Ένας χώρος αφιερωμένος στην προσωπικότητα και το έργο του κοσμοπολίτη Καμπελόπουλου.
Η επίσκεψη στο Μουσείο “Μοναστήρι του Καρόλου” μοιάζει με ένα ταξίδι σε ό,τι πιο γοητευτικό έχει να παρουσιάσει ο 20ος αιώνας. Ένα ταξίδι γεμάτο από έργα κορυφαίων Ελλήνων και ξένων καλλιτεχνών, λαμπερές αρτίστες του θεάματος κι άρωμα παρισινό.
Ένα ταξίδι που εκτείνεται ακόμα πιο πίσω, μέσα από αντίκες από την εποχή ακόμα των Λουδοβίκων της Γαλλίας, φλερτάρει με το ιερό στοιχείο και τη θρησκευτική τέχνη, για να θυμίσει την αμέσως επόμενη στιγμή στον επισκέπτη, με την… αύρα της θρυλικής Μαντάμ Ορτάνς, τα πάθη από τα οποία είναι φτιαγμένα ο άνθρωπος. Ένα ταξίδι που μέσα στις μεγάλες αντιφάσεις του, αποκτάει συνοχή χάρη στην μοναδική προσωπικότητα ενός ξεχωριστού ανθρώπου, πολυτάλαντου καλλιτέχνη και διάσημου κομμωτή: του Κάρολου Καμπελόπουλου.
Οι “διαδρομές” βρέθηκαν στο παλιό Μοναστήρι Santa Maria della Misericordia (1583) που σήμερα στεγάζει το Μουσείο “Μοναστήρι του Καρόλου”, στην οδό Χατζημιχάλη Νταλιάνη 22, λίγες ημέρες πριν τα αυριανά επίσημα εγκαίνια του χώρου, και ξεναγήθηκαν στις πολυάριθμες αίθουσές του από τη γενική γραμματέα του Ιδρύματος “Κάρολος Καμπελόπουλος” Στέλλα Κουτσουπάκη.
ΖΩΗ ΣΑΝ ΠΑΡΑΜΥΘΙ
Η μόνιμη έκθεση του Μουσείου εκτείνεται σε 600 τετραγωνικά μέτρα και 2 ορόφους.
Στον πρώτο όροφο, ο επισκέπτης ενημερώνεται αρχικά για τη ζωή του Κάρολου Καμπελόπουλου, από το κοσμοπολίτικο Κάιρο του μεσοπολέμου από όπου γεννήθηκε έως το μεταπολεμικό Παρίσι, όπου ωρίμασε καλλιτεχνικά και διέπρεψε ως καλλιτέχνης και κομμωτής κι από εκεί ως το βενετσιάνικο μοναστήρι Santa Maria della Misericordia στα Χανιά, το οποίο αγόρασε το 1991 κι έζησε τα τελευταία χρόνια της ζωής του.
Πολίτης του κόσμου, που μιλούσε 7 γλώσσες, ταξίδευε διαρκώς, είχε υψηλές γνωριμίες κι ένα μοναδικό επικοινωνιακό χάρισμα, ο Κάρολος Καμπελόπουλος γοητεύτηκε αλλά και γοήτευσε με τη δράση του στα πεδία της τέχνης και της μόδας. Είναι χαρακτηριστικό ότι οι άνθρωποι του Ιδρύματος Καμπελόπουλου που εργάστηκαν για να οργανώσουν το υλικό μαζί με τη μουσειολόγο – ιστορικό τέχνης Μυρτώ Κοντομιτάκη εντόπισαν 486 άρθρα γραμμένα για εκείνον -όσο ακόμα ήταν εν ζωή- σε εφημερίδες της Ελλάδας και του εξωτερικού, ενώ όταν πέθανε γράφτηκαν για εκείνον 123 άρθρα ανά τον κόσμο.
