Στον πανέμορφο και γραφικό Τζιτζιφέ, στους πρόποδες της Μαδάρας με τα χιλιάδες αιγοπρόβατα και τα τρία μεγάλα τυροκομεία που παρασκευάζουν την πεντανόστιμη γραβιέρα και τον ανθότυρο. Τον Τζιτζιφέ με το μοναδικό καραμπάσι – δαφνόλαδο, που το παρασκευάζουν ακόμη εδώ. Θυμάμαι παλαιότερα που ερχόταν και στην Ασή Γωνιά ο Καραμπασάς. Η μάνα μου αγόραζε μερικές “οκάδες” καραμπάσι. Η οκά για το καραμπάσι ήταν μονάδα μέτρησης. Υποθέτω η κάθε οκά να είναι γύρω στα 10-15 γραμμάρια.
Κάθε φορά που είχαμε κάποιο πρόβλημα, όπως πονόδοντο ή κάτι άλλο, ήταν φάρμακο άμεσης βοήθειας. Οι Τζιτζιφιανοί είναι επίσης άριστοι ριζίτες – τραγουδιστές.
Εδώ, λοιπόν, στις 18/8/23, πραγματοποιήθηκε εκδήλωση από την οικογένεια Κιμιωνή. Σκοπός της εκδήλωσης ήταν η αποκάλυψη πλάκας που αναφέρεται στη δολοφονία του Ασηγωνιώτη Μανώλη – Μάνωλα Κιμιωνή από τους Ναζί.
Ο Μανώλης Κιμιωνής ήταν ένα λεβεντόκορμο, ψηλόλιγνο παλικάρι και όπως έχω διαπιστώσει, από συνομιλίες με χωριανούς, ήταν ενεργό μέλος της Αντίστασης. Φαίνεται, λοιπόν, πως είχε μπει στα “κιτάπια” των Γερμανών που τον έψαχναν, όχι βέβαια για καλό!
Εκείνη την εποχή δρούσε στην περιοχή ένας διπλός πράκτορας, που είχε επισκεφθεί και την Ασή Γωνιά, παριστάνοντας τον φιλοεγγλέζο. Εκεί, γνώρισε και τον Μανώλη Κιμιωνή. Όταν αργότερα τον συνάντησε στις Βρύσες, αμέσως τον κατέδωσε στους Γερμανούς. Αυτοί τον συνέλαβαν και σιδηροδέσμιο τον πήγαν στον Τζιτζιφέ που είχε φυλάκιο.
Όπως μου είπε ο Τζιτζιφιανός Μανούσος Κωστάκης: «Απής τονε πιάσανε, τονε φέρανε επά και σ’ ούλο το δρόμο εξάνοιγε να τωνε φύγει. Εφέρασι ντονε επά και τονε κατεβάσανε από την σκάλα. Μόλις εβρεθήκανε στην αυλή, έπαιξενε ένα πήδο και βρέθηκε στην κάτω μπάντα. Εκεί, όμως έπεσε σε μια πλακούρα και έσπασενε το μπόδα ντου. Τότε σίμωσε από πάνω ένας Γερμανός και τον γάζωσε με το πολυβόλο. Εκεί, λοιπόν, βρήκαν το παλικάρι οι φονικές σφαίρες».
Το σώμα του Μανώλη παρέμεινε εκεί ώσπου να έρθουν οι Τζιτζιφιανοί να το πάρουν. Κάλεσαν τον παπά Βαγγέλη από τον Φρε και τον έθαψαν. Μετά από δυο χρόνια ήρθαν οι δικοί του από την Ασή Γωνιά και πήραν τα κόκκαλά του.
Η ιστορία με τον Μάνωλα είχε και τον επίλογό της: «Κάποια άνοιξη κούρευαν τα οζά τους στις Χοιροκυμητές, οι Κιμιωνήδες και οι Μελάδες. Όπως κούρευαν, φάνηκε να τους πλησιάζει μια άγνωστη φιγούρα.
– Μωρέ, ποιος είναι αυτός απού ΄ρχεται;
Μόλις πλησίασε αρκετά και φάνηκαν τα χαρακτηριστικά του, ο Αριστείδης, αδερφός του σκοτωμένου, πετάχτηκε πάνω.
– Μωρέ, αυτός είναι ο Κάιν, απού επρόδωσε τον Μανώλη μας.
Αμέσως παράτησαν τα ψαλίδια και άρπαξαν τα τουφέκια. Ο Αλβανός πράκτορας το κατάλαβε αμέσως και άρχισε να τρέχει και να απομακρύνεται. Όμως μια σφαίρα από τον δεινό σκοπευτή Μελαδαντρουλή τον έριξε κάτω. Εκεί τον αποτελείωσαν για να βρει την τελευταία του κατοικία στου «Καούδη την Τρύπα».
Η εκδήλωση ξεκίνησε με επιμνημόσυνη δέηση από τον παπά Βασίλη Χατζηδάκη και τον Ηγούμενο της Ιεράς Μονής Καρυδίου π. Ιερεμία. Στη συνέχεια έγινε η αποκάλυψη της πλάκας από τον Αντιπεριφερειάρχη Χανίων κ. Καλογερή, ενός λεπτού σιγή και ο Εθνικός Ύμνος. Ομιλητής της εκδήλωσης ήταν ο Κώστας Μαμαλάκης και ο Σήφης Πετράκης.
Από επισήμους διέκρινα: Τον Αντιπεριφερειάρχη κ. Καλογερή, τον Δήμαρχο Αποκορώνου κ. Κουκιανάκη, τον Δήμαρχο Σφακίων κ. Χιωτάκη, τον Αντιδήμαρχο Αποκορώνου κ. Γιώργη Γύπαρη, τους υποψηφίους Δημάρχους κ.κ. Κώστα Γύπαρη, Ανδρέα Κουκλινό.
Παραβρέθηκε και τίμησε την εκδήλωση, αρκετός κόσμος από την Ασή Γωνιά, τον Τζιτζιφέ και τα γύρω χωριά. Στο τέλος της εκδήλωσης, προσφέρθηκαν πλούσια εδέσματα από την οικογένεια Κιμιωνή σε κοντινή ταβέρνα.
