»Οδηγίες προστασίας από το Κέντρο Περιβαλλοντικού Ελέγχου Ηρακλείου
Απειλές για τα αμπέλια προέρχονται από μύκητες όπως το ωίδιο και ο περονόσπορος με το Περιφερειακό Κέντρο Προστασίας Φυτών και Φυτουγειονομικού Ελέγχου Ηρακλείου να δίνει σε χθεσινή ανακοίνωσή του, οδηγίες προστασίας στους παραγωγούς.
Επιγραμματικά, εξηγεί για το ωίδιο ότι η αντιμετώπιση του μύκητα πρέπει να ξεκινά στα πρώτα φύλλα, για τον περονόσπορο δεν έχουν παρατηρηθεί μέχρι τώρα πρωτογενείς μολύνσεις, για τη φόμοψη ότι δεν χρειάζεται αντιμετώπιση μετά τα βλαστικά στάδια D – E και για τα ακάρεα ότι προσβάλλουν τους νέους οφθαλμούς νωρίς την ανοιξη.
Ειδικότερα, επισημαίνει:
•Ωίδιο: Στις πρωιμότερες ποικιλίες και περιοχές την εποχή αυτή θα εμφανιστούν τα πρώτα συμπτώματα σε περιορισμένους βλαστούς του αμπελιού (βλαστοί–σημαίες). Τα σπόρια παράγονται στους βλαστούς αυτούς (δείχνουν σαν αλευρωμένοι) και ξεκινά η διασπορά τους μέσα στο αμπέλι δίνοντας διαδοχικές δευτερογενείς μολύνσεις. Αμπέλια με προχωρημένη βλάστηση που δεν έχει γίνει ακόμα καμία αντιμετώπιση συνιστάται να προστατευτούν. Η προστασία ξεκινά προληπτικά όταν το μήκος της βλάστησης είναι 5 – 6 εκ. (πρώτα φύλλα, στάδιο Ε).
Η αφαίρεση και καταστροφή των μολυσμένων βλαστών (πρώτες προσβολές), είναι καθοριστικής σημασίας για τον περιορισμό της εξέλιξης της ασθένειας. Οι προσβεβλημένοι βλαστοί αναπαράγουν μολύσματα για μεγάλο χρονικό διάστημα που σταδιακά διασπείρονται σε όλο το αμπέλι. Συνήθως γίνονται πιο εύκολα αντιληπτοί 3 – 4 εβδομάδες μετά την έκπτυξη (από το στάδιο F και μετά).
•Περονόσπορος: Οι πρώτες μολύνσεις γίνονται με σπόρια που βρίσκονται στο έδαφος όταν
υπάρχουν ταυτόχρονα: επιδεκτική για μόλυνση βλάστηση (δηλ. πράσινα μέρη), επαρκείς σε ύψος βροχοπτώσεις (τουλάχιστον 8-10 χιλ.) και επαρκή διάρκεια διύγρανσης της βλάστησης (τουλάχιστον 6-8 ώρες στις θερμοκρασίες της εποχής).
Σύμφωνα με την ΕΜΥ υπάρχει πρόβλεψη για καιρική αστάθεια στις αρχές της Μεγάλης Εβδομάδας, κυρίως στα βόρεια και κεντρικά τμήματα του νησιού. Επειδή υπάρχουν αρκετά αμπέλια με επιδεκτική για μόλυνση βλάστηση, ιδιαίτερα στην πρώιμη και μεσοπρώιμη ζώνη, υπάρχει αυξημένη πιθανότητα για τις πρώτες μολύνσεις από περονόσπορο.
Επισημαίνεται ότι πρώτες μολύνσεις γίνονται κάθε χρόνο, η εξέλιξή τους όμως εξαρτάται απόλυτα από επόμενες βροχοπτώσεις που με βάση το κλίμα της Κρήτης συχνά δεν είναι αρκετές για να δημιουργήσουν προβλήματα. Ωστόσο, η εγκατάστασή του σε αμπέλια που βρίσκονται σε υγρές τοποθεσίες όπου επικρατούν τακτικά νυχτερινές δροσιές μπορεί να προκαλέσει στη συνέχεια ζημιές σε αυτά τα αμπέλια ακόμα και με μειωμένες επόμενες βροχοπτώσεις.
