»Η έννοια και η σημασία της αποχής στις ευρωπαϊκές δημοκρατικές χώρες.
» … και προς τις βουλευτικές του Iουνίου
■ Η έννοια και η σημασία της αποχής στις ευρωπαϊκές δημοκρατικές χώρες
Πέρα από τα άμεσα γεγονότα, υπάρχουν σταθερές μεταβλητές στην εξέλιξη μιας δεδομένης κοινωνίας εντός ενός συγκεκριμένου πολιτισμού (N. Elias, Cl. Lévy Strauss).
Σε λίγες μέρες ξεκινάει ο 1ος γύρος των γαλλικών εκλογών. Το αποτέλεσμα αυτών δεν θα έχει μεγάλη σημασία για τον νικητή, που προβλέπετε να είναι το κόμμα του Προέδρου Ε. Macron, γιατί τα προβλήματα της Γαλλίας και της ΕΕ είναι πολλά και οι αποφάσεις δημόσιων πολιτικών με πολλούς περιορισμούς.
Από τα Κίτρινα Γιλέκα της Γαλλίας έως κάθε κίνηση ανυπακοής των πολιτών προς την πολιτική εξουσία αλλά και προς τα συνδικάτα, όπως και την δική μας ‘’διαδήλωση της μούντζας’’ στις 29/6/2011, στην δημοκρατική Ευρώπη παρατηρούμε μια περιθωριοποίηση της πολιτικής από μεγάλες ομάδες πολιτών.
Ως Manager (και κοινωνιολόγος και οικονομολόγος) που δεν μπορεί να διοικήσεις στην κοινωνική Ευρώπη high tech personnel χωρίς προσοχή στα κοινωνικά φαινόμενα, αναλύω την αποχή στις γαλλικές προεδρικές εκλογές (εγώ ψήφισα) και πως εντάσσεται στα κύματα των εκρήξεων που δεν ελέγχονται από το σύστημα, και που θα εντατικοποιηθούν με κάθε κρίση κάθε είδους και τύπου στα πλαίσια ενός δημοκρατικού καθεστώτος.
Στις πρόσφατες γαλλικές εκλογές, είχαμε ‘’4’’ μεγάλα ‘’κόμματα’’ στον 1ο γύρο: του Macron (9,78 εκ. ψήφους), της Μ. Le Pen (8, 13 εκ.), του J.L. Mélenchon (7, 71 εκ.) και της αποχής (12, 82 εκ.).
Στον 2ο γύρο είχαμε: Macron (18,76 εκ), Μ. Le Pen (13, 28 εκ) και αυτοί που δεν πήγαν να ψηφίσουν (13, 65 εκ.). Δηλαδή στον 1ο γύρο εκείνοι που περιφρόνησαν το σύστημα ήταν το 1ο κόμμα και στον 2ο γύρο ήταν το 2ο κόμμα. Από το 1969 είχαμε να δούμε στην Γαλλία παρόμοιο ποσοστό αποχής (29%).
Δεν θα επαναλάβω στοιχεία του τύπου και ρεπορτάζ.
Μέσω μιας παράλληλης ανάλυσης [θεωρία ∩ περιπτώσεων] από το 1980 μέχρι σήμερα, αφενός των: κοινωνιολόγων: Bourdieu, Habermas, N. Elias, Foucault, Crozier, P. Muller, και των οικονομολόγων: M. Aglietta, D. Rodrik, Τ.Piketty, κ.α., αφετέρου και παράλληλα μέσω της ανάλυσης της αύξησης των κινημάτων τύπου κίτρινα γιλέκα, την αύξηση του λαϊκισμού, και του αυταρχισμού στην ΜΒ, στην Νότια και Ανατολική Ευρώπη (B. Johnson, T. Erdogan, V. Orban, κ.α.), εξετάζω τον ρόλο της μεγάλης ομάδας της αποχής, και πως, και αν, το Κράτος πρόνοιας και τα δημοκρατικά καθεστώτα της Ευρώπης μπορούν να αντιμετωπίσουν τις κρίσεις που προκαλεί η μεταλλαγή των οικονομικών και κοινωνικών κύκλων, αλλά και μη προβλέψιμα γεγονότα.
Η αποχή στις εκλογές σε ένα δημοκρατικό καθεστώς έχει μεγάλη σημασία διότι σημαίνει μη αποδοχή του συστήματος και μη εθελοντική συμμετοχή στην κυριαρχία της εξουσίας που ‘’εκλέχτηκε’’. Στην περίπτωση μας, το ‘’σύστημα αποτελείται από όλες τις ομάδες που επιβάλουν (Κράτος και η γραφειοκρατία του) ή που επηρεάζουν (ΜΜΕ, τράπεζες) την διαδικασία εφαρμογής των κανόνων που αποφασίζει η εκλεγμένη εξουσία και που σχηματίζουν την αντίληψη της του Κόσμου’’ ( N. Elias).
