Βάτραχοι από την Αμερική στη λίμνη της Αγιάς και χελώνες Μεξικού στον Κουρνά. Δύο από τα δεκάδες ξενικά είδη που συναντά κανείς στις λίμνες των Χανίων και τα οποία βρέθηκαν εκεί όταν οι ιδιοκτήτες τους αποφάσισαν κάποια στιγμή να τα ξεφορτωθούν!
Τα νεκρά χρυσόψαρα που εντοπίστηκαν πρόσφατα στο φράγμα Αποσελέμη έφεραν στην επιφάνεια ένα σοβαρό πρόβλημα που αφορά το οικοσύστημα των λιμνών, τεχνητών και φυσικών, στον Νομό Χανίων. Ο λόγος για την εγκατάλειψη -από ανθρώπινο χέρι πάντα- διαφόρων ειδών κατοικιδίων ή ζώων εκτροφής σε περιοχές με γλυκό νερό.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα εκείνο των “βουβαλοβάτρταχων” από την Αμερική που ενδημούν εδώ και πολλά χρόνια πια στη λίμνη της Αγιάς καθώς εγκαταλείφθηκαν στα νερά της από τη δεκαετία του ‘90 έπειτα από μια απόπειρα εκτροφής τους.
Μια ακόμα περίπτωση είναι οι -μεξικάνικης καταγωγής- νεροχελώνες “Trachemys scripta” που ξεχωρίζουν από το κόκκινο σημάδι που φέρουν στον λαιμό τους και οι οποίες έχουν «εισβάλλει» σε αμέτρητους υγρότοπους, όχι μόνο στα Χανιά αλλά σε όλη την Ευρώπη.
«Πρόκειται για ένα είδος χελώνας που το βλέπεις παντού και τις πουλάνε στα pet shop. Όταν λοιπόν οι ιδιοκτήτες τις βαρεθούν, σε 3-4 χρόνια από όταν τις αγοράσουν από τα μαγαζιά, αποφασίζουν να τις απελευθερώσουν. Έτσι έχει γεμίσει από αυτές τις χελώνες η Αγιά, ο Κουρνάς, ο Αποσελέμης κ.α.», σημείωσε ο βιολόγος και πρόεδρος του Εθνικού Δρυμού Σαμαριάς – Δυτικής Κρήτης Πέτρος Λυμπεράκης και πρόσθεσε ότι το πρόβλημα με τις συγκεκριμένες νεροχελώνες είναι πανευρωπαϊκό και γι’ αυτό τον λόγο η Ε.Ε. έχει απαγορεύσει την εισαγωγή και την πώλησή της. Συχνές περιπτώσεις αποτελούν ακόμα τα χρυσόψαρα αλλά και άλλα είδη ψαριών όπως οι κυπρίνοι και οι πέστροφες που ζουν στο γλυκό νερό και που “εγκαταλείπονται” σκόπιμα προκειμένου να αποτελέσουν στη συνέχεια αντικείμενο ψαρέματος…
Με την ίδια ευκολία, πάντως, που κάποιοι εγκαταλείπουν βατράχια, χελώνες ή ψάρια, εγκαταλείφθηκε πριν από λίγα χρόνια κι ένας κροκόδειλος στο φράγμα Ποταμών στο Ρέθυμνο! Ποιος θα ξεχάσει τον «Σήφη», όπως τον είχαν ονομάσει οι ντόπιοι, ο οποίος έπειτα από λίγους μήνες παραμονής κι αφού είχε γίνει διεθνής είδηση πέθανε αδυνατώντας να προσαρμοστεί στις κλιματολογικές συνθήκες που επικρατούσαν τον χειμώνα; Μια περίπτωση ξεχωριστή και σίγουρα σπάνια που όμως αποδεικνύει την ασυνειδησία κάποιων οι οποίοι αντιμετωπίζουν τα ζώα που παίρνουν ως παιχνίδια…
ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ
«Δυστυχώς ο καθένας απελευθερώνει ό,τι να ΄ναι όπου να ΄ναι, χωρίς να λογαριάζει τις επιπτώσεις που μπορεί να υπάρξουν στο οικοσύστημα», υπογράμμισε ο κ. Λυμπεράκης και πρόσθεσε: «Η απελευθέρωση ενός ψαριού ή ερπετού να μην είναι επικίνδυνη από μόνη της. Ομως θα πρέπει να γνωρίζουμε ότι κάθε ζωντανός οργανισμός κουβαλάει τη δική του εσωτερική χλωρίδα και πανίδα που μπορεί να επιφέρουν δραματικές επιπτώσεις στο νέο περιβάλλον».
Πέραν αυτού τα νέα ψάρια, ερπετά ή αμφίβια λειτουργούν πολλές φορές ανταγωνιστικά ως προς τους ντόπιους πληθυσμούς. Για παράδειγμα η μεξικάνικη χελώνα έχει καταφέρει να κυριαρχήσει έναντι της ντόπιας χελώνας. Αντίστοιχα έχει περιοριστεί και ο πληθυσμός του τοπικού βατράχου από την παρουσία του “βουβαλοβάτραχου”, το οποίο είναι αποτελεί ένα αδηφάγο είδος που λόγω μεγέθους τρέφεται ακόμα και με νεοσσούς πουλιών που φωλιάζουν στη λίμνη.
«Αυτό που πρέπει να συνειδητοποιήσουμε όλοι είναι ότι άπαξ και κάνεις αυτή την πράξη, δηλαδή απελευθερώσεις ένα είδος σε μια λίμνη ή ένα φράγμα, δεν υπάρχει επιστροφή. Για να πεις δηλαδή ότι εξολοθρεύω τους “βουβαλοβάτραχους” από την Αγιά χρειάζεται να δαπανήσεις ένα πολύ ποσό χωρίς το αποτέλεσμα να είναι εξασφαλισμένο. Συνεπώς χρειάζεται προσοχή, δεν μπορούμε με ελαφριά την καρδιά να αγοράζουμε ένα ζώο από ένα pet shop. Δεν μπορούμε αυτά τα ζώα να τα παρατάμε μετά οπουδήποτε γιατί τα βαρεθήκαμε. Οι συνέπειες είναι σοβαρές στο περιβάλλον. Στην υπόλοιπη Ελλάδα για παράδειγμα καταγράφονται εξαφανίσεις ειδών από υγροτόπους εξαιτίας αυτής της πρακτικής», ανέφερε καταλήγοντας ο κ. Λυμπεράκης.
Το φράγμα Αποσελέμη δεν βρίσκεται στο Νομό Χανίων και αυτό πρέπει να διευκρινιστεί γιατί δεν φαίνεται στο κείμενο.