Ανθρωποι του πνεύματος και της πολιτικής στο έπος του 1940

Με την ευκαιρία της επετείου της 28ης Οκτωβρίου 1940, πραγματοποιήθηκε εκδήλωση στα γραφεία της ΔΕΕΛ με ομιλία του αντιπροέδρου της Εταιρείας κ. Γιώργη Γιακουμινάκη, με θέμα “Ανθρωποι του Πνεύματος, της Τέχνης, της δημοσιογραφίας και της πολιτικής, στο έπος του 1940”, παρουσία της προέδρου, κας Βαρβέρη – Βάρα, της γ. γραμματέως κας Πατάλιας και αρκετών μελών και φίλων της εταιρείας.
Στην αρχή της ομιλίας του ο κ. Γιακουμινάκης τόνισε πως καθώς πλησιάζει η μεγάλη εθνική εορτή – επέτειος της 28ης Οκτωβρίου του 1940, δεν θα μπορούσε να είναι άλλο από μια αναφορά στα γεγονότα της επετείου.
Το κέντρο βάρους της ομιλίας του κ. Γιακουμινάκη ήταν μια γλαφυρή και εμπεριστατωμένη παράθεση της προσφοράς των ανθρώπων του πνεύματος και της τέχνης, που βέβαια δεν θα μπορούσαν να είναι απόντες και από το Αλβανικό έπος του 1940 – 41.
Αρχή κάνει με τους γελοιογράφους – σκιτσογράφους, που με το πεννάκι τους και τα καθημερινά σατιρικά σκίτσα τους, απετέλεσαν ένα ισχυρό όπλο προπαγάνδας και διατηρούσαν το φρόνημα του λαού σε υψηλό επίπεδο.
Γνωστότεροι ήσαν οι Φωκίωνας Δημητριάδης, ο Σ. Πολενάκης, Ν. Καστανάκης, Μπέζος, Νομικός, Λυδάκης, Παπασταύρου, Παυλίδης και άλλοι.
Σειρά έχουν οι άνθρωποι του θεάτρου – θεατρικοί συγγραφείς – ηθοποιοί.
Απ’ όλα τα είδη θεάτρου, εκείνη την ξεχωριστή εποχή, η επιθεώρηση, γνώρισε μεγάλες στιγμές δόξας!
Οι πιο γνωστοί θεατρικοί συγγραφείς όπως ο Ασημάκης Γιαλαμάς, ο Γιώγος Οικονομίδης, ο Αλέκος Σακελάριος, ο Μίμης Τραϊφόρος, ο Ευαγγελίδης, ο Μαμάκης, ο Γιοκαρίνης, ο Γιαννόπουλος, ο Γιανουκάκης. Παρακολουθούσαν λεπτό, προς λεπτό τα ηρωικά κατορθώματα του στρατού μας, και τα έκαναν επιθεωρησιακά κείμενα και τραγούδια, που το παραλάμβαναν στην συνέχεια οι ηθοποιοί – τραγουδιστές στη σκηνή.
Ποιος δεν θυμάται αλήθεια την Αννα Καλουτά να παριστάνει το “ηρωικό ευζωνάκι” και τη μοναδική Σοφία Βέμπο να ερμηνεύει το “παιδιά της Ελλάδος Παιδιά…” του Μίμη Τραϊφόρου.
Ξεχώρισαν επίσης για τις καταπληκτικές ερμηνείες τους στην επιθεώρηση, η Ελένη Χαλκούτση, ο Χρήστος Τσαγανέας, ο Ορέστης Μακρής, ο Κυριάκος Μαυρέας, ο Κώστας Δούκας, ο Περικλής Χριστοφορίδης, η Μαρίκα Κρεββατά, η Μαρίκα Νεζερ, η Ρένα Ντορ, η Ρένα Βλαχοπούλου και αρκετοί άλλοι.
Μάλιστα, αρκετοί από τους γνωστούς ηθοποιούς, άδραξαν το πολυβόλο και πολέμησαν ηρωϊκά στην πρώτη γραμμή. Οπως ο Αγγελος Τερζάκης, ο Διονύσης Παπαγιαννόπουλος, ο Λάμπρος Κωνσταντάρας, ο Ντίνος Ηλιόπουλος, ο Παντελής Ζερβός, ο Νίκος Σταυρίδης, ο Κώστας Χατζηχρήστος, ο Θάνος Κωτσόπουλος, ο Μάνος Κατράκης, ο Λυκούργος Καλέργης, ο Στέλιος Βόκοβιτς, ο Γκίκας Μπινιάρης και άλλοι.
Επίσης ο τενόρος Γ. Γουμπακαρης ο Βαρντονο Μαγκλιβέρας, οι ζωγράφοι Σπύρος Βασιλείου και Γιάννης Τσαρυχής.
Σειρά είχαν οι ποιητές και οι πεζογράφοι, που ο κατάλογος τους είναι αρκετά μακρύς, και η προσφορά τους τεράστια. Από τους πιο γνωστούς είναι ο νομπελίστας Οδυσσέας Ελύτης, ο Αγγελος Βλάχος,  Αγγελος Σικελιανός, ο Αγγελος Τερζάκης, ο Ανδρέας Καραντώνης, ο Αρης Δικταίος, ο Αστέρης Κοβατζής, ο Γιάννης Μπεράτης, ο Λουκής Ακρίτας, ο Νίκος Καβαδίας, ο Νίκος Εγγονόπουλος, ο Νικηφόρος Βρεττάκος και άλλοι.
Από τους πολιτικούς, πήραν μέρος και πολέμησαν ο Παναγιώτης Κανελόπουλος, ο Γεώργιος Ράλλης, ο Κων/νος Μητσοτάκης, ο Ιωάννης Χαραλαμπόπουλος, ο Ισσάκ Λαυρεντίδης και ο Χαράλαμπος Φλωράκης.
Στο “πανηγύρι του πουλέμου”, δεν μπορούσαν να μην πάρουν μέρος και δημοσιογράφοι, που σαν απεσταλμένοι των εφημερίδων των, έστελναν τις ανταποκριτές τους.
Μερικοί απ’ αυτούς είναι:
Ο Σπύρος Μελάς (Καθημερινή – Εστία), Παύλος Παλαιολόγος – Γεώργιος Ρούσσος – Μ. Κυριακίδης (Ελεύθερο Βήμα), Δρόσος – Παπακωνσταντιόυ – Ανδρουλιδάκη – Μουζής (Πρωία) – Γιοκαρίνης (Αθηναϊκά Νέα), Λιδωρίκης – Καραβίας – Τριανταφυλλίδης – Γεωργίου, Κωνσταντόπουλος (Ασύρματος) Μαλαβέτας – Σκαλτσάς (Εθνος) Καψής (Ελληνικόν Μέλλον) Μωραϊτινης – Ακρίτας (Εστία), Αθάνατος – Καπιτζόγλου – Δογάνης (Βραδυνή).
Μοναδική γυναίκα δημοσιογράφος απεσταλμένη των Αθηναϊκών Νέων, η Αντελα Μερλιν.
Από τους φωτορεπόρτερ, οι Τσακιράκης, Κουρμέτης, Φλώρος, Παυλίδης, και Μεγαλοοικονόμου.