Σε δεύτερη μοίρα μπαίνουν διαχρονικά τα μεγάλα έργα υποδομής στην Κρήτη, καθώς ο Βόρειος Οδικός Aξονας δεν προχωράει λόγω έλλειψης χρημάτων, την ώρα που στην υπόλοιπη Ελλάδα χρηματοδοτούνται αντίστοιχου κόστους έργα τα οποία καλύπτουν μικρότερες ανάγκες συγκριτικά με τη νέα εθνική οδό της Κρήτης. Oι διαπιστώσεις αυτές προκύπτουν από την εισήγηση του προέδρου του ΤΕΕΤΔΚ Λευτέρη Κοπάση στη 2η Συνεδρίαση της Επιτροπής Παρακολούθησης του Επιχειρησιακού Προγράμματος “Κρήτη” 2014-2020, η οποία πραγματοποιήθηκε τη Δευτέρα στο Ρέθυμνο.
ΑΝΙΣΟΤΗΤΕΣ
Στην εισήγησή του ο κ. Κοπάσης στάθηκε στην αναπτυξιακή διάσταση των μεγάλων έργων υποδομής, ενώ ειδικότερα για τα έργα οδοποιίας σημείωσε ότι στον ευρωπαϊκό χώρο οι διαφορές στις μεταφορικές υποδομές ακολουθούν παρόμοια γεωγραφική κατανομή με αυτή του ΑΕΠ και τελικά αυξάνουν αντί να μειώνονται οι χωρικές ανισότητες.
Στο πλαίσιο αυτό σχολίασε πως «αυτό αποτελεί κορυφαίο διπλό επιχείρημα για την Κρήτη καθώς απολαμβάνει επενδύσεων για μεγάλες υποδομές αντιστρόφως ανάλογα με όσα συνεισφέρει στο ΑΕΠ συγκριτικά με όλες τις άλλες περιφέρειες της χώρας καθώς επίσης ότι η έλλειψη αντίστοιχων υποδομών της αποστερεί την ανταγωνιστικότητα και την ανάπτυξη που δικαιούται και μπορεί να πετύχει προς όφελος της χώρας».
ΤΟ ΚΟΣΤΟΣ ΤΟΥ Β.Ο.Α.Κ.
Παράλληλα, υπενθύμισε ότι «η εκτίμηση κόστους του Β.Ο.Α.Κ. είναι όση για την προγραμματιζόμενη νέα γραμμή Μετρό στην Αθήνα που θα εξυπηρετεί 200.000 επιβάτες, όση σε ένα κοινοτικό πλαίσιο η επιχορήγηση των αστικών συγκοινωνιών Αθήνας και Θεσσαλονίκης, κάτι λιγότερο από το συμπληρωματικό έργο Πύργος – Πάτρα μαζί με το πριμ επιτάχυνσης 500εκ. € για την ολοκλήρωση των αυτοκινητοδρόμων ή με την κατασκευή 4 σταθμών του Μετρό Θεσσαλονίκης κ.α.́».