Οι αντί συστήματος (των) και οι περιφρονούντες του συστήματος
Ποιοι είναι εκείνοι που αποτελούν τους αντί-σύστημα; Να σημειωθεί ότι υπάρχουν σε κάθε χώρα με έντονη ή υποτονική παρουσία, ανάλογα με τον βαθμό κοινωνικότητας των δημόσιων πολιτικών (ένταξη/σύγκρουση), ή/και βαθμό πρόσβασης στην δικαιοσύνη (ευκολία/δυσκολία, αποτελεσματικότητα, οικονομική/ακριβή, κ.α.), ή/και στην ισότητα (όχι θεωρητικά= ψηφίζουμε ένα Νόμο αλλά δεν ξέρουμε αν και πως θα εφαρμοσθεί). Επίσης παρατηρώ ότι μελέτες του Harvard συνδέουνε: αντιστρόφως ανάλογα φοροδιαφυγή, εισφοροδιαφυγή, διαφθορά, και ανάπτυξη και ευημερία του λαού!!
Δεν θα αναφερθώ στην ανυπακοή με τους εμβολιασμούς (Βλέπε: R.K.Merton 1956, Cl. Levy- Strauss 1972, G. Balandier 1960, k.a., και ανομία, μαγεία, εξουσία, αποκλεισμός, συμβολισμός).
Καταρχήν οι αντί-σύστημα, είναι κοινωνικά στρώματα που δεν είναι ‘’ικανοποιημένα από την κοινωνική και οικονομική τους ζωή’’ (έρευνα IPSOS) : H κοινωνιολογική και ψύχω-κοινωνιολογική μετάφραση σημαίνει απομακρυσμένοι (γεωγραφικά ή/και οικονομικά ή/και πολιτισμικά ή/και κοινωνικά) από κάθε μορφή δυνατοτήτων πρόσβαση στην εξουσία και των παροχών των κοινωνικών πολιτικών. Δηλαδή βαθμό κοινωνικής ανικανοποίησης και βαθμό καταπίεσης από το σύστημα: θεσμικά όχι αυταρχικά. πχ. ποια ή πρόσβαση στην δικαιοσύνη και η αντιμετώπιση αυτής των οικονομικά ασθενέστερων σε πχ. υποθέσεις αστικού δικαίου; Σύγκριση Βόρειας/ Νότιας και Ανατολικής Ευρώπης (πάρα πολλές μελέτες σε αυτό το θέμα από τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα).
Η αποχή με κριτήριο το Επάγγελμα έχει ίδια % (-30<Χ<-33%), ομοίως με το επίπεδο μόρφωσης [+/- (-28%)]. Εκεί που διαφέρει είναι: Ηλικία (κλιμακωτά από -41% στους Χ<25 ετών έως -15% στους Χ>70) και όσο αφορά το εισόδημα (κλιμακωτά από -40% για εκείνους με 1200 ε/μήνα έως -20% με Χ>3000 ε/μήνα). Εδώ επιβεβαιώνονται τα ψύχω-κοινωνιολογικά κριτήρια.
Επίσης η αποχή παρατηρείται (στις γαλλικές προεδρικές εκλογές-ΓΠΕ) στον 2ο γύρο από τους οπαδούς του Mélenchon [ η ανυπότακτη Γαλλία- France Insoumise (σημαινόμενο = ανταρσία), -43%]. Ενώ οι οπαδοί του Macron (-9% αποχή).
Με κριτήριο την απόσταση από τις πόλεις, πχ. από Paris , Hauts de Seine, από τις παραθαλάσσιες περιοχές του Ατλαντικού : από πχ, Deauville, La Rochelle, και της Γαλλικής Μεσογείου: από Cannes, Nice, κλπ, όπως επίσης και από τις οινοπαραγωγές περιοχές:
Reims, Bordeaux, παρατηρούμε μια αύξηση της αποχής όσο απομακρυνόμαστε από αυτές τις πόλεις και περιοχές. Ο λόγος = η ακρίβεια των ακινήτων και των ενοικίων σε αυτές που διώχνει εκτός τους μη συμμετέχοντες στην τεχνολογική και οικονομική επανάσταση (βλέπε μελέτες INSEE).
