεν έχουνε καιρό για τέτοια σαν οι ανθρώποι είναι νέοι, δυνατοί κι αφράτοι…Θα τη σκεφτούν όμως…αργότερα, σαν θα γεράσουν (κι όχι στα σίγουρα…)…Αρκεί –λέει- να…μετανοήσουν!…Ε, και λοιπόν; και σαν στην υστεριά μετανοήσουν θ’αναστηθεί το θύμα; Θα δικιωθεί το άδικο; Παράξενοι που είναι οι ανθρώποι…
Άνθρωπε, έγινες άπιστος και υλιστής!…
…Μα όπου Γης, όλοι μιλούν για…χρήμα…παραμιλούν για δαύτο κι αγωνιούν για τα Χρηματιστήρια του χρήματος όπου γης….και σε μετρούν κατά το χρήμα που κατέχεις…κι έχεις αξία σαν ντύνεις το λιπόχτιστο κορμί με ακριβά καλύμματα (“ρούχα” κατά που λένε οι ανθρώποι), σαν έχεις μετοχές, σαν έχεις στολισμένο το λαιμό και τα ακρόχερα με μπιχλιμπίδια που γυαλίζουν… Και τα Χρηματιστήρια του ήθους; της αγάπης; της ανθρωπιάς; τα άλλα των θεσμών; “Ου παγάν λαλέουσα!”, “δεν φτουράνε πια…”, θα μας έλεγε εκείνη η σοφή Πυθία των Αρχαίων Ελλήνων, αν ζούσε σήμερα!…
Άνθρωπε, έγινες μονοσήμαντος!…
…Απαγορεύει -λέει- το τσιγάρο (και είναι κάκιστη τούτη η συνήθεια του ανθρώπου). Όμως, την ίδια ώρα που το απαγορεύει, πατεί κουμπιά κ’εξαφανίζει πόλεις ολάκερες και κάνει σκόνη και ατμό σ’ένα λεπτό, χιλιάδες άμοιρους ανθρώπους, κάθε ηλικίας, φυλής, φύλου! Πιότερο θυμίζει στρουθοκάμηλο τούτη η ταχτική του ανθρώπου…Από την άλλη, μιλεί και αναπτύσσει θεωρίες για φτωχούς και χύνει δάκρυ σαν τον βλέπουν, μα εις την υστεριά σκαρώνει, μηχανεύεται μεθόδους εκμετάλλευσης του άμοιρου του αδύναμου κι ανήμπορου φτωχού του όπου Γης, που τον θωρεί μα και τον θεωρεί γρανάζι αναλώσιμο στη χρηματογεννήτρα μηχανή των απογόνων εκείνου τ’άπληστου του χρυσοπλεονέχτη Μίδα, επικαλούμενος (σαν λάχει κ’ είναι ισχυρός) στους διαδρόμους μιας αμφισβητούμενης διπλωματίας, το διαχρονικό εκείνο επιχείρημα του ad baculum1…
Άνθρωπε, έγινες υποκριτής!…
…Εχει άραγε αναλογιστεί κανείς, πως, μεγαλύτερος κίνδυνος ελλοχεύει στις ανθρωπίσιες γειτονιές παρά στις “ζούγκλες”; Στις ζούγκλες, σκοτώνει το λιοντάρι κάποια ζώα…σκοτώνει και η τίγρη… και ο κροκόδειλος και τ’άλλα ζωντανά. Μα δε σκοτώνουν για να σκοτώσουν…σκοτώνουν για να ζήσουν…και αν σε απαντήσει ένα λιοντάρι χορτασμένο θα ρίξει αδιάφορη ματιά, θα μπροσπεράσει…δεν έχει ψυκτικούς θαλάμους ν’αποθηκεύει σάρκες! Ο άνθρωπος από την άλλη…σκοτώνει για να σκοτώσει και είναι δικαιολογημένος γιατί’ναι –λέει- …κυνηγός! Κι αποθηκεύει σάρκες σε ψυγεία κι ας μην πεινά, και είναι και δικαιολογημένος, γιατί’ναι -λέει- …άνθρωπος! Κι όπως το πάει, τα έχει λιγοστέψει κάποια τετράποδα και φτερωτά και άφτερα κι άλλα δημιουργήματα, και θα’ρθει η εποχή που τα μικρά τα ανθρωπάκια θα βλέπουν σε εικόνες, τα ζωντανά τα εξαφανισμένα…Και τούτο θα’ναι έργο του ανθρώπου!…
