Αντί ευχών

Κύριε διευθυντά,
κάθε χρόνο την πρωτοχρονιά, με πανομοιότυπο τρόπο, οι εκπρόσωποι όλων των φορέων εξουσίας (πρόεδρος Δημοκρατίας, πρωθυπουργός, περιφερειάρχες, δήμαρχοι κ.λπ.) προβαίνουν στα καθιερωμένα μηνύματα και δίνουν ευχές για τον καινούργιο χρόνο. Ολοι ξέρουμε ότι αυτά τα μηνύματα και οι ευχές είναι τις περισσότερες φορές ωραιοποιημένα λόγια και δεν έχουν καμιά σημασία για το τι θα (έπρεπε να) συμβεί το νέο έτος.
Απευθυνόμενος στη φιλόξενη εφημερίδα σας, θα ήθελα να καταχωρήσετε στις σελίδες της μερικές σκέψεις μου, αντί ευχών, που συνηθίζεται αυτές τις ημέρες, γνωρίζοντας ότι δεν έχουν και καμιά σημασία .

• Να γίνουμε πιο αξιόπιστοι: Σε όλες τις μετρήσεις της κοινής γνώμης η αξιοπιστία βασικών θεσμών της κοινωνίας μας βρίσκεται στο ναδίρ, αφορά πρωτίστως πολιτικά κόμματα, Μ.Μ.Ε., Τοπική Αυτοδιοίκηση, Δικαιοσύνη, Αθλητισμό, Εκκλησία και το χειρότερο αφορά και τους πολίτες ως άτομα. Εχουμε χάσει την εμπιστοσύνη ο ένας στον άλλον και ενδιαφερόμαστε ο καθένας για τον εαυτό μας. Η συλλογικότητα δεν έχει θέση στις επιλογές μας. Και αυτό γίνεται ακόμη πιο ανησυχητικό, διότι τη συμπεριφορά αυτή φαίνεται να συμμερίζονται και οι νέοι άνθρωποι, με αποτέλεσμα να αποστρέφονται όλο και περισσότερο τη συμμετοχή τους στα κοινά. Τα παραπάνω μπορεί  να φαίνεται ότι εκπέμπουν ένα απαισιόδοξο μήνυμα, αυτό όμως είναι αναπόφευκτο, διότι αυτή είναι δυστυχώς η πραγματικότητα.
Υπάρχει ανάγκη η πορεία αυτή να αλλάξει και δεν εννοώ την επιφανειακή αλλαγή αλλά την πραγματική αλλαγή. Πρώτη μας προτεραιότητα πρέπει να είναι το πώς θα καταστήσουμε τους βασικούς θεσμούς της κοινωνίας μας αξιόπιστους και αποτελεσματικούς. Η ευθύνη κατά κύριο λόγο βαρύνει τους πολιτικούς, πρώτοι αυτοί πρέπει να δώσουν το παράδειγμα, αυτό  όμως δεν είναι αρκετό, ανάλογη ευθύνη ανήκει και στους πολίτες. Στην αντιπροσωπευτική Δημοκρατία οι πολίτες έχουν μεγάλες ευθύνες, δεν αρμόζει η παθητικότητα, διότι έτσι επιτρέπουμε στους άλλους να καθορίζουν τις τύχες μας. Πρέπει να γίνουμε υπεύθυνοι και ενημερωμένοι πολίτες για να μη μπορούν να μας παραπλανούν οι ψεύτες και καιροσκόποι πολιτικοί, χρησιμοποιώντας επικοινωνιακά τεχνάσματα. Να αποδοκιμάσουμε τους πολιτικούς που άλλα υπόσχονται προεκλογικά, προκειμένου να υφαρπάξουν την ψήφο μας και υλοποιούν ακριβώς τα αντίθετα μετεκλογικά με το αιτιολογικό ότι οι συνθήκες είναι διαφορετικές ή γιατί είχαν αυταπάτες. Δεν απορρίπτουμε συλλήβδην όλους τους πολιτικούς γιατί αυτό είναι επικίνδυνο για τη δημοκρατία. Είναι δική μας ευθύνη να διακρίνουμε τους πολιτικούς που λένε την αλήθεια, έχουν αρχές, σταθερές αξίες και  λαμβάνουν αποφάσεις στην άσκηση των καθηκόντων τους με γνώμονα το Δημόσιο συμφέρον χωρίς υστεροβουλία .

