«Να δέχεστε τους άνδρες όπως είναι»
[Πλαύτος, Ρωμαίος ηθοποιός, κωμωδιογράφος και συγγραφέας
(254-184 π.Χ.)]
ΥΠΑΡΧΕΙ μια σιωπηλή συνωμοσία: συμβιώνουν στη γη άλλοι δυο μικρότεροι πλανήτες, ο «πλανήτης» άνδρας κι ο «πλανήτης» γυναίκα. Με τις συγκρούσεις, τις συνευρέσεις, τις απωθήσεις και τους αιώνιους «πολέμους» τους.
ΟΤΙ υπήρχε όμως, και μια «παγκόσμια (sic) ημέρα του άντρα», το αγνοούσαμε! Ξέραμε τις δυο μέρες, τις αφιερωμένες στη γυναίκα (8 του Μάρτη και δεύτερη Κυριακή του Μάη-γιορτή μητέρας), υποπτευόμασταν και μια αφιερωμένη στον… πατέρα (τρίτη Κυριακή του Ιούνη) αλλά ειδικότερη «γιορτή του άνδρα» είναι κάτι που δεν το φανταστήκαμε!
ΚΙ ΟΜΩΣ! Η «ημέρα του άνδρα» (19/11), λένε, καθιερώθηκε για να τιμηθεί η συνεισφορά του στον ανθρώπινο πολιτισμό, ιδιαίτερα στην οικογένεια, το γάμο και τη φροντίδα των παιδιών. Φυσικά, είναι τόσο «θορυβώδης» που κανείς δεν την αντιλαμβάνεται, αφού από κτίσεως κόσμου οι ανθρώπινες κοινωνίες είχαν και έχουν ως επικυρίαρχο ον τους άντρες. Κι ας κήρυξε προ αιώνων το ισότιμο των δυο φύλων ο Απ. Παύλος (οὐκ ἔνι ἄρσεν καὶ θῆλυ). Το αρσενικό έχει «πυγμή», δεσπόζει, οπότε για ποια γιορτή να μιλήσουμε;
ΕΤΣΙ, η επικυριαρχία του άντρα θεωρείται φυσιολογική, αφού αυτός αποτελεί το λεγόμενο «ισχυρό φύλο», λόγω της σωματικής υπεροχής του. Στις ανθρώπινες κοινωνίες εξάλλου, το αρσενικό κυριαρχεί και γλωσσοπολιτισμικά! «Η γλώσσα», σύμφωνα με το Ανώτατο Συμβούλιο Ισότητας ανδρών και γυναικών (Γαλλία, 2015), «αντανακλά την κοινωνία και τον τρόπο αντίληψης του κόσμου». Ας πούμε, η λέξη «άνδρας» (σε πολλές χώρες αυτό) σημαίνει και «άνθρωπος» (Ζεύς «πατήρ ανδρών τε θεών τε», η λέξη homme στη γαλλική κ.λπ.)
ΚΙ ΑΚΟΜΗ, η χρήση της λέξης άνδρας (με τα σύνθετά της) καλύπτει στη γλώσσα μας γενικότερες έννοιες (ανδράποδο, ανδριάντας, ανδρεία, άνανδρος, υπανδρεύομαι, ανδραγαθία, ανδρείκελο κ.ά.) Σε ό,τι αφορά τη λεκτική σχέση αντρών-γυναικών ή με τρίτους, υπάρχουν εκφράσεις που τονίζουν τη δύναμη ή την αδυναμία των αντρών: «φέρσου μωρέ, αντρίκια», «άντρας είσαι συ;», «μη φανείς χαμαντράκι», «δείξε τον ανδρισμό σου!»…
Η ΑΛΗΘΕΙΑ είναι πως οι ΑΝΔΡΕΣ «ωριμάζουν» συναισθηματικά αργότερα από τις γυναίκες. Το πότε κρίνεται ένας άνδρας συναισθηματικά ανώριμος εξαρτάται από την ιδιοσυγκρασία του. «Καταρχήν», λέει η ψυχολόγος-συγγραφέας δρ Λίζα Βάρβογλη, «είναι ένας χαρακτηρισμός που χρησιμοποιείται πολύ πιο συχνά από τις γυναίκες για τους άντρες -τους συζύγους τους κυρίως- και περιλαμβάνει έναν ολόκληρο «κατάλογο» παραπόνων, που έχουν να κάνουν με την επικοινωνία του ζευγαριού, και συνοψίζονται απλουστευτικά αλλά και κάπως αφ’ υψηλού, στην κατηγορία «είναι συναισθηματικά ανώριμος». Αυτό συμβαίνει – κατά την κα Βάρβογλη- όταν ένας άνδρας «δεν μπορεί να αποδεσμευτεί από την οικογένεια καταγωγής του, κυρίως από τη μητέρα του…» (=μαμάκιας), «δεν ελέγχει τα συναισθήματά του και έχει έντονα ξεσπάσματα», «δεν μπορεί να εκφράσει τα συναισθήματά του…», «δεν μπορεί να καταλάβει τα συναισθήματα των άλλων…», «δείχνει απροθυμία στη -λεκτική- επικοινωνία», «δεν αναλαμβάνει τις ευθύνες του απέναντι των άλλων» κ.ά.
