Πτυχές του προβιομηχανικού αρχιτεκτονικού πλούτου του Αποκόρωνα και δυνατότητες προστασίας και αποκατάστασής του, αναδείχθηκαν κατά την ανοιχτή συνάντηση της ερευνητικής ομάδας του προγράμματος “Προβιοµηχανικές εγκαταστάσεις περιόδου Βενετοκρατίας – Βίλλες, νερόµυλοι, ελαιοτριβεία – Μια πρώτη έρευνα στην Ίστρια, Κρήτη και Βένετο”, που πραγματοποιήθηκε το Σάββατο 7 Δεκεμβρίου, στο Δημαρχείο Αποκορώνου, στις Βρύσες.
Το προγράμματα υλοποιείται με εταίρους από Ιταλία (Βένετο), Κροατία και Σλοβενία (Ίστρια) κι έχει ως στόχο την καταγραφή και αναγνώριση των προβιοµηχανικών εγκαταστάσεων και αγροτικών κατοικιών της περιόδου της Βενετοκρατίας, με ιδιαίτερη έμφαση στις αγροτικές εγκαταστάσεις επεξεργασίας σιτηρών και ελαιολάδου στον ∆ήµο Αποκορώνου, Νομού Χανίων.
«Η καταγραφή των προβιομηχανικών εγκαταστάσεων είχε ξεκινήσει από εμένα το 1996 όταν εργαζόμουν στην 28η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων και αυτή η έρευνα είχε δώσει πάρα πολλά προβιομηχανικά κτήρια, ενώ είχα προχωρήσει σε μια σχετική ανακοίνωση στο Κρητολογικό Συνέδριο», επεσήμανε η αρχιτέκτονας Μαριάννα Αγγελάκη και πρόσθεσε ότι το πρόγραμμα που βρίσκεται σε εξέλιξη εστιάζει σε νερόμυλους, ελαιοτριβεία και αγροτικές εγκαταστάσεις.
«Ευελπιστούμε ότι θα προχωρήσουμε σε μία έκδοση που να τα περιλαμβάνει όλα και ελπίζουμε με τη συνέχεια του προγράμματος να ολοκληρώσουμε εργασίες στον βενετσιάνικο νερόμυλο των Καλυβών για να στήσουμε μια μόνιμη έκθεση προβιομηχανικών εγκαταστάσεων και παράλληλα να σωθεί και το συγκεκριμένο μνημείο», πρόσθεσε η κα Αγγελάκη και διευκρίνισε ότι το πρόγραμμα που “τρέχει” αφορά στην καταγραφή των βενετσιάνικων μνημείων, ωστόσο, ο στόχος είναι να υπάρξει συνέχεια με νέο επόμενο πρόγραμμα που θα δώσει τη δυνατότητα, σε συνεργασία πάντα με την Εφορεία Αρχαιοτήτων, για παρεμβάσεις στα μνημεία.
Η διευθύντρια του Εργαστηρίου Νεοελληνικής Αρχιτεκτονικής του Πολυτεχνείου Κρήτης Αμαλία Κωτσάκη, διευκρίνισε ότι το ευρωπαϊκό αυτό πρόγραμμα λειτουργεί παράλληλα και συμπληρωματικά με το πρόγραμμα για τις “πολιτιστικές διαδρομές στον Αποκόρωνα μέσω της ανάδειξης, αποκατάστασης και επανάχρησης 27 μνημείων”, που εκπονείται με προγραμματική σύμβαση μεταξύ Δήμου Αποκορώνου, Περιφέρειας Κρήτης, ΥΠ.ΠΟ. και Πολυτεχνείου Κρήτης.
«Αυτή τη στιγμή κοντεύει να ολοκληρωθεί η καταγραφή των προβιομηχανικών βενετσιάνικων μνημείων. Όμως από ό,τι φαίνεται θα υπάρξει και μία επόμενη φάση που θα οδηγήσει σε μία έκδοση τρίγλωσση, ελληνικά-ιταλικά-αγγλικά. Το σημαντικό όμως είναι ότι αυτή η προσπάθεια μαζί με το πρόγραμμα των πολιτιστικών διαδρομών με τα 27 μνημεία και τα φυσιολατρικά μονοπάτια, αποτελούν έναν συνδυασμό φυσικού και πολιτιστικού πλούτου που κάνουν ξεχωριστό τον Αποκόρωνα», επεσήμανε η κα Κωτσάκη.
Ο P. Petteno από το Marco Polo Project στην εισήγησή του αναφέρθηκε στο ιστορικό των προβιομηχανικών βενετσιάνικων μνημείων στην Ιταλία αλλά και παρουσίασε σύγχρονες εκδοχές αξιοποίησής τους, ενώ από ο αντιπρόεδρος Finnegans L. Viola αναφερόμενος στο πρόγραμμα εξέφρασε την ελπίδα ότι θα αποτελέσει ένα πρώτο βήμα στον δρόμο για μια γόνιμη συνεργασίας που θα ανοίξει νέες προοπτικές «ελπίζοντας να συμβάλλουμε ενεργά στην καλύτερη γνώση αυτής της κληρονομιάς και στην ανάκτηση, προστασία και αξιοποίηση της κοινής ιστορίας μας».