Από την ανεμπόδιστη θέα απου καμαρώνω τη παραφορτωμένη με χιόνια μαδάρα, βαθυστόχαστες σκέψεις απολεμούνε να σεργιανίσουνε το γερασμένο κι ασπούδαχτο νου μου, σ’ ασύλληπτους τόπους.
Στ’ αλήθεια κι είντα μπορώ να καταλάβω εγώ, όντε γροικώ σύμπαν χάος γη απεραντοσύνη χωρίς αρχή και τέλος; Κι όμως ούλοι τουτοινά οι γι ασύλληπτοι κι ακατανόητοι για τη ταπεινότητά μου τόποι τσ’ απεραντοσύνης, υπακούουνε απόλυτα σε κάποια άλλη υπερδύναμη, κι ακλουθούνε τσ’ εντολές τση, μ’ αρμονία και σεβασμό. Και με τουτεσάς τσ’ αρμονικές κινήσεις, κινούνται πάντα τα ορατά και αόρατα κι αλλάσσουνε οι χρόνοι κι οι γ’ εποχές, από τοτεσάς κι ύστερα απού είπε τουτηνά η γι υπερδύναμη κι εγινήκανε. Τουτοσάς εδά ο αρμονικά και με ακρίβεια κινούμενος ενιαύσιος Κύκλος, μάς έφερε και τούτηνε τη χρονιά στσ’ αποκράδες, γη κατά την Εκκλησία, στην περίοδο του Τριωδίου. Σε τουτηνά δα τη περίοδο του Tριωδίου, ξεδιπλώνεται η σοφία αυτονώ απου τηνε σκεφτήκανε και τηνε καθιερώσανε.
Γιατί σ’ αυτής τση μεγάλης διαδρομής το ξεκίνημα γροικούνται νουθεσίες και σοφά δασκαλέματα απου δεν είναι άλλα, παρά τα λόγια του ίδιου του Χριστού. Και παράλληλα, θεόπνευστοι υμνογράφοι, εμπνευστήκανε κι εστολίσανε με αφθάστου μεγαλείου Ύμνους, και λογοτεχνικού κάλλους, απου συγκλονίζουνε και συγκινούνε τσ’ εκκλησιαζόμενους σε τουτεσάς τσοι θρησκευτικές πανδαισίες του Τριωδίου. Κι όμως σ’ ούλα τα κοινωνικά στρώματα, γροικούνται από τσ’ οιηματίες απου δραστηριοποιούνται σ’ αυτά, κι από τη θέση ντου καθένας απ’ αυτούς, τα μεγάλαυχα λόγια του Φαρισαίου “Ουκ είμι ως ούτος ο Τελώνης” κι έτσα η γι υποκρισία συνεχίζει να βασιλεύει στσοι κοινωνίες των αθρώπω. Κρίμα απου “Ουκ ηβουλήθησαν συνιέναι”. Κι ακλουθά στη συνέχεια η γι επόμενη εβδομάδα του Ασώτου μ’ ένα πλήθος μηνυμάτω απου βγήκανε από τούτηνα τη παραβολή του Χριστού. Κι όμως η πραγματικότητα κι έπαε είναι πολύ άσκημη. Κι αναρωθιούμαι πολλές βολές, άτζεμπις πόσοι να ‘ναι εκείνοι απου αναζητούνε την επιστροφή ντωνε στη κανονικότητα;
Κι όμως, τα δεσμά των εξαρτήσεων, δε τσ’ αφήνουνε να σηκώνουνε κεφάλι. Μ’ αποτέλεσμα ούλοι τουτηνά απου κάνουνε ασωτίες να χάνουνε μια για πάντα το τρένο απου οδηγεί στην ευτυχία. Γιατί σφιχταγκαλιάζονται δήθεν διασκεδάζοντας, με τσ’ εξαρτήσεις του αλκοόλ, των ουσιών, του τζόγου, κι όποιων άλλων και γίνονται θύματά ντωνε, αδύναμα ν’ αντιδράσουνε, με πολύ θλιβερά αποτελέσματα. Αυτά κι άλλα πολλά εθεσπίσανε οι Θειότατοι πατέρες τσ’ εκκλησίας μας να γροικούνται τσ’ εβδομάδες των αποκράδων. Παράλληλα όμως με τα δασκαλέματα τσ’ Εκκλησίας, τουτεσάς οι γι ημέρες είναι και μέρες χαράς και γλεντιού “που τραγουδούνε τα παιδιά και χαίροντ’ οι μανάδες”. Έτσα τηνε γνώρισα εγώ τη ζωή! Από μικιό κοπελάκι αναστορούμαι πως εσυμπορπατούσανε η θρησκευτική ζωή,με την κοινωνική. Γιατί να πρέπει με προσευχές και δεήσεις να ευχαριστούμε το δημιουργό και πλάστη μας απου μεροξημερώνει “τον ήλιο αυτού ανατέλλει επί πονηρούς και αγαθούς και βρέχει…” (Ματθ. 5,45) και φροντίζει για μας. Και μ’ αρμονία και θαυμαστή ακρίβεια κινεί ούλο το σύμπαν κι αλλάσσουνε οι χρόνοι κι οι γι εποχές, κι αυξάνουνται και πληθαίνουνε τα αγαθά απου μασε διατρέφουνε.