ΔΕΞΙΟΤΕΧΝΗΣ ΚΟΜΜΩΤΗΣ
Στον Α΄ όροφο βρίσκεται ένας ειδικά διαμορφωμένος εκθεσιακός χώρος κομμωτηρίου, όπου εκτίθενται εξειδικευμένα εργαλεία κομμωτικής του περασμένου αιώνα, περούκες, χτενάκια, παλιά έπιπλα κομμωτηρίου, αντικείμενα από διεθνείς όπερες, γκραβούρες και βέβαια φωτογραφίες με αφιερώσεις και με περίτεχνα χτενίσματα διάσημων γυναικών που έκανε ο Κάρολος, όπως της Μελίνας Μερκούρη, της Μαρίας Κάλλας, της Μπριζίτ Μπαρντό, της Κατρίν Ντενέβ, αλλά και συζύγων μεγάλων προσωπικοτήτων όπως των Πικάσο, Λακάν κ.ά. Μάλιστα, η κα Κουτσουπάκη τόνισε ότι ο κορυφαίος ψυχαναλυτής Ζακ Λακάν αναφέρει σε βιβλίο του ότι ο Κάρολος υπήρξε καλύτερος… εξομολογητής από τον ίδιο.
Έχοντας ο ίδιος ξεκινήσει στα δεκατέσσερα του έτη, καθαρίζοντας νιπτήρες σε ένα από τα μεγαλύτερα κομμωτήρια του Καΐρου, απέναντι από την Όπερα κατέληξε χάρη στο ταλέντο του να αναλάβει τις περούκες και τις κομμώσεις των πρωταγωνιστριών στην Όπερα του Καΐρου, κάνοντας ουσιαστικά γλυπτική με τα χέρια του, όπως έλεγε κι ίδιος.
Στα είκοσι έτη, άφησε πίσω του εκλεπτυσμένη πελατεία στο Κάιρο, όπως τις πριγκίπισσες του Φαρούκ και αριστοκράτισσες Λιβανέζες, πηγαίνει στο Παρίσι, αποκτά δίπλωμα κομμωτικής από την Σχολή της Oréal, και αποφασίζει να ζήσει εκεί.
Στο Παρίσι, εργάστηκε αρχικά στο κομμωτήριο του Fernand Aubry, με καλλιτεχνικό κόσμο και μετά στο περίφημο Maison de Beauté et de Haute Coiffure, Carita.
ΤΑ ΠΟΛΛΑΠΛΑ ΟΝΟΜΑΤΑ ΚΑΙ Η… CIA
Ο Κάρολος ήταν γνωστός σε άλλους ως Μαρσέλ, σε άλλους ως Μάρκελλος, σε κάποιους ως Πάνος ή Παναγιώτης που ήταν το πραγματικό του όνομα αλλά έμεινε γνωστός ως Κάρολος. Η κα Κουτσουπάκη μας αποκάλυψε την ιστορία πίσω από το καλλιτεχνικό όνομα που υιοθέτησε και το οποίο οφείλεται στις αδερφές Carita: «Είχε πάει να ζητήσει δουλειά στις αδερφές Carita, το μεγαλύτερο σαλόνι ομορφιάς της εποχής. Όταν τον σταμάτησαν στη ρεσεψιόν τους είπε ότι λέγεται Παναγιώτης Καμπελόπουλος κι έχει ραντεβού με τις Carita. Όταν η υπάλληλος ενημέρωσε όμως τις ιδιοκτήτριες εκείνες της είπαν ότι δεν έχουν κάποιο τέτοιο ραντεβού. Ωστόσο, σκέφτηκαν ότι μπορεί -όπως συνηθίζονταν εκείνη την εποχή- να είναι κάποιος πλούσιος σύζυγος που ήθελε να πληρώσει για την περιποίηση της γυναίκας του και τον δέχθηκαν. Εκείνος τούς είπε ότι θέλει να δουλέψει αλλά του απάντησαν ότι έχουν ήδη 36 κομμωτές: “Ναι, αλλά δεν έχετε σαν εμένα”, αποκρίθηκε τότε ο Κάρολος. Ενώ όταν του είπαν ότι το όνομα Παναγιώτης δεν είναι όνομα για μεγάλους κομμωτές, εκείνος αμέσως ρώτησε: “Και ποιο όνομα θα μου ταίριαζε;”. “Ένα Καρλός!”, του αποκρίθηκαν οι Carita. “Έ, τότε από σήμερα είμαι Καρλός!”, είπε κι εκείνος».
