» Με αφορμή τις εγγραφές για την Α’ Γυμνασίου στο Μουσικό Σχολείο Χανίων
Συνηθίζεται το μήνα Μάη κάθε χρόνο, εμείς του Μουσικού Σχολείου να κινητοποιούμαστε λίγο παραπάνω απ’ ότι την υπόλοιπη χρονιά, για να προβάλλουμε το σχολείο μας προς τα έξω. Κι αυτό γιατί το Μάη ξεκινούν και τελειώνουν (στις 29) οι εγγραφές για την εισαγωγή παιδιών στην Α’ Γυμνασίου. Φέτος λόγω της καραντίνας, ούτε ενημερώσεις στα δημοτικά σχολεία έγιναν, ούτε εκδηλώσεις που να δείχνουν το αποτέλεσμα της δουλειάς που γίνεται στο Μουσικό Σχολείο Χανίων. Γι αυτό θεώρησα χρήσιμο να γράψω δυο λόγια για το σχολείο αυτό, που για έξι χρόνια μου “ανάθρεψε” το ένα παιδί κι ελπίζω να μου “αναθρέψει” και το άλλο.
Χρησιμοποιώ τον όρο “ανατροφή” γιατί στο Μουσικό Σχολείο τα παιδιά δεν “φοιτούν” απλά όπως στ’ άλλα σχολεία, αλλά αναπτύσσονται, καλλιεργούνται κι ωριμάζουν μέσα σε ένα μουσικό περιβάλλον, από τα πρώτα ως τα τελευταία τους εφηβικά χρόνια. Η σύγχρονη μουσικοπαιδαγωγική επιστήμη δίνει μεγάλη έμφαση στο “μουσικό περιβάλλον” ενός παιδιού, ακόμα και πριν από τη γέννησή του, όχι μόνο γιατί ενεργοποιεί τη μουσική του ευφυία (ας το πούμε ταλέντο, αν κι είναι πολύ περισσότερα) αλλά και γιατί ενισχύει τη δυνατότητά του να επικοινωνεί και να μιμείται τη μητρική του γλώσσα μαθαίνοντάς την μέσα από τα πρώτα του τραγούδια.
Σύμφωνα με πολλές έρευνες, η μουσική εκπαίδευση ωφελεί τις διανοητικές και μαθησιακές ικανότητες. Μία απ’ αυτές, του Παν/μίου της Florida, έδειξε ότι στο 90% των παιδιών προσχολικής ηλικίας αναπτύχθηκε η γλωσσική τους ευφυία ύστερα από 20 μέρες μουσικής εκπαίδευσης. Η μουσική εκπαίδευση αναπτύσσει τις ικανότητες ανάγνωσης και γραφής και βελτιώνει την ικανότητα στη μητρική γλώσσα. Συντελλεί όμως και στην ανάπτυξη της συνεργασίας, της πειθαρχίας της διανοητικής εργασίας και της δημιουργικότητας. Ειναι ευεργετική για τη μνήμη, τη μαθηματική σκέψη και βοηθάει ιδιαίτερα τα παιδιά με διάσπαση προσοχής και μαθησιακές δυσκολίες.
Η νευροβιολογία και η μουσικοθεραπευτική επιστήμη δίνουν σαφείς εξηγήσεις στο γιατί συμβαίνει αυτό: Η μάθηση, στηρίζεται στην πλαστικότητα των συνάψεων ανάμεσα στους νευρώνες του εγκεφάλου. Αυτές οι συνάψεις αρχίζουν να δημιουργούνται ανάλογα με τις αισθητικές εισροές, που σημαίνει ότι το περιβάλλον ενός παιδιού μεταβάλλει τόσο τον αριθμό όσο και την πολυπλοκότητα τους. Η μουσική, όπως κι οι άλλες βέβαια τέχνες, πολλαπλασιάζουν τις συναπτικές συνδέσεις των νευρώνων και στέλνουν κατάλληλα μηνύματα μέσω των νευροδιαβιβαστών ικανά να αλλάξουν την διάθεση μας.
Αυτό που συμβαίνει στο Μουσικό Σχολείο Χανίων, το ότι δηλαδή έχει σχεδόν 100% επιτυχία εισαγωγής των μαθητών του σε ΑΕΙ και το ότι σ’αυτό το σχολείο δεν υπάρχει σχεδόν καθόλου bullying, αυτά αποδίδονται από όλους μας, στις πολλές ώρες μουσικής παιδείας και στο ότι στα διαλείματα τα παιδιά ασχολούνται με τις πρόβες τους κι εκτονώνονται εκεί αντί να ιντριγκάρονται μεταξύ τους, να αλληλοπροκαλούνται ή να ξοδεύουν την εφηβεία τους σε πράγματα άχρηστα και ζημιογόνα. Θα πρότεινα με βάση αυτά, όλα τα σχολεία της χώρας να γίνουν μουσικά.
