Αντόνιο Αβερλίνο (Antonio Averlino), o επωνομαζόμενος Φιλαρέτε (Filarete),

O   Φλάβιο Μπιόντο (Flavio Biondo) στο έργο του Roma Instaurata θα δεχθεί τον χαρακτήρα των δύο πυραμιδοειδών κατασκευών ως ορόσημα του μαρτυρίου, αλλά θα αυτοαναιρεθεί εν μέρει, εκδηλώνοντας τους έντονους προβληματισμούς του για τη χρονολογική ασυμβατότητα στο πλαίσιο της επιχειρούμενης προσπάθειας ιστορικής σύνδεσης του μαυσωλείου του Αδριανού με το προγενέστερα συντελούμενο γεγονός της θανάτωσης του αγίου.
Στον αντίποδα, ο Μαφφέο Βέτζιο (Maffeo Vegio), ένας έτερος ουμανιστής στην υπηρεσία του πάπα Ευγενίου Δ’, στο έργο του De Rebus antiquis memorabilibus Basilicae Sancti Petri Romae θα υπάρξει ο πρώτος που θα υποστηρίξει με θέρμη τη θεωρία ότι ο απόστολος Πέτρος σταυρώθηκε μεν inter duas metas, όχι όμως στην περιοχή του μαυσωλείου του Αδριανού, αλλά στο Τζιανίκολο, έναν από τους επτά λόφους της Ρώμης.
Αυτή την άποψη μοιάζει να ασπάζεται όπως εύστοχα έχει επισημανθεί από τους μελετητές και ο Φιλαρέτε στην απόδοση του επεισοδίου. Ο Πέτρος κάνει την εμφάνισή του δύο φορές, την πρώτη στο κέντρο του αναγλύφου, έχοντας καταδικαστεί σε θάνατο από τον Νέρωνα που αποδίδεται στο αυτοκρατορικό κάθισμα (sella plicatilis) μέσα στο παλάτι του. Η πράξη της Σταύρωσης τοποθετημένη στο αριστερό άνω άκρο της σύνθεσης λαμβάνει χώρα σε έναν λόφο που οριοθετείται από δύο πυραμιδοειδή μνημεία που χωρίζονται μεταξύ τους από τον ποταμό Τίβερη. Δεξιά μια για τις ανάγκες της παράστασης ανακατασκευασμένη, κατά το 15ο αιώνα αποσπασματικά σωζόμενη κατασκευή που στη λαϊκή συνείδηση ήταν γνωστή ως “Μαυσωλείο του Ρωμύλου” (Meta Romuli) και απέναντι της η ακόμη και σήμερα σωζόμενη “Πυραμίδα του Τσέστιου”, ή αλλιώς “Μαυσωλείο του Ρέμου” (Meta Remi). To “Μαυσωλείο του Ρωμύλου” στα δεξιά με το ενεπίγραφο, εξίσου φανταστικά ανακατασκευασμένο Μαυσωλείο του Αδριανού δίπλα του και το δέντρο (terebinthus) ανάμεσα τους, καλούνται να εικονογραφήσουν το κείμενο του Βέτζιο. Ο τελευταίος εντοπίζει την πρώτη πυραμίδα, το πρώτο δηλαδή σημάδι για την οριοθέτηση της ευρύτερης ζώνης, εντός της οποίας αναπτύσσεται το μαρτύριο, στην περιοχή του Βατικανού (in ipso Vaticano) και τη
δεύτερη στην απέναντι πλευρά του ποταμού Τίβερη και συγκεκριμένα κοντά στον Αβεντίνο λόφο (iuxta montem aventinum).
Ανάμεσα στα δύο αυτά μνημεία – ορόσημα, κείται πράγματι τοπογραφικά και ο Τζιανίκολος λόφος, όπου και κατ’ ακολουθία του χωρίου στην περιγραφή του Βέτζιο (in monte aureo sive janiculo) διαδραματίζεται η σκηνή της Σταύρωσης του Πέτρου στο ανάγλυφο του Φιλαρέτε.