Οδηγίες από το Κέντρο Προστασίας Φυτών Ηρακλείου
Απειλή για τις ελιές προέρχεται από έντομα όπως ο πυρηνοτρύτης και η βαμβακάδα με το Κέντρο Προστασίας Φυτών Ηρακλείου να δίνει οδηγίες σε παραγωγούς.
Μεταξύ άλλων αναφέρεται στους “εχθρούς” της ελιάς και σημειώνει:
•Πυρηνοτρύτης: Στο δίκτυο παγίδευσης μεσοπρώιμων περιοχών οι συλλήψεις ακμαίων της ανθόβιας γενιάς καταγράφονται αυξημένες. Οι προνύμφες του πυρηνοτρήτη αυτής της γενιάς τρέφονται στα άνθη. Σε ελαιώνες με μέτρια ή μικρή ανθοφορία συστήνεται επέμβαση με εκλεκτικά εγκεκριμένα σκευάσματα κατά την έναρξη της άνθισης. Ελαιώνες με ανθοφορία ικανοποιητική δεν χρειάζονται προστασία στην ανθόβια γενιά αφού στην ελιά ένα μικρό ποσοστό, μόλις 5% των ανθέων εξασφαλίζουν μια καλή καρποφορία. Στη βιολογική γεωργία ο πυρηνοτρήτης αντιμετωπίζεται κατά κανόνα στην ανθόβια γενιά. Στόχος είναι η μείωση του πληθυσμού στην ανθόβια γενιά διότι οι προνύμφες της επόμενης, της καρπόβιας, περιπλανώνται ελάχιστα και αφού εισέλθουν στους νεαρούς καρπούς αντιμετωπίζονται δύσκολα με βιολογικά σκευάσματα. Ανεξαρτήτως μεγέθους ανθοφορίας στους ελαιώνες βιολογικής καλλιέργειας συστήνεται αντιμετώπιση με σκευάσματα του βακίλου της Θουριγγίας (Bacillus thuringiensis) όταν έχουν ανοίξει 5-25% των ανθέων. Κατά την περίοδο της άνθισης προτείνεται χρήση σκευασμάτων του βακίλου ή άλλου εκλεκτικού εγκεκριμένου σκευάσματος για την προστασία των ωφέλιμων εντόμων (επικονιαςτζσ, παράςιτα, αρπακτικά). Λόγω αστάθειας παρακολουθείτε την πρόγνωση των καιρικών συνθηκών πριν την εφαρμογή.
•Βαμβακάδα: Έντομο μυζητικό που προσβάλλει τους νέους βλαστούς και τα άνθη. Αναπτύσσει αποικίες που καλύπτονται από λευκές βαμβακώδεις εκκρίσεις με κολλώδες μελίτωμα πάνω στις ανθοταξίες παρεμποδίζοντας έτσι τη γονιμοποίηση.
Παρατηρούνται αυξημένες προσβολές στη νέα βλάστηση. Συστήνεται αντιμετώπιση μόνο σε ελαιώνες με μικρή ανθοφορία και έντονη προσβολή κατά προτίμηση με παραφινικό λάδι. Επεμβάσεις για άλλα έντομα με την προσθήκη παραφινικού λαδιού καταπολεμούν και την ψύλλα.
Μαργαρόνια: Οι προνύμφες της ανοιξιάτικης γενιάς καταστρέφουν με φαγώματα την τρυφερή νέα βλάστηση. Προσβάλλουν τα νέα φύλλα και τις κορυφές των βλαστών προκαλώντας ανεπιθύμητους πλάγιους βλαστούς. Σημαντική προσβολή είναι η καταστροφή των εμβολίων. Τα νεαρά δέντρα σε φυτώρια και σε νεοσύστατους ελαιώνες όπως και τα δέντρα που έχουν δεχτεί αυστηρά ανανεωτικά κλαδέματα θα πρέπει να ελέγχονται για προσβολές και να προστατεύονται.
Ακάρεα: Προσβάλλουν τη νέα βλάστηση, φύλλα και άνθη. Σοβαρές προσβολές προκαλούν φυλλόπτωση, ανθόπτωση ή αργότερα καρπόπτωση και εξασθένιση των δέντρων. Στα νεαρά δέντρα η φυλλόπτωση επηρεάζει την ανάπτυξη και την διαμόρφωσή τους.
Συμπτώματα της προσβολής στα φύλλα είναι οι χλωρώσεις, κιτρίνισμα στην πάνω επιφάνεια και ανάγλυφες κηλίδες στην κάτω επιφάνεια που σταδιακά αποκτούν έντονα καστανό χρώμα. Συστήνεται προστασία στα νεαρά δέντρα και στα αυστηρά κλαδεμένα δέντρα. Κατάλληλος χρόνος εφαρμογής είναι όταν η νέα βλάστηση έχει μήκος 6-8 εκ. δηλαδή 3 – 4 ζεύγη νέων φύλλων. Προτείνεται η χρησιμοποίηση παραφινικών λαδιών που καταπολεμούν παράλληλα αυτή την εποχή τα νεαρά προνυμφικά στάδια των κοκκοειδών (πολλίνια, παρλατόρια, αςπιδιωτό) και της ψύλλας (βαμβακάδα).