Ωστόσο, το καλλιτεχνικό όνομα τον έβαλε σε μπελάδες με τη… CIA. Αιτία στάθηκε το γεγονός ότι φρόντιζε ως κομμωτής τη γυναίκα του υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ Χένρι Κίσινγκερ. Το Κάρολος, ωστόσο, δεν ταυτίζονταν με το Παναγιώτης, ούτε με το Πάνος, ούτε με το Μάρκελλος, ούτε με το Μαρσέλ. Κι αυτό τον οδήγησε να υποστεί την ανάκριση των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών.
ΠΟΛΥΤΑΛΑΝΤΟΣ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΗΣ
Στον Α΄ όροφο, σε ξεχωριστή αίθουσα, φιλοξενείται και η συλλογή των έργων του καλλιτέχνη Καρόλου Καμπελόπουλου, με δημιουργίες γλυπτικής, ζωγραφικής και μονοτυπίες. Ο ίδιος είχε παρακολουθήσει εσπερινά μαθήματα στην Ecole d’Arts (Κρατική Σχολή Τεχνών του Δήμου του Παρισιού) κι είχε ως καθηγητή τον μεγάλο γλύπτη Moirignot.
Τα γλυπτά του Καρόλου διακρίθηκαν το 1969 στη Μπιενάλε της Ευρώπης, πήρε Α’ βραβείο της πόλης των Παρισίων το 1980, ενώ το 2008 τιμήθηκε ως Πρόσωπο της Ευρώπης, από το τηλεοπτικό δίκτυο “Arte”, της Γαλλίας και της Γερμανίας.
Στην έκθεση μπορεί να δει κανείς αφιερώματα στο έργο του, όπως αυτό που περιλαμβάνεται σε έκδοση της Γαλλικής Βουλής, αλλά και αφιερώσεις από μεγάλες προσωπικότητες των τεχνών. Ο ίδιος φιλοτέχνησε προτομές πολλών σημαντικών ανθρώπων του 20ού αιώνα (Μαρία Κάλλας, Μελίνα Μερκούρη, Κ. Π. Καβάφη, Νίκου Καζαντζάκη, Γιάννη Ρίτσου, Jack Lang κ.ά.), κι ασχολήθηκε με διαφορετικές μορφές τέχνης: από το σχέδιο και τη γλυπτική έως την κεραμική, τις ελαιογραφίες κ.ά.
Μάλιστα, πολλά έργα του, φιλοξενούνται σε πολλές περιοχές της Ελλάδας και του εξωτερικού, μεταξύ αυτών οι προτομές του Κ.Π. Καβάφη στην βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας της Αιγύπτου και στην ομώνυμη πλατεία της Άνω Ηλιούπολης στην Αθήνα, η προτομή της Μαρίας Κάλλας που θα κοσμεί το νέο Μουσείο “Μαρία Κάλλας”, η προτομή του Καζαντζάκη στο Μουσείο στη Μυρτιά Ηρακλείου και βέβαια η εντυπωσιακή Νίκη της Σαμοθράκης, ύψους 4,8 μ., που βρίσκεται στη Σαμοθράκη.
Ξεχωριστό αφιέρωμα στο νέο Μουσείο γίνεται στο έργο που άφησε ως γλύπτης ο Κάρολος αλλά και στις μονοτυπίες του τις οποίες δημιουργούσε σε δικό του εργαστήριο, ο εξοπλισμός του οποίου εκτίθεται στον χώρο. Μπαίνοντας στο ατελιέ του Καρόλου, ο επισκέπτης μπορεί να δει έργα από την πρώιμη δημιουργική του περίοδο έως τα τελευταία χρόνια της ζωής του, ενώ εντυπωσιάζει και η συλλογή έργων με πορτρέτα του Καρόλου που δημιούργησαν μεγάλοι καλλιτέχνες όπως οι Φασιανός, Τσαρούχης, Εγγονόπουλος, Γεωργιάδης, Μόραλης, Παύλος, Τάκις, Αλεξάκης, Μανουσάκης και πολλοί ξένοι αντίστοιχοι δημιουργοί όπως οι Silvano “Nano” Campeggi.
