Εκεί που ο καφές µυρίζει χαµόγελο
Επιµένει στους παλιούς καιρούς, δε φοβάται τις συγκρίσεις, κυρίως όµως, ως ένα καλειδοσκόπιο παρατηρεί και συναρµολογεί κάθε καινούργια εικόνα της περιοχής µε όλες τις σκέψεις από το χθες και τα συναισθήµατα µιας εποχής που πέρασε ανεπιστρεπτί.
Οδός Σφακίων, έτος 2024. Καφενείο ΑΜΑΡΙ… 31 χρόνια ο κ. Μπούτζουκας µε καταγωγή από το Αµάρι Αγίου Βασιλείου στο Ρέθυµνο, έχει στεγάσει στο παραδοσιακό καφενείο µε τον κλασικό Ελληνικό καφέ, µε το Τσικουδάκι και τον λιτό µεζέ, το δικό του ΑΜΑΡΙ µε πολύ καµάρι, από εκείνες τις εποχές όπου η οδό Σφακίων έσφυζε από ζωή, κίνηση και περπατησιές ανθρώπων που η “πάστα”τους όπως ο ίδιος λέει, ολοένα και χάνεται.
Πάνε 25 χρόνια από τότε που ένας Σέρβος ζωγράφος, κοιτώντας µία Καρτ Ποστάλ µε τον Όρµο της Αγίας Γαλήνης στο Ρέθυµνο, γέµισε χρώµα και θύµισες τον µεγάλο τοίχο του Καφενείου ΑΜΑΡΙ. Ο ίδιος ο κ. Μπούτζουκας, χωρίς διακοσµητικές γνώσεις γέµισε τους υπόλοιπους τοίχους σιγά σιγά, χρόνο το χρόνο, µε πίνακες, κατσούνες, Κρήτη και ιστορίες σε κάδρα… “Εγώ πια δεν έχω να πω κάτι, µεγάλωσα κι ότι έκαµα έκαµα. Σε αυτό το Καφενείο, που κάποτε γινόταν ο χαµός. Κόσµος που δεν µπορείς να φανταστείς. Κάθε µέρα όλη µέρα, χαµός. Εδώ πιο πάνω ήταν µέχρι πριν µερικά χρόνια η ∆ιεύθυνση Γεωργίας όπου ερχόντουσαν για διάφορα θέµατα εκατοντάδες, αγρότες κτηνοτρόφοι, οι πάντες. Φαντάσου, µέχρι το πρωί τις 8 µόνο από τους υπαλλήλους είχα 30 καφέδες παραγγελία”.
Για τον κ. Μπούτζουκα, ο πιο γνώριµος ίσως ήχος, είναι όταν το πιατάκι του καφέ, του µεζέ και του ποτηριού, συναντώνται µε το ξύλο του τραπεζιού. Η κίνηση των αυτοκινήτων δεν τον ενοχλεί, γιατί πότε η Τηλεόραση πότε το Ραδιόφωνο, καλύπτουν κορναρίσµατα και µαρσαρίσµατα στην οδό Σφακίων που πριν χρόνια τα πεζοδρόµια, όπως είπε στα Χανιώτικα Νέα, “…δε χωρούσαν τους ανθρώπους”.
Πολλές είναι οι στιγµές που κάθετε µέσα από την Τζαµαρία κρατώντας µε τα δακτύλια του, τα 80 και βάλε χρόνια της ζωής του, που κυκλοφορούν στο κεφάλι του. Βλέπει έξω… αλλά δεν βλέπει κιόλας. “Κάποτε, σε αυτές τις καρέκλες του Καφενείου ΑΜΑΡΙ, καθόντουσαν άνθρωποι που είχαν ύψος, όχι σε πόντους αλλά σε περπατησιά. Σήµερα δεν υπάρχουν αυτοί οι άνθρωποι. Σήµερα οι νέοι αλλά και µεγαλύτεροι, επιλέγουν να κάθονται σε ψηλές καρέκλες. Σε σκαµπό και βάλε. Αλλάξανε οι εποχές, άλλαξε η οπτική. Αλλάζουν οι δρόµοι, αλλάζει το Κέντρο της πόλης… Εδώ αλλάζουµε εµείς, θα µου πεις”. Πειράζει; τον ρωτάω. “Εεε δεν πειράζει; όταν τίποτα δεν είναι ίδιο κάτι σου φταίει. Εγώ πάντως δεν φταίω. Έζησα µε πολλούς ανθρώπους ωραίες εποχές, καλές στιγµές. Εδώ µέσα να δεις µουσικές, τραγούδια, γέλια, ζωή φίλε µου… ζωή”.
Μπαίνουν στο Καφενείο δυο τρεις άνθρωποι, τον χαιρετούν και φεύγουν. Μεγάλης ηλικίας. Μέσα στα τραπεζάκια, ένας 50άρης στη µια µπάντα, ένας 80άρης στην άλλη, πότε µονολογούν, πότε τα λένε µεταξύ τους, αλλά µε κοφτές κουβέντες. Όχι γιατί δεν έχουν να πουν πολλές κουβέντες, αλλά σήµερα πια “…µιλάς δε µιλάς, ποιος ακούει”, µου λέει ο κ. Μπούτζουκας, κάπως τσατισµένα ή µάλλον κάπως αυστηρά.
Του ζητάω να πρωταγωνιστήσει σε ένα κλικ της µηχανής. Να έχω µία φωτογραφία του. Αρνείται. Επιµένω. Αρνείται. Πάει να πιει νερό… Κλικ εγώ και τον καλώ να την δει. “Παιδιά έχεις; Εεε δείχνε την να φοβούνται” λέει και περνάει δίπλα µου για να ξανακαθίσει στη γωνιά του.
Μιλάει συνέχεια µε ύφος σαν να θέλει να µαλώσει κάποιον. Εύκολα όµως διακρίνω ότι είναι από του παλιούς, εκείνους που νιώθανε, που καταλάβαιναν, που είχαν αντίληψη για όλα, κυρίως συναισθηµατική αντίληψη, χωρίς όµως εκδηλώσεις και φανφάρες.
Εκεί στο Καφενείο ΑΜΑΡΙ, οδός Σφακίων, στο δρόµο µε τα πολλά ιατρεία “γιατί έτσι το ήθελαν οι εποχές”, όπως είπε ο κ. Μπούτζουκας, υπάρχει ένα κοµµάτι των Χανίων που δεν πρέπει να χαθεί… Είναι σαν τη Φούντα στα Κοµπολόγια. Οι χάντρες, όσες κι αν είναι, όσο όµορφες κι αν δείχνουν, αν λείπει η Φούντα, δεν είναι Κοµπολόι.