Παράλληλα όμως είναι κι ο ίδιος ο Πλάστης μας απου μας “ενεφύσησε πνεύμα ζωής” σύμφωνα με τα γραφόμενα στη Παλαιά Διαθήκη Βιβλίο Γενεσης 2,7. Και επομένως και η ζωή είναι θεϊκό δώρο και ο πάνσοφος λαός μας εκαθιέρωσε τραγούδια και γλέντια σε τουτεσά τσ’ εορτές και τα πανηγύρια, για να μη μένει “ο βιος τωνε ανεόρταστος…” αλλά και η Αγία Γραφή συστήνει τη χαρούμενη ζωή με τα λόγια “Όταν δε νηστεύητε, μη γίνεσθε ώσπερ οι υποκριταί, σκυθρωποί…” (Ματθ. στ-16). Γι’ αυτό και τουτηνά την περίοδο τη συνοδεύουνε οι γι αποκριάτικες εκδηλώσεις, που κατά τα λεγόμενα του λαού “Τσ’ αποκράδες κουζουλαίνονται κι οι γράδες”. Κι είναι αλήθεια πως το περίσσιο χαλά το ίσιο, γι’ αυτό και λέγανε: “Πως με το πρώτο ποτήρι το κρασί γίνεται πασάς, το δεύτερο Βεζίρης, και με το περισσότερο γίνεται μπλιο ρεζίλι”. Για κείνο και τραγουδούσανε τη μαντινάδα: “Κρασί δε πίνω για καλό/ μα συ κακό μου κάνεις/ κι από το δρόμο βγάνεις με/ και στα κλαδιά με βάνεις”.
Μόνο πως οι δρόμοι κείνανα τα χρόνια ήτανε τα φιδίσια μονοπάθια, οι κατσικόδρομοι κι οι καρόδρομοι και τα μεταφορικά μέσα ήτανε τα πόδια του καθενιούς, οι γαϊδάροι και τα μουλάρια. Τουτεσάς τσοι μέρες των αποκράδω που λέτε, τα τραπέζια τω σπιθιώ ήτανε στρωμένα με τα ελέη του Θεού. Γιατί κι αν ήτανε φτωχοί, ήταν όμως νοικοκύρηδες κι είχανε μαρθιά και κοτέτσια και τσ’ ώρες απού ‘πρεπε οι χρυσοχέρες νοικοκεράδες εφορτώνανε τ’ αποκριάτικα τραπέζια μ’ αρκετά φαϊτά, κι έκεια επερίμενανε τρώγοντας και πίνοντας τσοι πατούλιες τω μασκαράδες, να τσοι διασκεδάσουνε με τσοι γουστόζικους αυτοσχεδιασμούς και τσοι πανέξυπνες συμπεριφορές των, για να τσοι κεράσουνε και να των ευκηθούνε και του χρόνου, να τσοι χαρούνε τουτεσάς τσοι μέρες ούλοι μαζί.
Την ίδια ώρα εγροικούνταν εύθυμες συντροφιές να τραβαγιάρουνε με τραγούδια και πειράγματα κι ένα σωρό κουζουλάδες, στσοι στράτες και τα σοκάκια του χωριού π’ αντιβοούσανε από τη μια γειτονιά στην άλλη. Κι ούλη η γι ατμόσφαιρα του χωριού εμαρτύρα την χαρά και την ευχαρίστηση ουλωνώ απου τσ’ απολάμβανε τούτεσας τσοι στιγμές τσ’ εκτόνωσης, καθένα από το τόπο απού τσοι γροίκα, γη τσοι θώριε, γη και πρωταγωνιστούσε σ’ αυτές. Κι έτσα εξημέρωνε κι γι ημέρα τση Καθαρής Δευτέρας. Απου εξεχύνουντανε απου λέει ο λόγος οι χωριανοί στσοι γύρω παραλίες, πατούλιες πατούλιες κι έκεια θαν’ ανοίγανε τη Σαρακοστή. Γιατί εξεκίνα το στάδιο των αρετών απου ήταν η γι αρχή των πνευματικών αγώνων. Γιατί “Η Βασιλεία του Θεού ουκ έστι βρώσις και πόσι”. Γι’ αυτό και θαν’ ανηφορίζανε στη συνέχεια τα πέντε πνευματικά σκαλοπάθια που ‘ναι οι Κυριακές των Νηστειών και τσοι διάσπαρτες στσοι μέρες των εβδομάδων πνευματικές οάσεις τσοι κατανυχτικούς Σπερνούς, τσοι Χαιρετισμούς, κι ούλες τσ’ άλλες ακολουθίες με τσοι θεσπέσιους και γεμάτους από ευαιστησίες ύμνους και τα πάνσοφα Αναγνώσματα από τη Καινή και Παλαιά Διαθήκη, απου θαν’ εγροικούντανε σε τουτεσάς τσ’ ακολουθίες, θα προχωρούσανε οι “βουλόμενοι αθλήσαι” για να προσκυνήσουνε τα Άγια Πάθη και να χαρούνε το γεγονός τση Λαμπροφόρου Ανάστασης.
Θεέ μου βλέπε μας το νου μας. Εύκομαι καλή συνέχεια του Τριωδίου.
Καλημέρα σας αναγνώστριες κι αναγνώστες μου
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ
Μαδάρα = Βουνό
Απολεμώ = Προσπαθώ
Γροικώ = Ακούω
Οντε = Όταν
Επαέ = Εδώ
Άτζεμπις = Άραγε
Βολές = Φορές
Μικιό = Μικρό
Αναστορούμαι = Θυμούμαι
Χαλώ = Γκρεμίζω
Το περίσσιο = Το περισσότερο
Μπλιο = Πλέον
Βγάνεις με = Βγάζεις με
Κλαδιά = Θαμνώδεις εκτάσεις
Πατούλιες = Ομάδες
Τραβαγιάρουνε = Κάνουνε φασαρία
Μαρθιά = Οικόσιτα ζώα (πρόβατα, κατσίκες)
