Σε απομάκρυνση του Αχμέτ Νταβούτογλου από την πρωθυπουργία της Τουρκίας οδηγεί η ρήξη στις σχέσεις του με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Το κυβερνών Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP) οδεύει σε έκτακτο συνέδριο με τον Νταβούτογλου να ανακοινώνει ότι δεν θα είναι υποψήφιος για την ηγεσία του κόμματος, και τον Ερντογάν να επαναβεβαιώνει την απόλυτη κυριαρχία του στις πολιτικές εξελίξεις.
Έπειτα από ένα 24ωρο έντονης φημολογίας περί επικείμενης παραίτησης, ο Αχμέτ Νταβούτογλου επιβεβαίωσε σε συνέντευξη Τύπου το μεσημέρι της Πέμπτης τη διεξαγωγή έκτακτου συνεδρίου του AKP στις 22 Μαΐου, στο οποίο, όπως δήλωσε, δεν θα είναι υποψήφιος για την ηγεσία «υπό τις παρούσες συνθήκες».
Ενώπιον των δημοσιογράφων υπεραμύνθηκε των πεπραγμένων της θητείας του και δήλωσε ότι «δεν θα εκστομίσει ούτε μία λέξη κατά του Ερντογάν, τη φιλία του οποίου εκτιμά πάνω απ’ όλα».
«Η τιμή του προέδρου μας είναι δική μου τιμή» είπε χαρακτηριστικά, υπενθυμίζοντας «τους αγώνες που έδωσαν μαζί χέρι-χέρι».
Κάλεσε το AKP να αποφύγει τυχόν διαιρέσεις, λέγοντας «μην τολμήσει κανείς να ανοίξει τις πύλες του διχασμού». Τόνισε ότι ουδείς πρέπει να ανησυχεί γιατί θα συνεχίσει «μία ισχυρή κυβέρνηση» του AKP και ο ίδιος θα εξακολουθήσει «να δίνει τη μάχη» ως βουλευτής.
«Πήρα το καταπίστευμα από τον ηγέτη μας Ταγίπ Ερντογάν και ο Θεός είναι μάρτυρας ότι δούλεψα με νύχια και με δόντια από τότε που ανέλαβα» δήλωσε ενώπιον των δημοσιογράφων ο Αχμέτ Νταβούτογλου, τονίζοντας ότι στόχος του ήταν πάντα η ενότητα του AKP.
Στην ομιλία του προσπάθησε να αιτιολογήσει την απόφασή του να αποχωρήσει: «Ποτέ δεν ζήτησα θέσεις και αξιώματα. Από τη στιγμή που δεν υπάρχει συμφωνία δεν θα σκεφτόμουν να είμαι υποψήφιος πρόεδρος [του AKP]».
«Η περίοδός μου ήταν περίοδος επιτυχιών. Δεν τίθεται θέμα αποτυχίας, ούτε μετανιώνω για κάτι. Δεν έκανα ποτέ πίσω σε αυτά που πιστεύω. Δεν έκανα παζάρια, δεν ζήτησα θέσεις και αξιώματα. Υπάρχει ένα ρητό: Προτού βγεις στο δρόμο διαλέγεις τους συνοδοιπόρους σου. Τη στιγμή που αυτοί δεν είναι μαζί μου θέλω να μου ξεκαθαρίσουν τη θέση τους».
Το πρώτο σχόλιο Ερντογάν
Την ίδια στιγμή σε συνάντηση που είχε με βουλευτές του AKP ο Ταγίπ Ερντογάν σχολίασε την απόφαση για έκτακτο συνέδριο λέγοντας: «Με το καλό [η διεξαγωγή του]. Ήταν απόφαση του πρωθυπουργού».
Αξιωματούχοι του AKP είχαν γνωστοποιήσει νωρίτερα ότι θα διενεργηθεί έκτακτο συνέδριο του κυβερνώντος κόμματος στις 22 Μαΐου. Η απόφαση ελήφθη σε συνεδρίαση της Κεντρικής Εκτελεστικής Επιτροπής που έλαβε χώρα υπό την προεδρία του Αχμέτ Νταβούτογλου το πρωί της Πέμπτης.
Για «βασιλικό πραξικόπημα» κάνει την ίδια στιγμή λόγο ο αρχηγός της τουρκικής αξιωματικής αντιπολίτευσης Κεμάλ Κιλιντσάρογλου, τονίζοντας ότι η απομάκρυνση του πρωθυπουργού Αχμέτ Νταβούτογλου εντάσσεται στις κινήσεις του Ταγίπ Ερντογάν προς ισχυροποίηση της προεδρίας του.
Χωρίς να γίνει καμία ανακοίνωση είχε ολοκληρωθεί το βράδυ της Τετάρτης η κρίσιμη συνάντηση στην Άγκυρα του Τούρκου προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν με τον Αχμέτ Νταβούτογλου, στη σκιά έντονης φημολογίας περί επικείμενης παραίτησης του δεύτερου εξαιτίας της κρίσης στις σχέσεις των δύο ανδρών.
Λίγο πριν από τη συνάντηση, ο πρωθυπουργός της Τουρκίας είχε ξεκαθαρίσει στη Hurriyet ότι βρίσκεται ένα βήμα πριν από την παραίτηση. Επιπλέον, ο κ. Νταβούτογλου σε δημόσιες δηλώσεις του είχε ξεκαθαρίσει πως δεν είναι προσκολλημένος σε αξιώματα, θα μπορούσε να παραιτηθεί από οποιαδήποτε θέση όσο υψηλά κι αν βρίσκεται αυτή, προκειμένου να εξυπηρετήσει τον «δίκαιο αγώνα» του κόμματός του και να μην απογοητεύσει τους συναγωνιστές του.
Τα προβλήματα για τον Νταβούτογλου πύκνωσαν κατά την πρόσφατη σύνοδο της Κεντρικής Επιτροπής του ΑΚΡ, στις 29 Απριλίου, όταν ο πρωθυπουργός και πρόεδρος του κόμματος αναγκάστηκε να παραχωρήσει το δικαίωμα να ορίζει τους προέδρους των τοπικών οργανώσεων.
Ψίθυροι για κρίση στις σχέσεις των δύο ανδρών ακούστηκαν και στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού, στις Ηνωμένες Πολιτείες, όπου οι πρώην συμπαθούντες του Ερντογάν ομολογούν ότι «δεν τον διάβασαν σωστά», εκφράζοντας πλέον την προτίμησή τους στο πρόσωπο του Νταβούτογλου.
Οι διαφορές μεταξύ των δύο πολιτικών αγγίζουν ευρύ φάσμα θεμάτων, από τις σχέσεις της χώρας με την Ευρώπη και το Κουρδικό έως τη φυλάκιση δημοσιογράφων και επικριτών του προέδρου και της κυβέρνησης του ΑΚΡ. Το ρήγμα έχει πλήξει και το επενδυτικό κλίμα, με το χρηματιστήριο να παρουσιάζει τα τελευταία 24ωρα σημαντική πτώση.
«Ο Ερντογάν μπορεί να είναι σε θέση να συνεχίσει με τον Νταβούτογλου, αλλά προφανώς υπάρχει ρήγμα. Εάν το πρόβλημα δεν ξεπεραστεί σύντομα, ο Ερντογάν μπορεί να επιλέξει να ορίσει νέο πρωθυπουργό» φέρεται να δήλωσε στο πρακτορείο Reuters πηγή προσκείμενη στην προεδρία.