Δηλαδή επιβεβαίωση του εισοδηματικού κριτηρίου, επιβεβαίωση της ανθρωπογεωγραφία των Κίτρινων Γιλέκων, και επιβεβαίωση της αποχής ως αντίδραση αδυναμίας απέναντι στην παρακμή που προκάλεσε η αποβιομηχανοποίηση των τελευταίων δεκαετιών και απέναντι από ένα απόμακρο κράτος.
1ο συμπέρασμα. Η Αποχή και οι αντί-σύστημα (ΓΠΕ) πλειοψήφησαν σε αυτούς που μπορούν να ‘’κατέβουν στο ’δρόμο’’. Όχι αδικαιολόγητα! Η μεταπολεμική οικονομική ανάπτυξη στην Γαλλία και το Γαλλικό Κράτος Πρόνοιας δεν μπορεί πλέον, με την αποβιομηχανοποίηση και την ανεργία που προκαλούν οι κρίσεις, να ανταπεξέλθει στις υποχρεώσεις και υποσχέσεις του.
Ο ανταγωνισμός από τις παλαιές , μικρές ή μεγάλες, αγροτικές αυτοκρατορίες/φεουδαρχίες είναι αποσταθεροποιητικός για τις κοινωνικές και φιλελεύθερες Δημοκρατίες της Νότιας Ευρώπης ΕΕ.
Επίσης το 50% από το δείγμα μιας έρευνας γνώμης, έδειξε ότι η αποχή οφειλόταν στην μη αποδοχή των 2 finalistes : Macron/Le Pen. Αν προσθέσουμε ότι η πλειοψηφία της αποχής (IPSOS) ήταν στα υποβαθμισμένα προάστια του μεγάλου Παρισιού (8 εκ. κάτοικοι και 131 κοινότητες), στις πόλεις μεταξύ 50 και 250.000 κατοίκους και στις αποβιομηχανοποιημένες περιοχές της Β και Β-Α. Γαλλίας, τότε έχουμε και τις αιτίες της απομάκρυνσης από την πολιτική. Επιστημονικά: ‘’αντίληψη αυτών της ατομικής τους και συλλογικής τους κοινωνικής πορείας σε παρακμή’’ . Η Νότια Ευρώπη (εντός και η Γαλλία) με τις ανισότητες της (όχι απαραιτήτως οικονομικές) και παρά την μεγάλη βοήθεια της ΕΕ, βρίσκεται συνέχεια στα πρόθυρα εσωτερικών ρήξεων. Μόνο η αλληλεγγύη της ΕΕ παρατείνει συνέχεια αυτό το γεγονός.
Το κύριο θέμα, είναι για την Ε.Ε., πως παράγουμε θεσμική τάξη σε κοινωνίες που γίνονται όλο και ποιο περίπλοκες;
Να σημειώσουμε και άλλο συμπέρασμα άλλης γαλλικής έρευνας: η μεγάλη πλειοψηφία των ομάδων της αποχής και των κοινωνικών εκρήξεων δεν είναι άνεργοι, ούτε έναντι του κράτους. Αλλά υπέρ της ύπαρξης ενός Κράτους, ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟ. Με δημόσιες πολιτικές για όλους, κατανοητές από όλους, προσβάσημο σε όλους, όπου πραγματικά η δημόσια ελίτ (η Γαλλία έχει, ίσως την καλύτερη στην ΕΕ) δεν είναι απόμακρη, περιφρονητική και τελετουργικά γραφειοκρατική. Αυτός είναι ο λόγος που δεν είχαν ούτε η πολιτική ελίτ ούτε οι δημοσιογράφοι αντιληφθεί την απότομη έκρηξη του κινήματος των κίτρινων γιλέκων ούτε και της αποχής (L.Roubain – Prof. IEP Paris).
Και άλλες χώρες της EE θα πρέπει να εξετάσουν όχι μόνο τις οικονομικές ανισότητες αλλά τις κοινωνικές και πολιτισμικές.
Τον Ιούνιο τελειώνουν και οι βουλευτικές γαλλικές εκλογές. Εγώ ήδη ψήφισα μέσω Internet για τον 1ο γύρο. Ποιος θα είναι ο νικητής;
Για όποιον κερδίσει θα είναι μια Πύρρειος νίκη λόγω των σημαντικών δημόσιων πολιτικών που καλείται να υιοθετήσει. Έστω και αν η οικονομική ελίτ της Γαλλίας που δεν αποτελείται πλέον από ‘’διάδοχους’’ αλλά από Managers, πιστεύει ακράδαντα σε μια φιλελεύθερη μεν αλλά κοινωνική Γαλλία και ΕΕ.