Μη φανταστείτε όμως, ότι το Μουσικό Σχολείο είναι ένα εύκολο σχολείο, κατάλληλο για να “παρκάρεις” ένα παιδί που δυσκολεύεται στα γράμματα αλλά τα πάει καλά στη μουσική. Ούτε να υποθέσετε ότι είναι ένα “κολλέγιο” για λίγους κι εκλεκτούς που προέρχονται από το πανάκριβο ωδειακό εκπαιδευτικό σύστημα για να συμπληρώσουν εδώ τις μουσικές τους γνώσεις. Απευθύνεται σε όλους τους μαθητές και όχι μόνο σε όσους επιθυμούν να γίνουν μουσικοί. Είναι ένα φυτώριο ταλέντων, ένα κύτταρο πολιτισμού που συνεισφέρει στην πολιτιστική αναβάθμιση της πόλης που βρίσκεται. Τα παιδιά όμως που έρχονται εδώ, είναι προετοιμασμένα να κάνουν θυσίες. Γιατί το Μουσικό Σχολείο, όπως ορίζεται από τη νομοθεσία, είναι καταρχήν ένα Σχολείο που λειτουργεί όπως όλα τα άλλα Γυμνάσια και Λύκεια (ίδια μαθήματα Γενικής Παιδείας, ίδιες ώρες διδασκαλίας, ίδια βιβλία, ίδιος τρόπος αξιολόγησης) αλλά επίσης περιλαμβάνει και μαθήματα Μουσικής Παιδείας, θεωρητικά και πρακτικά. Αυτό σημαίνει περισσότερες ώρες σχολικής ζωής αλλά και περισσότερες ώρες μελέτης στο σπίτι. Πολλά παιδιά μάλιστα, έρχονται από απομακρυσμένες περιοχές των Χανίων και ξοδεύουν επιπλέον χρόνο στα λεωφορεία. Γι αυτό, το μεσημέρι τους προσφέρεται σίτιση. Εχουμε όμως και τα “τυχερά” μας, συναυλίες, συμπράξεις με άλλες χορωδίες ή επαγγελματικές ορχήστρες, συμμετοχές σε φεστιβάλ στην Ελλάδα και στο εξωτερικό αλλά και σε ευρωπαϊκά προγράμματα ανταλλαγής μαθητών. Οι μαθητές μας συχνά βραβεύονται για τις μουσικές και τις άλλες μαθησιακές τους επιδόσεις. Ολ’ αυτά, δημιουργούν στο Σχολείο μας συνθήκες “οικογενειακού” κλίματος.
Αγαπητοί γονείς, σας καλώ να “μπείτε” στην Οικογένεια μας, του Μουσικού Σχολείου. Είμαστε μια εκπαιδευτική κοινότητα, όπου Διεύθυνση, Εκπαιδευτικοί, Μαθητές και Γονείς, όλοι πασχίζουμε να βελτιώσουμε τη σχολικη ζωή. Πασχίζουμε να διατηρούμε ένα κλίμα συνεργασίας, συναίνεσης και εμπιστοσύνης, όπου οι εκπαιδευτικοί αισθάνονται πιο ασφαλείς για να δώσουν τον καλύτερο εαυτό τους, οι καλλιτέχνες (μαθητές και εκπαιδευτικοί) βρίσκουν χώρο να εμπνευστούν και να δημιουργήσουν ακόμα κι έξω από το ωράριό τους. Είμαστε ένα σχολείο όπου οι απόφοιτοί του επιστρέφουν που και που για να ξαναμιλήσουν ή να παίξουν μουσική με τους αγαπημένους τους καθηγητές, ένα εργαστήρι που δημιουργεί αναμνήσεις, για τους μαθητές όσο και για τους εκπαιδευτικούς του. Είμαστε μια ευαίσθητη σχολική μονάδα, που δεν της λείπουν, ούτε τα προβλήματα, ούτε όμως και οι συγκινήσεις.
Αγαπητέ, κ. Γιώργο Γυπάκη,
τα πιο θερμά συγχαρητήριά μας και, βέβαια, τις πολλές ευχαριστίες για το σπουδαίο, λιτό και περιεκτικό άρθρο – κάλεσμά σας για λογαριασμό του “Μουσικού Σχολείου ” Χανίων.
