Απόκριες 2014 – Αφιέρωμα

Αφιέρωμα μικρό, σε μερικές γωνιές της πατρίδας, που η καρδιά τους θα κτυπήσει και φέτος, σε ρυθμούς γλεντιού. Και πρώτα, σε μια πόλη του βορρά, που κρατά στεθερά το καρναβαλικό τέμπο, από τα μέσα του 18ου αιώνα!
Μεταμφιέσεις και φανοί, χοροί και ξεφαντώματα, ήταν εθιμικό “δικαίωμα” και κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας! Προνόμιο που δεν αφορούσε άλλα μέρη της πατρίδας, όμως η Κοζάνη εξαιρείτο!
Ο Μέγας φανός στο κέντρο κατάκεντρο της πόλης, ανάβεται από τον δήμαρχο συμβολικά και γύρω στήνονται μεγάλοι και διαρκείς χοροί για ώρες πολλές…
Ύστερα ακολουθούν μικροί φανοί και σε άλλα σημεία της πόλης…
Αυτοσχέδιες συνθέσεις στιχουργημάτων σκωπτικών, τολμηρών, “ανίερων” θα ’λεγε και ο Κιουρτσάκης, σατυρίζουν και πειράζουν όποιον πέσει στην… αγκαθωτή έμπνευσή τους!
Ο φανός της Κοζάνης, η Κοζανίτικη αποκριάτικη φωτιά, είναι ίσως η πιο… δυνατή στην Ελλάδα, όπως και η οργάνωση του Τιρνάβου, κατά τις ημέρες των Απόκρεω, είναι η πρώτη εκδήλωση της Θεσσαλίας, κατά το Τριώδιο.
Παρελάσεις μεταμφιεσμένων, όπου πολυπληθείς, ζωηροί, καταθέτουν ορμητικά με μια δυναμική απροκάλυπτη και στιβαρή, όλο το διονυσιακό τελετουργικό των αρχέγονων εκφράσεων. Τολμηρών, ορμέμφυτων, με “απογυμνωμένη” την εκτόνωση να διαχέεται από τα έσω λυτρωτικά…
Στην πλατεία επίσης, σε φωτιά αναμμένη, επί τούτου καίγεται ο Καρνάβαλος την Κυριακή της τελευταίας Αποκριάς.
Καθαρά Δευτέρα τώρα, και η γιορτή του φαλλού, που συμβολίζει ασφαλώς, τη γονιμότητα και την αναπαραγωγή και δρώμενα με μιμήσεις, έχουν τον πρώτο λόγο, με βωμολοχίες και σατυρικά δίστιχα.
Τα αποκριάτικα Γιάννενα καμαρώνουν βεβαίως με την περίφημη τζαμάλα που αναβιώνει στις γειτονιές τους (έθιμο παμπάλαιο με τις φωτιές μεγάλες αποκριάτικες, και γύρω από όλες αυτές, να σχηματίζονται μεγάλοι ζωηροί χοροί!).
Στους Αγίους Θεοδώρους, στην παλιά περιοχή της Λαμίας, όσοι βρεθούν, θα ’χουν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν το… σφάξιμο της Καμήλας! Μια τελετουργική διαδικασία, με ρίζες πολύ παλιές, αλλά, έχουμε και άρωμα… Μικρασίας!
Στη Νέα Μαγνησία, που είναι προσφυγική συνοικία ασφαλώς της Λαμίας, πραγματοποιείται ο Μαγνησιώτικος Γάμος με όλα τα εθιμικά… καλά!
Όμως, γνωστότερος θεωρείται ο Βλάχικος Γάμος που γίνεται στη Θήβα και λίγοι τον αγνοούν!
Το τελετουργικό του είναι πλήρες από την ωραία σειρά των γεγονότων της γαμήλιας διαδικασίας. Τον ωραίο χορό των… συμπεθέρων, Κυριακή απόγευμα.
Ξημερώματα Καθαράς Δευτέρας, ανάβουν φωτιές, ξεκινά ο χορός, το κρασάκι έτοιμο για να ρεύσει άφθονο ώστε να… στεριώσουν οι νεόνυμφοι, που άλλαξαν δακτυλίδια σε ξωκκλήσι, και οι δε μεζέδες, είναι, σαρακοστιανοί! Η πομπή των συμπεθέρων ακολουθεί το ζευγάρι στην κεντρική πλατεία, σε δύο Καλύβες, για το… μυστήριο. Μεσημέρι, και το γλέντι το κρασί, τα πειράγματα, οι ευχές, το φαγητό άφθονο, αν και “σεμνό”, την πρώτη μέρα της Σαρακοστής, είναι ολοζώντανα μέχρι αργά το βράδυ…
…Καλές υπόλοιπες Απόκριες, Χρόνια Πολλά!
Επίμετρο: Η Πάτρα, βέβαια η Πάτρα, έχει την πρώτη παράδοση της χώρας, με τα Μπουρμπούλια της και όχι μόνο… Γαλαξίδι, Ξάνθη, Νάουσα, Σκύρος, (Μέγαρα, Πλάκα, Φάληρο) που θυμούμαι από την εφηβεία μου στην Αθήνα, οργανώσεις “άσημες”, αλλά πολύ αγαπησιάρικες και βέβαια η Κρήτη τα τελευταία χρόνια… καθώς και άλλα νησιά. Το αφιέρωμα είναι ενδεικτικό, με τα γνωστότερα χαρακτηριστικά των πλέον εξωστρεφών εκδηλώσεων, σε ολόκληρο τον κόσμο. Απαραίτητων, και σήμερα, περισσότερο ακόμη, στη ζωή μας.