•Φόμοψη: Από την έκπτυξη της βλάστησης και μέχρι σήμερα δεν έχουν σημειωθεί βροχές. Έτσι, τα περισσότερα αμπέλια από την πρώιμη έως και τη μεσοπρώιμη ζώνη, σταδιακά ξεπερνούν το ευαίσθητο βλαστικό στάδιο D. Οι μολύνσεις γίνονται σε πολύ νεαρούς βλαστούς (στάδια D–Ε), μόνο με βροχοπτώσεις και μόνο σε αμπέλια με ιστορικό προσβολών από την ασθένεια.
Στα αμπέλια με προσβολές που δεν έχουν ξεπεράσει το ευαίσθητο στάδιο D
(κυρίως στις όψιμες περιοχές ή / και στις ποικιλίες που ανοίγουν πιο αργά τους
οφθαλμούς) συνιστάται προστασία πριν από τη βροχή.
•Ακάρεα: Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται ακανόνιστο άνοιγμα οφθαλμών σε πολλές ποικιλίες αμπέλου. Σε ένα ποσοστό αυτό οφείλεται σε ακάρεα Colomerus vitis (φυλή των οφθαλμών). Τα ακάρεα της φυλής των οφθαλμών, ανάλογα με τον πληθυσμό που θα αναπτύξουν στους οφθαλμούς που θα προσβάλλουν είτε τους καταστρέφουν ολοκληρωτικά οπότε δεν ανοίγουν την επόμενη άνοιξη είτε τους ζημιώνουν εν μέρει με αποτέλεσμα αφού ανοίξουν να δίνουν ασθενική βλάστηση.
Στα αμπέλια με ιστορικό προσβολών, συνιστάται ψεκασμός με καλή διαβροχή όταν η βλάστηση έχει μήκος 5 – 10 εκ. (πρώτα φύλλα, στάδιο Ε).
Οι επεμβάσεις είναι πιο αποτελεσματικές όταν γίνονται σε θερμές ημέρες και ώρες.
Το Κέντρο καλεί τους παραγωγούς να χρησιμοποιούν εγκεκριμένα φυτοπροστατευτικά για το αμπέλι, για τον εχθρό ή την ασθένεια και για το βλαστικό στάδιο της εποχής και κάνετε συνδυασμένη αντιμετώπιση και εφαρμογή όπου αυτό είναι εφικτό. Συνιστάται να επιλέγουν σκευάσματα με τους λιγότερους κινδύνους για τον χρήστη και το περιβάλλον.
ΤΑ ΑΜΠΕΛΟΦΥΛΛΑ
Το Κέντρο κάνει αναφορά και στα αμπελόφυλλα και επισημαίμνει ότι με βάση τα αποτελέσματα των ελέγχων σε νωπά αμπελόφυλλα συχνά ανιχνεύονται υπολείμματα γεωργικών φαρμάκων πάνω από τα ανώτατα επιτρεπτά όρια του Ευρωπαϊκού Κανονισμού. Πέρα των σοβαρών επιπτώσεων που συνεπάγεται αυτό για τη Δημόσια Υγεία, επιβάλλονται διοικητικές και ποινικές κυρώσεις βάσει του Ν.4036/2012 όπως τροποποιήθηκε και ισχύει.Με εξαίρεση το σκεύασμα Polyversum WP (Pythium oligandrum strain m1) και το T34 BIOCONTROL (Trichoderma asperellum strain T34) οι εγκρίσεις των γεωργικών φαρμάκων στο αμπέλι αφορούν μόνο το προϊόν σταφύλι και όχι τα νωπά αμπελόφυλλα. Συνεπώς οι οδηγίες χρήσης και οι ημέρες αναμονής πριν τη συγκομιδή από την τελευταία εφαρμογή αφορούν μόνο το σταφύλι. Αυτό σημαίνει ότι ακόμα και αν τηρούνται οι οδηγίες της ετικέτας είναι πιθανό στα νωπά αμπελόφυλλα να ανιχνεύονται υπολείμματα πάνω από τα επιτρεπτά όρια. Ουσιαστικά ασφαλής συγκομιδή νωπών αμπελόφυλλων μπορεί να γίνεται μόνο από αμπέλια που δεν έχει γίνει καμία χρήση φυτοπροστατευτικού προϊόντος.