ΟΙ ΕΛΠΙΔΕΣ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ
Ο πρόεδρος του Τ.Ε.Ε. Δυτικής Κρήτης σημείωσε ότι ο Βόρειος Οδικός Aξονας Κρήτης «είναι αλληλένδετα συνδεδεμένος με την ανάπτυξη του νησιού και κατά συνέπεια με το ΠΕΠ Κρήτης για το οποίο καθίσταται προϋπόθεση επιτυχίας του». Σύμφωνα με τον ίδιο, «παρότι τίποτα δεν προμηνύει ότι ένα τέτοιο έργο πέρα από ανυπόστατες υποσχέσεις μπορεί να υλοποιηθεί σε λιγότερο από 30 χρόνια αν ακολουθηθούν οι σημερινοί ρυθμοί, είναι εφικτό με συγκεκριμένες δεσμεύσεις να ελαχιστοποιηθούν οι επιπτώσεις μέχρις ότου επανακαθοριστούν οι όροι». Τέτοιες απαιτήσεις σύμφωνα με τον κ. Κοπάση είναι: • «εντός του 2016 η προκήρυξη της μελέτης στρατηγικού σχεδιασμού ως προϋπόθεση για την εξεύρεση χρηματοδότησης ακόμα και αν την αποπληρωμή του έργου εγγυηθεί το κράτος, • εντός του 2016 η προκήρυξη της μελέτης Οδικής Ασφάλειας ίσως και άμεση χρηματοδότηση με υφιστάμενες μελέτες, που θα αντιμετωπίζει κατολισθήσεις, απορροή ομβρίων, φθαρμένους ασφαλτοτάπητες (όπως πρόσφατα έγινε με μεγάλη επιτυχία από την ΤΥ της Περιφέρειας), βελτίωση επικλίσεων και μηκοτομής, επαναπροσδιορισμό ορίων ταχύτητας, αποτροπή διασταυρώσεων με δημοτικό και επαρχιακό δίκτυο, οριζόντια και κατακόρυφη σήμανση και οριοσημάνσεις, αποκατάσταση στηθαίων ασφαλείας, αποκατάσταση ηλεκτροφωτισμού και ηλεκτρομηχανολογικού εξοπλισμού… Να συνεχιστούν απρόσκοπτα και να επιταχυνθούν τα έργα που είναι σε εξέλιξη ή εκκρεμεί η εργολαβική τους σύμβαση όπως το Πάνορμο-Εξάντης». Από τον κ. Κοπάση προτείνεται «εναλλακτικά να εξεταστεί η άμεση ένταξη προς χρηματοδότηση των παραπάνω μελετών από το ΠΕΠ Κρήτης λόγω της προφανούς σημαντικότητάς τους».
Ο Ν.Ο.Α.Κ.
Αντίστοιχης σπουδαιότητας έργο αποτελεί σύμφωνα με τον κ. Κοπάση ο Ν.Ο.Α.Κ. για τον οποίο σημείωσε ότι «μετά την επίλυση με διετή καθυστέρηση της επιλογής αναδόχου στο έργο Αγ. Βαράρα – Απομαρμά πλέον θα κονταροχτυπηθεί με την εξεύρεση της χρηματοδότησης καθώς δεν μπορεί να συνεχιστεί με κοινοτική συνδρομή στο τρέχον κοινοτικό πλαίσιο στήριξης όταν οι εθνικοί πόροι είναι αναιμικοί». Ο πρόεδρος του ΤΕΕΤΔΚ υπογράμμισε επίσης ότι οι κάθετοι άξονες στη δυτική Κρήτη «πρέπει να τύχουν αντίστοιχης χρηματοδότησης ως σημαντικά έργα τοπικής ανάπτυξης με ειδική αναφορά στο έργο σύνδεσης Β.Ο.Α.Κ. – Αεροδρόμιο Δασκαλογιάννη για το οποίο προτείνεται να εξεταστεί η δυνατότητα τμηματικης́ παραλαβης́ της μελέτης και τμηματικης́ υλοποίησής ιδιαίτερα για τον κόμβο σύνδεσης με τον Β.Ο.Α.Κ.».
Χάνονται χρήματα από το ΠΕΠ
Σύμφωνα με τον κ. Κοπάση υπάρχει πολύ χαμηλή απορροφητικότητα (6%) των διατιθέμενων πόρων γεγονός που ο ίδιος αποδίδει στο κλίμα αβεβαιότητας του 2015 αλλά και στις «διαπιστωμένες ως βασικές τροχοπέδες υλοποίησης των έργων».
Αυτές, σύμφωνα με τον κ. Κοπάση είναι:
• «οι περιβαλλοντικές αδειοδοτήσεις που κατά την έγκριση ασκείται η απόλυτη αυστηρότητα ενώ κατά την παρακολούθησή τους ακολουθεί η απόλυτη χαλαρότητα
• οι απαλλοτριώσεις παρότι δύνανται και εφαρμόζονται κατά περίπτωση οι σύντομες διαδικασίες όπως κατά τους ολυμπιακούς αγώνες
• οι υπηρεσίες Αρχαιοτήτων που λόγω διαδικασίας και ελλείψεων ανθρώπινου δυναμικού καθυστερούν ή εκτρέπουν το κόστος
• η ποιότητα των μελετών παρότι η ωριμότητά τους αποτελεί κριτήριο ένταξης, με έμφαση στις γεωλογικές που συνήθως διαπιστώνονται μεγάλα προβλήματα κατά την διάρκεια του έργου.