• Να γίνουμε λιγότερο επιδειξιομανείς  και περισσότερο ανθρώπινοι. Είναι ολοφάνερο ότι οι αλαζονικές συμπεριφορές υπάρχουν παντού, όπου υπάρχει και η ελάχιστη μορφή εξουσίας, από τον τελευταίο υπάλληλο, μέχρι τα υψηλά κλιμάκια των λεγόμενων πνευματικών ανθρώπων. Εκεί όμως που οι αλαζονικές συμπεριφορές έχουν ξεπεράσει κάθε όριο,   είναι ο χώρος των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης. Πόσες φορές δημοσιεύονται ειδήσεις  χωρίς διασταυρώσεις, πόσες φορές οι πηγές τους είναι αναξιόπιστες. Η παντοδυναμία  τους, ο ρόπος με τον οποίο απευθύνονται μερικές φορές σε πρόσωπα άξια επαίνου  για τη μέχρι τώρα πορεία τους, είναι απαράδεκτος.

• Δε μαθαίνουμε από τα λάθη μας: Δυστυχώς, παρόλο που αυτή η περίοδος ήταν μια ευκαιρία να εισχωρήσουμε βαθειά και να φτάσουμε στον πυρήνα των μεγάλων προβλημάτων, περιοριστήκαμε σε επιφανειακά ζητήματα ή εκείνα που προσφέρουν  ψήφους για τις επερχόμενες εκλογές, έχοντας ως αυτοσκοπό την εξουσία. Το κυριότερο αποφύγαμε σκοπίμως να συνειδητοποιήσουμε τις αιτίες που μας οδήγησαν εδώ και με το αφήγημα ότι βγήκαμε από τα μνημόνια συνεχίζουμε τα ίδια λάθη. Προσπαθούμε να λύσουμε τα δύσκολα προβλήματα με επικοινωνιακές πρακτικές και παλαιοκομματικές μεθόδους, κλείνοντας το μάτι σε κάποιες ομάδες, αγνοώντας άλλες.  Οι ηγέτες των κομμάτων θα πρέπει να καταλάβουν ότι δεν μπορείς να κοροϊδεύεις τους πολίτες συνεχώς, «το δις εξαμαρτείν ουκ ανδρός σοφού».
Η χώρα μας βρίσκεται μπροστά σε δύσκολα θέματα, τόσο Εξωτερικής πολιτικής όσο και Εσωτερικής πολιτικής. Ο καθένας θα μπορούσε να προτάξει κάποια από αυτά. Ενα από τα πιο σημαντικά θέματα είναι η παιδεία   και δεν εννοώ μόνο την αποστήθιση ενός όγκου πληροφοριών, αλλά το πώς να μαθαίνουμε τους νέους να σκέπτονται και να διδάσκονται μέσα από την έκθεσή τους  στη ζωή και τους κινδύνους της. Πρέπει να παραδεχτούμε ότι δώσαμε πολλές υποσχέσεις στους νέους μας, ότι μέσα από την εκπαίδευσή τους θα πραγματοποιούσαν το όνειρο της επαγγελματικής αποκατάστασης. Δυστυχώς όμως η κατάληξη δεν ήταν όπως τα σχεδιάσαμε με αποτέλεσμα πολλοί από τους νέους να βρίσκονται σε απόγνωση περνώντας το κατώφλι της ανεργίας ή και αυτοί που εργάζονται να κάνουν δουλειές διαφορετικές από αυτό που σπούδασαν, με μισθούς πολύ χαμηλότερους από τις συντάξεις των πατεράδων τους και ένα μεγάλο μέρος να έχει φύγει από τη χώρα. Είναι ντροπή για τους νέους και για τη χώρα αν δεν αντιμετωπίσουμε ορθολογικά αυτές τις παθογένειες. Για να βελτιώσουμε αυτή την άσχημη κατάσταση πρέπει να αφήσουμε τα μεγάλα λόγια και τους ερασιτεχνικούς σχεδιασμούς, εξυπηρετώντας πολιτικές σκοπιμότητες ή συντεχνιακές αντιλήψεις. Εκείνο που χρειαζόμαστε αυτή την περίοδο είναι  η συναίνεση όλων των πολιτικών δυνάμεων να φτιάξουμε ένα σταθερό αξιολογικό σχέδιο για το σύνολο της εκπαίδευσης το οποίο δε θα αλλάζει κάθε φορά που έχουμε αλλαγή υπουργού αλλά ούτε και αλλαγή της Κυβέρνησης. Είναι χρέος μας να ξαναδώσουμε στους νέους τη δυνατότητα να πραγματοποιούν τα όνειρά τους.

Ζιαγάκης Παναγιώτης
συνταξιούχος εκπαιδευτικός