Προστασία αμπελιών
Με άλλο τεχνικό δελτίο το Κέντρο Προστασίας Φυτών Ηρακλείου δίνει οδηγίες και για την προστασία των αμπελιών και μεταξύ άλλων αναφέρει
•Περονόσπορος: Ο μύκητας έχει εγκατασταθεί σε περιορισμένες θέσεις στα βόρεια και κεντρικά τμήματα του νησιού, κυρίως σε ακαλλιέργητα αμπέλια (βροχές 11 Απριλίου). Η πιθανότητα εμφάνισής του στη νότια πλευρά είναι μικρή προς το παρόν. Η καιρική αστάθεια που επικρατεί και οι προβλέψεις βροχοπτώσεων στις επόμενες ημέρες (πρόγνωση βροχοπτώσεων ΕΜΥ) μπορεί να ευνοήσουν περαιτέρω την εξάπλωση του μύκητα. Η εμφάνιση του μύκητα είναι περιορισμένη προς το παρόν και η πορεία της ασθένειας θα εξαρτηθεί από τις καιρικές συνθήκες. Συνιστάται προστασία ιδιαίτερα στα αμπέλια που βρίσκονται σε τοποθεσίες που σημειώνονται συχνά νυχτερινές δροσιές (λάκκοι, ποταμίδες) όπως και στα αμπέλια με αυξημένο δείκτη κινδύνου (βόρεια και κεντρικά του νησιού). Να συνεχιστούν οι συστηματικοί έλεγχοι για έγκαιρο εντοπισμό συμπτωμάτων της ασθένειας (κηλίδες λαδιού, εξανθήσεις).
Ωίδιο: Οι πρώτες προσβολές (βλαστοί – σημαίες) έχουν εμφανισθεί σε όλες τις ζώνες. Την περίοδο αυτή όλα τα αμπέλια πρέπει να είναι προστατευμένα. Η αφαίρεση και καταστροφή των μολυσμένων βλαστών (πρώτες προσβολές) είναι καθοριστικής σημασίας για τον περιορισμό της εξέλιξης της ασθένειας. Στους πρώτους προσβεβλημένους βλαστούς αναπαράγονται μολύσματα για μεγάλο χρονικό διάστημα που διασπείρονται σε όλο το αμπέλι.
Ευδέμιδα: Η 1η πτήση του εντόμου είναι σε εξέλιξη σε όλες τις αμπελουργικές ζώνες (πρώιμη, μεσοπρώιμη, όψιμη). Οι προσβολές στα αμπέλια από τη δραστηριότητα της 1ης πτήσης είναι χωρίς οικονομική σημασία. Δεν χρειάζεται ακόμα αντιμετώπιση.
ΤΑ ΑΜΠΕΛΟΦΥΛΛΑ
Στο μεταξύ, όπως αναφέρει το Κέντρο Προστασίας Φυτών, με βάση τα αποτελέσματα των ελέγχων σε νωπά αμπελόφυλλα συχνά ανιχνεύονται υπολείμματα γεωργικών φαρμάκων πάνω από τα ανώτατα επιτρεπτά όρια του Ευρωπαϊκού Κανονισμού. Πέρα των σοβαρών επιπτώσεων που συνεπάγεται αυτό για τη Δημόσια Υγεία, επιβάλλονται διοικητικές και ποινικές κυρώσεις βάσει του Ν.4036/2012. Το Κέντρο Προστασίας Φυτών εφιστά την προσοχή στα παρακάτω: Με εξαίρεση τα σκευάσματα Polyversum WP (Pythium oligandrum strain m1) και T34 BIOCONTROL (Trichoderma asperellum strain T34) οι εγκρίσεις των γεωργικών φαρμάκων στο αμπέλι αφορούν μόνο το προϊόν σταφύλι και όχι τα νωπά αμπελόφυλλα. Συνεπώς οι οδηγίες χρήσης και οι ημέρες αναμονής πριν τη συγκομιδή από την τελευταία εφαρμογή αφορούν μόνο το σταφύλι. Αυτό σημαίνει ότι ακόμα και αν τηρούνται οι οδηγίες της ετικέτας είναι πιθανό στα νωπά αμπελόφυλλα να ανιχνεύονται υπολείμματα πάνω από τα επιτρεπτά όρια. Ουσιαστικά ασφαλής συγκομιδή νωπών αμπελόφυλλων μπορεί να γίνεται μόνο από αμπέλια που δεν έχει γίνει καμία χρήση φυτοπροστατευτικού προϊόντος.