Το ανωτέρω άρθρο σας -θαρρείς ποιητικός λόγος- διθύραμβος της μουσικής τέχνης και Κοινωνιολογική αποκάλυψη του κόσμου και της ιδιαιτερότητας της εν γένει μουσικής ζωής, είναι και ένα ξέσπασμα συναισθημάτων αλληλεγγύης κι αγάπης αληθινής όχι μόνο για τους μύστες κι ενδιαφερομένους [μαθητές και γονείς], αλλά και για όλη την ανθρώπινη κοινωνία. Μας συγκινήσατε πολύ, ιδιαίτερα εμάς τους κάπως ηλικιωμένους [Κρητικούς κι άλλους] ανθρώπους που γεννηθήκαμε σε χρόνους κι εποχές πολλών στερήσεων [Δεκαετίες 1930, 1940 και 1950] κι επιβιώσαμε, ωστόσο, για να καμαρώνουμε εσάς τους νεότερους συνανθρώπους μας στη συνδρομή σας και το μοίρασμα σας με μας της μουσικής σας δημιουργίας που μάς χαροποιεί και ικανοποιεί τις συναισθηματικές μας ανάγκες. Λίγο το έχετε!
Εντύπωση και συγκίνηση προκαλεί το τέλος του άρθρου – καλέσματος σας: ” Είμαστε μια ευαίσθητη σχολική μονάδα, που δεν της λείπουν ούτε τα προβλήματα, ούτε όμως και οι συγκινήσεις…”
Αγαπητέ κ. Γ. Γυπάκη [λυπάμαι που δεν σας γνωρίζω], δεν χρειάζεται να καταφύγουμε στις γνωστές Επιστημονικής έρευνες για ν’ αντιληφθούμε, ότι η Μουσική Εκπαίδευση ωφελεί τις διανοητικές και μαθησιακές ικανότητες των σπουδαστών: στο σπουδαίο -από τα καλύτερα- άρθρο σας τα λέτε όλα, τόσο παραστατικά, λιτά και, βέβαια, με τον γνήσιο εμπειρικό [Βιώματα] λόγο σας. Και θαυμάζομε και χαιρόμαστε εμείς οι άλλοι το ιδιαίτερο συμβιωτικό ήθος εσάς των μουσικών εν γένει που καταξιώνετε την κοινωνική ζωή με το απλό, ήρεμο και αληθινό ανθρώπινο πρόσωπό σας. Ευτυχώς, που υπάρχετε κι εσείς κι ομορφαίνετε και τη δική μας ζωή.
Εντυπωσιασμένος, αλλά και βαθύτατα συγκινημένος, έψαξα να βρω ποιός είναι αυτός ο κ. Γ. Γυπάκης. Κι ανακάλυψα πως είστε μουσικός δημιουργός – οργανοποιός: άλλο ένα πρόσθετο χάρισμα ή επιτηδειότητα που, θαρρώ, ολοκληρώνουν το πρόσωπο του μουσικού. ΩΣΤΟΣΟ, εντυπωσιάστηκα από ένα κείμενο του “Βιωματικού Εργαστηρίου για την ιστορία της μουσικής” και ξεχώρισα μιαν ανεκτίμητης σημασίας κι αξίας παράγραφο: ” … [ Στην Οργανοποιΐα] οι μαθητές, αποκτώντας κατασκευαστικές δεξιότητες και γνώσεις για τη χρήση διαφόρων εργαλείων, ενισχύουν, ταυτόχρονα, τη λογική τους, αναπτύσσουν την ικανότητά τους για προγραμματισμό αλλά και την φαντασία τους, την δραστηριότητα και την εφευρετικότητα τους”. Όλα αυτά, ως γνωστόν, και μαζί με άλλα κοινωνικά εφόδια, σιγά- σιγά δημιουργούν το γνωστό προφίλ του συναισθηματικά ή πνευματικά ώριμου ανθρώπου. Αλλά, ας σταματήσω γιατί άρχισα να μπαίνω στα χωράφια της Κοινωνιολογίας. Με τις καλύτερες ευχές μας για ευόδωση των στόχων και σκοπών του Μουσικού σας Σχολείου, δεχθείτε τα θερμά μας συγχαρητήρια για το έργο και τις πολύτιμες προσπάθειές σας. Φιλικά Γιώργος Καραγεωργίου, συντ/χος νομικός, κοινωνιολόγος, οικονομολόγος ΧΑΝΙΑ.