ΣΠΟΥΔΑΙΟΣ ΣΥΛΛΕΚΤΗΣ
Στο Μουσείο παρουσιάζονται σε ολόκληρο το κτήριο και ιδίως στον Β’ όροφο έργα της ιδιωτικής συλλογής του Καρόλου Καμπελόπουλου, διαφορετικών ρευμάτων και τεχνοτροπιών, από τον παγκόσμιο εικαστικό χάρτη σπουδαίων και λιγότερο σπουδαίων δημιουργών. Μεταξύ αυτών και δημιουργοί όπως οι Moirignot, Giacometti, Jean Cocteau, Tremblay, Delaunay, Gory, Le Moult, Silvano “Nano” Campeggi, Jacques-Louis David, Jean Delpech, Pourbaix, L. Ferdinand Laisne, Niki de Saint Phalle, Τσαρούχης, Γαΐτης, Τάκις, Ταλαγάνης κ.ά. Μεταξύ αυτών κι ένα πορτρέτο μιας πριγκίπισσας, που χρονολογείται από το 1647, που φιλοτέχνησε ο πορτρετίστας του Λουδοβίκου του 14ου του Fernand Léger.
Μαζί με τα έργα τέχνης υπάρχουν και πολλά συλλεκτικά έπιπλα και μουσικά όργανα, αντικείμενα θρησκευτικής τέχνης κ.ά. Ξεχωρίζει η συλλογή θρησκευτικών εικόνων, ορισμένες σπάνιες, που φιλοξενούνται στον χώρο του παλιού χαμάμ. Ο Κάρολος υπήρξε θρησκευόμενος, διευκρίνισε η κα Κουτσουπάκη.
Στο υπνοδωμάτιο του Καρόλου δεσπόζει ένα ακόμα εντυπωσιακό αντικείμενο: το κρεβάτι της θρυλικής Μαντάμ Ορτάνς, η οποία κατέχει μία πρωταγωνιστική θέση στο μυθιστόρημα του Νίκου Καζαντζάκη “Αλέξης Ζορμπάς”.
Σε μια προθήκη μπορεί να θαυμάσει κανείς συλλεκτικά κομμάτια από πορσελάνες κάποια από τα οποία έφεραν το όνομα του Καρόλου πάνω, ενώ δύο βιβλία μια έκδοση της Αγίας Γραφής από το 1670 και μια επίσης παλιά έκδοση με θρησκευτικούς ύμνους τραβάνε το βλέμμα του επισκέπτη.
Στην έκθεση περιλαμβάνονται ακόμα αντικείμενα που είχε συλλέξει ο Αιγυπτιώτης καλλιτέχνης και κομμωτής από τα ταξίδια του ανά τον κόσμο (Κίνα, Ινδία, Αίγυπτος, Αφρική, Περού κ.ά.).
Τα εγκαίνια
Οι πόρτες του νέου Μουσείου “Μοναστήρι του Καρόλου”, του Ιδρύματος Κάρολος Καμπελόπουλος, θα ανοίξουν για το ευρύ κοινό αύριο, Κυριακή 2 Ιουλίου, στις 14:00.
Νωρίτερα στις 12:00 θα ξεναγηθούν στον χώρο εκπρόσωποι των αρχών και δημοσιογράφοι.
Υπό τη διεύθυνση της Στέλλας Κουτσουπάκη, γενικής γραμματέως στο Δ.Σ. του Ιδρύματος Κάρολος Καμπελόπουλος και προέδρου του Ελληνο-Γαλλικού Συλλόγου Χανίων και με τη μουσειολογική μελέτη της Μυρτώς Κοντομιτάκη, μουσειολόγου και ιστορικού τέχνης, το κοινό θα έχει τη δυνατότητα να επισκεφτεί τους χώρους από τις 14:00 έως τις 21:00.
Δεδομένων των ιδιαιτεροτήτων του κτηρίου, η ξενάγηση θα γίνεται με ολιγάριθμα γκρουπ.
