Μέτρα φυτοπροστασίας από το Περιφερειακό Κέντρο Προστασίας Φυτών Ηρακλείου
Aπειλή για την ελιά προέρχεται από τις υψηλές για την εποχή θερμοκρασίες που καταγράφηκαν στην Κρήτη το χρονικό διάστημα 12-20 Μαΐου με υπερβολική άνοδο της θερμοκρασίας σε αρκετές περιοχές (Μοίρες 41,1 βαθμοί Κελσίου, Γόρτυνα 40,9 βαθμοί).
Σύμφωνα με το Περιφερειακό Κέντρο Προστασίας Φυτών Ηρακλείου, «πρόκειται για ένα σπάνιο καιρικό φαινόμενο διάρκειας αρκετών ημερών που δυσχεραίνει τη γονιμοποίηση των ανθέων και την καρπόδεση στην ελιά. Η μεγάλη διάρκεια υψηλών θερμοκρασιών αυξάνει τον κίνδυνο ζημιάς στις περιοχές που βρέθηκαν εκείνες τις ημέρες στο κρίσιμο στάδιο της πλήρους άνθισης (περισσότερο οι περιοχές στη ζώνη μέσης πρωιμότητας). Οι υψηλές θερμοκρασίες ωθούν σε γρήγορη βλαστική εξέλιξη και σε συνδυασμό με πολύ χαμηλή σχετική υγρασία προκαλούν αφυδάτωση των ανθέων και ξήρανση της γύρης μειώνοντας τα γόνιμα άνθη».
Ωστόσο, «η καλή θρεπτική και υδατική κατάσταση των δένδρων περιορίζει τον κίνδυνο αφυδάτωσης. Κανονικά ποτίσματα, όπου μπορούν να γίνουν, διατηρούν υγρό το έδαφος και το επίπεδο της σχετικής υγρασίας σχετικά υψηλό. Υπερβολικό πότισμα μπορεί να προκαλέσει απόπλυση των θρεπτικών στοιχείων από το έδαφος και να επηρεάσει αρνητικά την καρπόδεση».
Σε ό,τι αφορά την προστασία από εχθρούς της ελιάς το Κέντρο αναφέρεται στα εξής:
•Πυρηνοτρήτης: Στο δίκτυο φερομονικών παγίδων των παραλιακών και πρώιμων περιοχών ξεκίνησε η πτήση της καρπόβιας γενιάς μέσα στο 1ο δεκαήμερο του Μαΐου. Σε δειγματοληψίες μικρών καρπών φάνηκαν οι πρώτες ωοτοκίες. Οι νεαρές προνύμφες εκκολάπτονται πάνω στον κάλυκα και αναπτύσσονται μέσα στον πυρήνα των καρπών. Οι προσβεβλημένοι καρποί ξηραίνονται, μαυρίζουν και πέφτουν πρόωρα. Με βάση τις θερμοκρασίες που καταγράφονται στους μετεωρολογικούς σταθμούς αναμένεται στις πρώιμες περιοχές έναρξη των εκκολάψεων από 23 Μαΐου. Αντίστοιχα στις πρώιμες περιοχές της Π.Ε. Χανίων έναρξη εκκολάψεων υπολογίζεται από 26 Μαΐου. Στις παραλιακές και στις πρώιμες περιοχές συστήνεται καταπολέμηση των νεαρών προνυμφών της καρπόβιας γενιάς με εγκεκριμένα εντομοκτόνα στο διάστημα 23 – 25 Μαΐου. Σε ελαιώνες μέτριας καρποφορίας συστήνεται επανάληψη της επέμβασης. Στις πρώιμες περιοχές Π.Ε. Χανίων: 26 – 28 Μαΐου. Η επέμβαση αυτή είναι αποτελεσματική και κατά του ρυγχίτη ενώ μειώνει σημαντικά και τον πληθυσμό της πρώτης γενιάς του δάκου που βρίσκεται στον ελαιώνα και δεν έχει ακόμη αρχίσει να ωοτοκεί στους καρπούς.
•Ρυγχίτης: Είναι ένα μικρό σκαθάρι, μεγέθους 0,5 εκ., χρώματος κεραμιδί με χαρακτηριστικό ρύγχος που σχηματίζει τρύπες μορφής “κρατήρα” στην επιφάνεια των καρπών αρχικά για να τραφεί και αργότερα για να ωοτοκήσει. Οι προνύμφες ζουν και τρέφονται μέσα στον πυρήνα. Κατά τόπους αναπτύσσονται μεγάλοι πληθυσμοί, ικανοί να προξενήσουν σημαντική πρώιμη καρπόπτωση. Στους ελαιώνες των πρώιμων περιοχών, μετά το στάδιο της καρπόδεσης, συστήνεται συχνός έλεγχος για την πυκνότητα του πληθυσμού των ακμαίων. Ο έλεγχος γίνεται πολύ νωρίς το πρωί με τίναγμα των κλαδιών πάνω σε μια λευκή επιφάνεια. Όταν καταμετρηθούν περισσότερα από 3 – 4 ακμαία πρέπει να γίνει καταπολέμηση. Συστήνεται προληπτική επέμβαση στους ελαιώνες που σημειώθηκε προσβολή τα τελευταία δύο χρόνια.
•Ωτιορυγχος: Μικρό νυχτόβιο σκαθάρι, κρύβεται την ημέρα στο χώμα και ανεβαίνει στα δέντρα τη νύχτα από τον κορμό. Σε ελαιώνες πρώιμων περιοχών που έχουν ιστορικό προσβολής συστήνεται συνδυασμένη αντιμετώπιση με τον πυρηνοτρήτη ψεκάζοντας σχολαστικά τον λαιμό και τον κορμό των δέντρων.
•Ακαρεα: Στις πρώιμες περιοχές συστήνεται ψεκασμός των νεαρών δέντρων που παρουσιάζουν συμπτώματα έντονης προσβολής στα φύλλα, στο διάστημα 23 – 26 Μαΐου.
•Κοκκοειδή (ψώρες): Η αντιμετώπιση των κοκκοειδών επιτυγχάνεται με καλλιεργητικές φροντίδες που σκοπό έχουν τη βελτίωση της ζωτικότητας των ελαιοδέντρων (αφαίρεση και απομάκρυνση προσβεβλημένων κλαδιών, διατήρηση καλής θρεπτικής κατάστασης). Ένα αυστηρό κλάδεμα διευκολύνει τον αερισμό και το φωτισμό που δρουν ανασταλτικά στην ανάπτυξη των κοκκοειδών.
Σε ελαιώνες πρώιμων περιοχών όπου παρουσιάζονται έντονες προσβολές συστήνεται μια επέμβαση στο διάστημα 23 – 28 Μαΐου με εγκεκριμένα σκευάσματα. Η χημική αντιμετώπιση συμπληρώνει τις καλλιεργητικές φροντίδες.
ΔΡΑΣΤΙΚΕΣ ΟΥΣΙΕΣ
Ακόμα στην ανακοίνωση επισημαίνεται ότι «οι δραστικές ουσίες chlorpyrifos / chlorpyrifos methyl δεν είναι πλέον εγκεκριμένες για χρήση ως φυτοπροστατευτικά προϊόντα σύμφωνα με την κοινοτική νομοθεσία.