Άνθρωπε, έγινες επικίνδυνος!…
….Μυριάδες άνθρωποι στοιβάζονται ο ένας πάνω στον άλλο σ’εκείνα τ’άχαρα κατασκευάσματα στις πολιτείες…και δεν γνωρίζονται και δε μιλούν αναμετάξυ τους…Χιλιάδες άνθρωποι κυκλοφορούν στους δρόμους, σκοντάφτουν τα κορμιά τους…και δεν γνωρίζονται και δε μιλούν αναμετάξυ τους…τόσο κοντά, τόσο μακριά αλήθεια!…Είναι να τους λυπάσαι! Ενώ, στη Φύση, ακόμη και στην άγρια τη “ζούγκλα” –σαν την ονοματίζουν οι ανθρώποι- μιλεί η ίδια η μάνα-Φύση μέσα απ’το κελάδημα του αηδονιού μα και των άλλων φτερωτών τραγουδιστάδων, μέσα απ’τις πλανεύτρες ομορφιές του πράσινου, μέσα απ’τις αθάνατες τις ευωδίες των χίλιων λουλουδιών, μέσα από το κελάρυσμα της κοντινής πηγής, μα πιότερο απ’την απέραντη την ηρεμία που βασιλεύει απ’άκρη σ’άκρη. Τούτες τις ομιλίες της μάνας-Φύσης (που δεν ακούγονται ψιθυριστά μα φωναχτά), τις απολαμβάνουν οι ανθρώποι με όλες τις αισθήσεις σαν τύχει και περιδιαβαίνουνε στη Φύση, και παραδέχονται πως νοιώθουν να έχουν συντροφιά, κι ας είναι μόνοι!
Άνθρωπε, αξιολύπητος κατάντησες, στη μοναξιά του πλήθους σου!…
…Δεν άλλαξε πολύ η ανθρωπίσια ψυχοσύνθεση από την εποχή που ο πυρομανής ο Νέρων πυρπόλαγε τη Ρώμη για τη δική του την ανώμαλη απόλαυση, μέχρι την δική μας εποχή που ο νέο-Νέρων της άλλης όχθης του Ατλαντικού (κ. Ράμσφελντ, τέως Υπουργός Άμυνας των Η.Π.Α.), αναφωνούσε τη νύχτα του βομβαρδισμού-ολοκαυτώματος της Βαγδάτης: “Να ένα ωραίο θέαμα!”
Κι αντί ο “νοήμων άνθρωπος” να θάψει ανεπιστρεπτί στις χρονοθίνες του παρελθόντος τον αιματόβρεχτο και πολεμοχαρή θεό τον Άρη, τον νεκρανασταίνει καθημερινά (μόνο αυτόν από το δωδεκάθεο) για να αιματοκυλίσει τα χώματα όπου Γης με αίμα του λευκού, του μαύρου, του κίτρινου, του κόκκινου αδελφού…
Μόνο τον περασμένο αιώνα, με τους δυο Παγκόσμιους Πολέμους, σκοτώθηκαν περί τα 55 εκατομμύρια ανθρώπων, αναλώσιμα στη βουλιμία της πλεονεξίας των όποιων ισχυρών της κάθε εποχής, για ν’αποκτήσουν λάφυρα και πλούτο! Και στις μέρες μας, (χωρίς «περίσσιες» λεπτομέρειες), η βία προσδιορίζει όχι μόνο την κρίση του πολιτισμού αλλά και το βαθύτατα αρνητικό περιεχόμενό του, κατά τον Γερμανό Κοινωνιολόγο Βόλφγκανγκ Σόφσκι. Μα το σημαντικότερο χαρακτηριστικό της εποχής μας, είναι ότι ο humanismus (ανθρωπισμός, ουμανισμός) κατάντησε individualismus (ατομικισμός). Ο Homo humanis, ο ανθρώπινος άνθρωπος, αποτελεί ουτοπία στην αειφορική εξέλιξη του Homo sapiens. Και ο μέσος νους αναστοράται εκείνο το περίφημο λατινικό ρητό που παραμένει πάντα επίκαιρο: homo homini lupus (άνθρωπος εναντίον ανθρώπου, λύκος).
