Η χώρα μας δεν υπήρξε ποτέ χώρα βαριάς βιομηχανικής παραγωγής. Από τα πρώτα χρόνια της ανεξαρτησίας δεν διέθετε το κατάλληλο τεχνικό προσωπικό και τις ανάλογες υποδομές, αλλά ούτε και τη μεγάλη καταναλωτική αγορά, ώστε να παράξει βαριά βιομηχανικά προϊόντα.
Σημαντική τομή υπήρξε το 1922, ακριβώς 100 χρόνια πριν. Μετά τα τραγικά γεγονότα της Μικρασιατικής καταστροφής και τον ξεριζωμό 1,5 εκατομμυρίων ανθρώπων, η οικονομική αγορά της χώρας άλλαξε. Η καταναλωτική αγορά αυξήθηκε μαζί με το εργατικό δυναμικό. Η αγροτική παραγωγή ενδυναμώθηκε, ενώ μεγεθύνθηκε η επιχειρηματική δραστηριότητα. Πολλοί πρόσφυγες κατάφεραν να ανοίξουν τις δικές τους επιχειρήσεις. Από την εμπειρία τους στη γενέθλια γη γνώριζαν καλά τον τρόπο λειτουργίας της αγοράς, ενώ ο κοσμοπολιτισμός τους ωθούσε τις οικονομικές συναλλαγές και στο εξωτερικό. Επιχειρήσεις τροφίμων, εμπορικά καταστήματα, αλλά και πλήθος άλλων δραστηριοτήτων, που επιβιώνουν έως την εποχή μας, έχουν τις ρίζες τους στη συγκεκριμένη χρονική περίοδο.
Μετά από εναλασσόμενες κυβερνήσεις, το 1928 το κόμμα Φιλελευθέρων ανέρχεται στην εξουσία κερδίζοντας τις εκλογές. Ο Βενιζέλος γνωρίζοντας πώς λειτουργεί η οικονομία προέτρεπε τους επιχειρηματίες εντός και εκτός Ελλάδος να επενδύουν στη χώρα, ενώ προσπάθησε να κατευθύνει τον τρόπο δράσης της κυβέρνησης του, ώστε να στηριχτεί η εγχώρια παραγωγή.
Έτσι, σε συνδυασμό με τη συνετή οικονομική πολιτική, η χώρα κατάφερε να ανασυγκροτηθεί οικονομικά σε πολύ μεγάλο βαθμό.
Οι ιδιωτικές επιχειρήσεις μικρές ή μεγάλες αποτελούν τον κύριο αιμοδότη την ελεύθερης αγοράς. Η υποστήριξη εγχώριων καταστημάτων θα επιταχύνει την οικονομική γιγάντωση της χώρας. Εμείς ως καταναλωτές οφείλουμε να τα επιλέγουμε. Μεταξύ των θετικών που έχει η προτίμηση μας σε μια ελληνική επιχείρηση είναι η απορρόφηση εργαζομένων και η δημιουργία θέσεων εργασίας. Επιπροσθέτως,, θα αναδειχθεί το εγχώριο επιστημονικό δυναμικό και θα προκύψουν καινοτομίες, που θα μπορέσουν να εξαχθούν στην αλλοδαπή. Ας οραματισθούμε τις ελληνικές επιχειρήσεις ενδυμάτων να καταφέρουν να επεκταθούν στο εξωτερικό! Η πατρίδα μας θα γίνει κέντρο μόδας, όπως το επεδίωξε και το πέτυχε η γειτονική “μεσογειακή” Ιταλία. Το ίδιο μπορεί να ισχύσει και για τις φαρμακοβιομηχανίες, που είναι και επίκαιρες.
Η χώρα, έτσι, θα γίνει επιχειρηματικό και οικονομικό σταυροδρόμι, ενώ οι χορηγίες, που συνήθως συνδέονται με τέτοιου είδους δραστηριότητες, θα ενισχύουν κοινωνικές και πολιτιστικές δομές. Από την αρχαιότητα έως σήμερα πόλεις και κράτη με επιβλητικά κτίρια, με παράδοση στις τέχνες και τα γράμματα, επεδίωξαν πρώτα να αναπτύξουν την εντόπια αγορά τους.
Η ύπαρξη μιάς έμπειρης, συνειδητοποιημένης, φιλελεύθερης, γενναιόδωρης και εξευγενισμένης αστικής τάξης κρίνεται σημαντική. Όπως και η ύπαρξη ενεργού και προκομμένου τεχνικού δυναμικού.
Το 1922 μετά από την Μικρασιατική συμφορά, η χώρα πάλεψε να ανασηκωθεί και να σταθεί στα πόδια της. Η εργατικότητα και το πείσμα των ανθρώπων της την βοήθησαν.
Το 2022 η χώρα αγωνίζεται να ξεπεράσει τη νέα περιπέτεια της. Ίσως πρέπει να δοκιμαστεί η ίδια “συνταγή”.
*Ο Μιχάλης Σμυρλάκης είναι πτυχιούχος
Ιστορίας Ιονίου Πανεπιστημίου
