Πολύς λόγος γίνεται το τελευταίο διάστηµα για τους κινδύνους που διατρέχουν οι δηµοκρατίες, οι οποίοι µάλιστα είναι πολύ διαφορετικοί από εκείνους περασµένων εποχών.
Στο βιβλίο τους ‘‘How Democracies die’’ οι καθηγητές του Χάρβαρντ Levitsky και Ziblatt υποστηρίζουν ότι στην εποχή µας, οι δηµοκρατίες εξακολουθούν να πεθαίνουν, αλλά µε διαφορετικά µέσα, «λιγότερο από το χέρι των ανδρών µε όπλα και περισσότερο από εκλεγµένους ηγέτες». Και δεν έχουν άδικο.
Οι δηµοκρατίες, ωστόσο, κινδυνεύουν και από τους ίδιους τους πολίτες τους. Αυτούς που δεν ενηµερώνονται σωστά, που δεν διαβάζουν, που δεν καλλιεργούν τις δεξιότητες και δεν οξύνουν τη σκέψη τους.
Κινδυνεύουν από το αποχαυνωµένο πλήθος που απέχει συνειδητά από τις συµµετοχικές διαδικασίες. Η απειλή δεν προέρχεται από την τεχνητή νοηµοσύνη, από τους ακραίους, από τα απολειφάδια της ιστορίας ή κάποιους γραφικούς νοσταλγούς, αλλά από την ίδια την αδυναµία αφενός των πολιτικών δυνάµεων και αφετέρου των ψηφοφόρων να εστιάσουν στο πραγµατικό διακύβευµα.
Λίγες εβδοµάδες πριν τις Ευρωεκλογές είναι ολοφάνερο ότι η πολιτική αντιπαράθεση θα εστιάσει στα ήσσονα, στα κίτρινης απόχρωσης και όχι στα σηµαντικά. Κι αυτός είναι ο πραγµατικός κίνδυνος.