ΣΥΝΕΠΩΣ, τί θα μπορούσαμε να γιορτάζομε την ημέρα των ανδρών; Δύσκολο ερώτημα, δύσκολη απάντηση μια και δεν υπάρχει κανένα λογικό επιχείρημα για την καθιέρωση μιας τέτοιας ημέρας. Αντίθετα, οι γυναίκες παραμένουν παντού κοινωνικοπολιτικά κατώτερες, ως «το ασθενές φύλο». Γι αυτό υπάρχει η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας (8/3). Έπρεπε να εφευρεθεί μια «πολιτική» γιορτή που να υπενθυμίζει, όχι μόνο τις ποικίλες ανισότητες ανάμεσα στα δύο φύλα, αλλά και αυτό που οφείλει η ανθρωπότητα στην παρουσία και τη συμβολή της γυναίκας σε όλες τις εκφράσεις και τα στάδια της ζωής του ανθρώπου. Οι γυναίκες, δυστυχώς, οφείλουν να αγωνίζονται συνεχώς για τα αυτονόητα δικαιώματά τους, που οι άνδρες, κατέχοντας κατά μεγάλη πλειοψηφία καίριους πολιτικούς και κοινωνικούς θώκους, δεν τους τα παραχωρούν εύκολα διατηρώντας τα πάντα μόνο για τον εαυτό τους!
Η ΓΙΟΡΤΗ του άντρα ακούγεται περίεργη από πλευράς διεκδικήσεων που ενέχουν ουσιαστικά όλες οι «παγκόσμιες ημέρες». Η καταπίεση των γυναικών (ψυχοσωματικός βιασμός ή και φόνος) είναι εμφανέστερος στον 21ο αιώνα -τον αιώνα της παγκοσμιοποίησης! Έστω κι αν μας είναι άγνωστο το τι συμβαίνει με το δεύτερο φύλο στις χώρες του Τρίτου Κόσμου ή στο κλειστό Ισλάμ, οι τρομακτικές ανισότητες «ζουν και βασιλεύουν» εκεί. Πρόσφατα είδε το φως η περίφημη «σεξουαλική παρενόχληση» στο δυτικό κόσμο από το αποκαλυπτικό κίνημα των #metoo γυναικών -κυρίως στην Αμερική- οι οποίες ομολόγησαν δημόσια και ευθαρσώς τις σεξουαλικές επιθέσεις που δέχθηκαν από πολιτικούς ή λαμπρά ονόματα της Τέχνης… Υπάρχει φυσικά και μια μερίδα ανδρών που ισχυρίζονται το αντίθετο: ότι, δηλαδή, είναι αυτοί που παρενοχλούνται σεξουαλικά (!) από τις γυναίκες συνήθως επιχειρηματίες, και άρα πρέπει να δοθούν και σ΄ αυτούς δικαιώματα! Δεν το αμφισβητούμε όσο σπάνιο φαινόμενο κι αν είναι: τόσο για τους ανδρόγυνους (=γυναικωτούς), όσο και για τους αδύναμους στο χαρακτήρα άντρες.
ΤΟ ιστορικό βέβαια της Παγκόσμιας Ημέρας των Ανδρών βασίζεται σε ένα κάπως ανεκτό σκεπτικό: σήμερα πάνω από 70 χώρες στον πλανήτη έχουν αναγνωρίσει τους στόχους που τέθηκαν διεθνώς, κυρίως σε ό,τι αφορά τη βελτίωση της ζωής των ανδρών, με επίκεντρο την υγεία, τη φυσιολογική ανάπτυξη των αγοριών, τις αρμονικές οικογενειακές σχέσεις και την προώθηση της ισοτιμίας των φύλων.
… ΑΛΛΑ, ας μιλήσουμε σοβαρότερα: θα μπορούσαμε, άραγε, να αντικαταστήσουμε την Ημέρα του Άνδρα με μια άλλη που να έχει περισσότερο αντίκρισμα στη σημερινή σκληρή πραγματικότητα; Ναι, αν καθιερώναμε μια «Παγκόσμια Ημέρα Ενηλικίωσης». Σ΄ αυτήν, θα καλούσαμε τα ενήλικα παιδιά μας στο σπίτι, όπου θα τους μαθαίναμε κάποια πρακτικά θέματα: καθάρισμα, συγύρισμα, μαγείρεμα, χρήση πλυντηρίου-κουζίνας, ψώνια, αγροτικές δουλειές (όπου υπάρχουν), πληρωμές, φροντίδα μωρών κ.ά. Πράγματα δηλαδή που βελτιώνουν τις σχέσεις των δύο φύλων, και τα οποία τα παιδιά θα χρειαστούν στη μετέπειτα ζωή τους.
ΙΣΩΣ έτσι να καταστεί η νέα γενιά πιο αυτάρκης και ικανή να συν-ζήσει με το άλλο φύλο ισότιμα και να δεχόταν ο ένας τον άλλο «όπως είναι»… Πιθανόν τότε να είχαμε πιο ανθρώπινες σχέσεις των δύο φύλων καθώς και πιο σωστούς μελλοντικούς γονείς που θα ξέρουν τι σημαίνει οικογένεια, παιδιά, υποχρεώσεις, χρέη, αμοιβαίες υποχωρήσεις, κοινωνικότητα. Εξάλλου, μια τέτοια ημέρα θα έδινε την αφορμή στο να βρίσκονταν συχνότερα μαζί, γονείς και παιδιά. Να, μια πολύ ωραία, λοιπόν, ευκαιρία σύνδεσης (ή επανασύνδεσης) του βασικού κύτταρου των ανθρώπινων κοινωνιών (της οικογένειας), με την απλή πρόσκληση «την επόμενη Κυριακή, να βρεθούμε όλοι! Γιορτάζουμε…»
