Κύριε διευθυντά,
ο Πολιτιστικός Σύλλογος Βαφέ, οι απανταχού Βαφιανοί, ο τ. πρόεδρος του Συλλόγου Βαφιανών Αττικής “Η ΚΡΥΟΝΕΡΙΔΑ” και ιστορικός ερευνητής Μανώλης Βαλσαμάκης, η επίτιμος πρόεδρος του πολιτ. Συλλόγου Βαφέ και τ. Αντι/δρος του Συλλόγου “ΚΡΥΟΝΕΡΙΔΑ” ιστορικός συγγραφέας και ερευνήτρια Ευμορφία Βαγιάκη-Μπουντουράκη, απαντούμε στο δημοσίευμα του κ. Πλυμάκη και τονίζουμε:
Προφανώς ο κ. Πλυμάκης δεν θυμάται και δεν γνωρίζει ακριβώς τον χώρο και το αληθές και πλήρες ιστορικό του σπηλαίου Κρυονερίδα.
Ο αείμνηστος συγχωριανός μας Ιωάννης Μπονάκης ταγματάρχης και συνιδρυτής της Κρητικής Χωροφυλακής, μέ δημοσιεύματά του στην τότε Χανιώτικη εφημερίδα “ΒΗΜΑ ΤΟΥ ΛΑΟΥ” τόν Απρίλιο του 1939, δημοσίευσε πολλά άρθρα για την Κρυονεριδα και γενικά για την ιστορία του Βαφέ.
Σε πολλά σχολεία, πού από παλιά επισκέπτονταν το σπήλαιο ο ίδιος μιλούσε στα παιδιά για την αυτοθυσία των 130 γυναικοπαίδων του Βαφέ τόν Αύγουστο του 1821.
Με δικές του ενέργειες και σε συνεργασία με τόν τότε κοινοτάρχη του Βαφέ Σταύρο Στυλ. Μπουντουράκη ενετοίχισαν μαρμάρινη πλάκα άνωθεν της εισόδου του σπηλαίου, το επίγραμμα του οποίου έγραψε ο αείμνηστος καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών Βασίλης Τωμαδάκης.
Σας παραπέμπουμε σχετικά για την πιστοποίηση της αλήθειας στο ιστορικό πλέον βιβλίο της Ευμορφίας Βαγιάκη-Μπουντουράκη “Ο Βαφές Χανίων μετερίζι της λευτεριάς”, έκδοσης του Συλλόγου Βαφιανών Αττικής “Η ΚΡΥΟΝΕΡΙΔΑ”, έτους 1985:
Α) Σπήλαιο Κρυονερίδα, σελ. 35.
Β) Ιστορία του τότε Ιστορικού της Κρήτης Κ. Κριτοβουλίδη, σελ. 339.
Γ) Κριτοβουλίδης σελ. 50.
Δ) Αφήγηση-μαρτυρία του Γεωργ. Σταμ. Καλογεράκη σελ. 52.
Ε) Ιωάννης Μπονάκης σελίδες 176-178.
Τα μετέπειτα χρόνια και ιδιαίτερα από του 1974, από τον Σύλλογο “ΚΡΥΟΝΕΡΙΔΑ” και την Ενορία Βαφέ συναποφασίστηκε να γιορτάζουμε όπως και παλαιότερα γινόταν, την τοπική μας γιορτή την πρώτη Κυριακή μετα τής Παναγίας (του 15Αυγουστου).
Όσον αφορά το μέγεθος του σπηλαίου Κρυονερίδα, υπάρχει το σχεδιάγραμμα του σπηλαιολόγου Ελευθ. Πλατάκη, όπου αναφέρονται λεπτομερώς οι διαστάσεις του και τα 130 γυναιόπαιδα.
Γιά τον αριθμο τών θυσιασθέντων δέν υπάρχουν αμφιβολίες. Ο Κριτοβουλίδης πού έζησε και πολέμησε εκείνη την εποχή, αναφέρει 130 γυναικόπαιδα, όπως και ο ιστορικός Ψιλάκης.
Όσον αφορά το δαιδαλώδες σπήλαιο Καλαμάτο, γνωρίζουμε ότι χρησιμοποιήθηκε κατά την Νεολιθική περίοδο και κατά την Ελληνιστική και Βενετσιάνικη περίοδο.
Αναγνωρίζουμε την προσφορά του κ. Αντώνη Πλυμάκη στην Σπηλαιολογία και την Ορειβασία αλλά, άλλο είναι Σπηλαιολογία και Ορειβασία και άλλο η αληθινή καταγεγραμμένη ιστορία από τους ιστορικούς της εποχής και οι ζωντανές αφηγήσεις και μαρτυρίες των προπαπούδων και παπούδων μας.
Εμείς, όλοι τηρούσαμε και θα τηρούμε στο διηνεκές την πραγματική ιστορία, τις μνήμες και τίς παραδόσεις του τόπου μας.
Σας ευχαριστούμε θερμά
για τη φιλοξενία