Άνθρωπε, ξέχασες τον άνθρωπο!…
Και ο άνθρωπος, με αφετηρία πάντα το «εγώ», συνεχίζει μια ανερμάτιστη πορεία στο όνομα της εξέλιξης, της επιστήμης, του πολιτισμού. Μα τι παράξενο!! Όσο γίνεται και πιο πολύ πολιτισμένος, τόσο η αγριότητα αυξάνει! Τα παραδείγματα πολλά, πάρα πολλά, από την αρχαία εποχή έως τα σήμερα: Οι Αρχαίοι Αθηναίοι, από τη μια έχτιζαν Παρθενώνες την ίδια στιγμή που έσφαζαν σαν αρνιά όλους τους άρρενες κατοίκους της Μήλου για παραδειγματισμό! Οι Ρωμαίοι, από τη μια έχτιζαν πολιτισμό και από την άλλη έριχναν ανθρώπους ζωντανούς εις την αρένα, βορά των λιονταριών, σε τέρψη των «πολιτισμένων» θεατών ή έβαζαν άμοιρους δούλους να μονομαχούν μέχρι θανάτου, σε κοινή θέαση και τέρψη. Στον σκοτεινό Μεσαίωνα, η πυρά της Ιεράς Εξέτασης έκανε στάχτη τους όποιους δυστυχείς συνάνθρωπους, μαζί με τις…απόψεις τους. Στο πρόσφατο μας παρελθόν, σύγχρονοι «πολιτισμένοι επιστήμονες» έχτιζαν τα κρεματόρια του `Αουσβιτς, όπου χιλιάδες δύσμοιροι είχαν το πιο φριχτό τέλος που τους ετοίμασε…ο (συν)άνθρωπος, που παρασκεύαζε ταυτόχρονα σαπούνι από ανθρώπινο λίπος!. Εδώ, ο μέσος νους αναστοράται το αξίωμα του Πλάτωνα σαν είναι πάντα επίκαιρο: «Επιστήμη χωριζομένη αρετής, πανουργία, ου σοφία!»…
Άνθρωπε, είσαι και παραμένεις διπρόσωπος… Φευ!
Αυτός είναι ο άνθρωπος! Η φύση του καλού και του κακού σε μια οντότητα. Κοντολογίς, δυο κόσμοι σ’ένα: Ο ισχυρός και ο ανίσχυρος σ’ένα κορμί. Πετροβολά ο ισχυρός τα ύψη, πληγιάζεται ο ανίσχυρος απ’τις πετριές. Κι ως περιβάλλουνε τα πέλαγα τη στέρια γη που’χει ασφυχτικά κατακλυστεί από τ’ανθρώπινα τα όντα, κι ως δεν γεννιέται άλλη φορά εκείνος ο θεόσταλτος ο γέρος με το ραβδί το μαγικό ν’ανοίγει δρόμο στα πελάγη, αρχίζει να το βλέπει ο κάθε νοήμων πλέον καθαρά, πως δεν υπάρχει μια διέξοδος να φύγει. Χάθηκε η γη της Χαναάν απ’τις Γραφές στου χρόνου το αλάργεμα, χάθηκε η ίδια Γη στα τωρινά στη σύγχυση της γνώσης, κι έμειναν να κοιτάζονται και να διαπιστώνουν, οι όπου Γης νοήμονες: Άνθρωπε, πού πας;
1 ad baculum: Με απλά λόγια: «θα συμφωνήσεις ότι έχω δίκιο, διαφορετικά θα φας ξύλο». Αποτελεί ειδική περίπτωση επιχειρήματος προς επίπτωση ή «προσφυγής στις επιπτώσεις».
