Ο κορωνοϊός με την υγειονομική και την οικονομική κρίση που προκάλεσε και που αναμφίβολα θα είναι εντονότερη, ιδιαίτερα για την οικονομία, τους επόμενους μήνες . άλλαξε τελείως την ζωή μας. Οι επιπτώσεις του σε θέματα υγείας αλλά και σε τομείς ιδιαίτερα του τριτογενή τομέα της οικονομίας όπως στο τουρισμό και στα σχετιζόμενα με αυτόν επαγγέλματα θα είναι πολύ μεγάλες και θα αγγίξουν το σύνολο του πληθυσμού της Κρήτης.
Oσον αφορά την οικονομική πλευρά αποδεικνύεται για μια ακόμη φορά το πόσο λανθασμένη επιλογή είναι να στηρίζομε την οικονομική ανάπτυξη του τόπου μας κυρίως ή μόνο στον τριτογενή τομέα της οικονομίας Τα τελευταία χρόνια, η συμμετοχή του πρωτογενή τομέα στο συνολικό εθνικό εισόδημα έχει υποχωρήσει. Η μεγάλη ανάγκη εισαγωγής γεωκτηνοτροφικών προϊόντων βεβαιώνει την εξάρτηση της οικονομίας μας από εισαγωγές ειδών τα οποία άφθονα και ποιοτικότερα θα μπορούσαν και θα έπρεπε να παράγονται στο τόπο μας
Mήπως όμως με την αφορμή των οικονομικών συνεπειών του κορωναϊού είναι ευκαιρία να ξαναδούμε την παραγωγική διαδικασία των γεωργοκτηνοτροφικών μας προϊόντων. Το θέμα είναι τεράστιο και χρειάζεται ιδαίτερη συζήτηση και μελέτη. Ας αρχίσομε όμως ξαναβλέποντας, για παράδειγμα, το κυριότερο γεωργικό προϊόν της Κρήτης το λάδι και την ελαιοκομία πριν και αυτή εγκαταλειφθεί από τους αγρότες μας Η οικονομική επίπτωση στην οικονομία της Κρήτης από την περυσινή ζημιά ήταν βαριά και πρωτοφανής.
Θα χαρακτηριζόταν δραματική η κατάσταση για την οικονομία του νησιού αν δεν παρενέβαινε τελευταία ο κορωναΊός για να την κάμει τραγικότερη Η πρωτοφανής σε μέγεθος καταστροφή άγγιξε σχεδόν το σύνολο των κατοίκων ιδιαίτερα όμως των κατά κύριο επάγγελμα ελαιοπαραγωγών καθώς και των εμπλεκομένων με την παραγωγική διαδικασία και το εμπόριο του λαδιού
Οι απώλειες ήταν σημαντικές τόσο στην ποσότητα όσο και στην ποιότητα του παραχθέντος ελαιολάδου. Η συνολική παραγωγή ελαιολάδου της Κρήτης υπολογιζόταν στους 100.000 τόνους και μόλις έφθασε τους 60.000 τόνους. Μεγάλη ήταν και η ποιοτική υποβάθμιση του λαδιού. Συνήθως το extra παρθένο λάδι της Κρήτης πλησιάζει σε ποσοστό το 90% της παραγωγής και στην περυσινή έπεσε σε ποσοστό 43% ενώ και ένα ποσοστό 20% ήταν κατηγορίας, βιομηχανικό.Η αναποτελεσματική δακοκτονία, “πίεσε” επίσης αρκετούς παραγωγούς να εφαρμόσουν ψεκασμούς καλύψεως με αποτέλεσμα να επιβαρυνθεί ακόμη περισσότερο η ποιότητα του λαδιού Τελικό αποτέλεσμα ήταν η τιμή του μειωμένου ποσοτικά λαδιού να φθάσει σε τόσο χαμηλό επίπεδο που να κάνει ασύμφορη ακόμη και την συγκομιδή του ελαιοκάρπου
Όμως η τραγική κατάσταση του ελαιοκάρπου του 2019 φαίνεται να έχει σοβαρή αρνητική επίπτωση και στον ελαιόκαρπο του 2020 διότι
Α) Μεγάλες ποσότητες ελαιοκάρπου της προηγούμενης χρονιάς, με αυξημένη προσβολή από το δάκο, έμειναν ασυγκόμιστες και έπεσαν στο έδαφος. Το έδαφος επομένως έχει δεχθεί ένα ασυνήθιστα μεγάλο αριθμό προνυμφών που σαν νύμφες {κουκούλια} θα δώσουν τελικά ένα πολύ μεγάλο αριθμό τελείων{φτερωτών}.
Τα έντομα αυτά βγαίνουν διαδοχικά από το έδαφος και είναι ικανά και έτοιμα να “επιτεθούν” στο νέο καρπό από τον Ιούνιο και μετά.
Β) Ο ήπιος και ευνοϊκός καιρός του χειμώνα και της άνοιξης που διανύομε δεν θα αυξήσει αισθητά την θνησιμότητα του δάκου{προνυμφών και νυμφών] στο έδαφος με αποτέλεσμα ενας πραγματικά μεγάλος αριθμός δακοπληθυσμού να παρευρεθεί στους ελαιώνες στην αρχή της σεζόν έτοιμος να< πλήξει> τον νέο ελαιόκαρπο.
Γ) “Λευκή περίοδο” στη βιοοικολογία του δάκου λέμε την περίοδο που αρχίζει με το πέρας των εξόδων του δάκου από το έδαφος και πριν αρχίσουν οι προσβολές του στο νέο καρπό.Η περίοδος αυτή δεν είναι παντού η ίδια. Σε εμάς είναι περί τα τέλη ΜαΪου. Τότε το έντομο βρίσκεται στη φύση μόνο σαν τέλειο [φτερωτό] Αυτή η περίοδος θεωρείται η “Αχίλλειος πτέρνα” του εντόμου Είναι το πιο ευαίσθητο στάδιο για την αντιμετώπισή του Αν ξεφύγει ο πληθυσμός αρχίζουν οι προσβολές και ο πολλαπλασιασμός του εντόμου στον νέον ελαιόκαρπο. Τότε η κατάσταση συνήθως ξεφεύγει κάθε ελέγχου και περιμένομε και ελπίζομε ότι οι καύσωνες του καλοκαιριού θα ισορροπήσουν τον πληθυσμό του Ο πολλαπλασιασμός του εντόμου με μέχρι 500-1000 αυγά/θηλυκό και με μέχρι επτά {7} γενεές κάθε χρόνο, στον τόπο μας, θυμίζει χείμαρρο τον οποίο αν δεν τον αντιμετωπίσεις στην αρχή, στις πηγές του, δεν ελέγχεται στο τέλος στις εκβολές του.
Ερώτημα: Είμαστε έτοιμοι να αντιμετωπίσομε τον δάκο από την αρχή ή θα τον αφήσομε να αποτελειώσει την οικονομία της Κρήτης και τελικά να απογοητεύσει πάλι τους παραγωγούς και να τους “διώξει” από τα χωράφια τους