• η κυβερνητική προχειρότητα η οποία προέκυψε ως φυσική καταστροφή όταν εξαντλήθηκε το περιθώριο των δύο χρόνων για την εναρμόνιση των οδηγιών 24 και 25 /2014/ ΕΕ με τον Ν.4412/16 καθώς δεν έχουν εκδοθεί πρότυπα τεύχη δημοπράτησης και δεν μπορούν να εκδικαστούν ενστάσεις».
Νέες υποσχέσεις από τον γ.γ. υποδομών
Εν τω μεταξύ, νέες υποσχέσεις για την κατασκευή του Βόρειου Οδικού Αξονα Κρήτης (Β.Ο.Α.Κ.) έδωσε χθες ο γενικός γραμματέας του υπουργείου Υποδομών Γιώργος Δέδες ο οποίος συναντήθηκε με τον Περιφερειάρχη Στ. Αρναουτάκη και στελέχη της Περιφέρειας.
O κ. Δέδες στις δηλώσεις του για τον Β.Ο.Α.Κ., μεταξύ άλλων εξέφρασε την πεποίθηση ότι «μέχρι το τέλος του χρόνου, το αργότερο στις αρχές της ερχόμενης χρονιάς θα έχουμε οριστικοποιήσει τις συζητήσεις με την ΕΤΕΠ ώστε να έχουμε γρήγορα σχέδιο κατασκευής του Β.Ο.Α.Κ.».
Ο ίδιος τόνισε ότι «καταφέραμε επίσης και αυξήσαμε τη χρηματοδότηση για το Πρόγραμμα Οδικής Ασφάλειας στα 25 εκ. ευρώ ενώ αντίστοιχα με 4 περίπου εκ. ευρώ χρηματοδοτείται η στρατηγική μελέτη για τον Β.Ο.Α.Κ.». Γενικότερα ο κ. Δέδες αναφέρθηκε σε μια σειρά έργων, ύψους, περίπου 70 εκατ. ευρώ και αφορούν στη λειτουργική αναβάθμιση του αεροδρομίου, (μέχρι την κατασκευή του αεροδρομίου Καστελίου), την οδοποιία σε όλη την Κρήτη, σε παρεμβάσεις για την οδική ασφάλεια στον Β.Ο.Α.Κ., αλλά και στην άρδευση. Από την πλευρά του ο κ. Αρναουτάκης αφού αναφέρθηκε «στην καλή συνεργασία με τους υπουργούς. Σταθάκη, Σπίρτζη και τον κ. Δέδε» τόνισε τις ενέργειες της Περιφέρειας στα έργα υποδομών.
ΥΠΕΡ ΠΡΟΤΑΣΗΣ ΚΑΤΟΙΚΩΝ ΑΠΟ ΔΡΑΜΙΑ ΤΟ Δ.Σ. ΑΠΟΚΟΡΩΝΑ
Στο μεταξύ, ομόφωνα υιοθέτησε χθες το Δημοτικό Συμβούλιο Αποκορώνου την πρόταση των κατοίκων του χωριού Δράμια ώστε να μετατοπιστεί η νέα χάραξη που προτείνεται για το έργο αναβάθμισης του τμήματος Βρύσες – Ατσιπόπουλο του Β.Ο.Α.Κ. από τις παρυφές του οικισμού νοτιότερα της δεξαμενής του ΤΟΕΒ. Ο δήμαρχος Αποκορώνου Χ. Κουκιανάκης τόνισε ότι για τον Δήμο, σύμφωνα και με την απόφαση που είχε λάβει το Δημοτικό Συμβούλιο στις 18 Δεκεμβρίου του 2015, αποτελεί αδιαπραγμάτευτη αναγκαιότητα η αναβάθμιση του συγκεκριμένου τμήματος του Β.Ο.Α.Κ. μέσω νέας χάραξης, ενώ χαρακτήρισε “δίκαιο” το αίτημα των κατοίκων του χωριού Δράμια.
Σημείωσε δε ότι μια τέτοια προοπτική θα συμφωνούσε και με την πρόταση που υπάρχει από τον Δήμο Ρεθύμνου για μετατόπιση του δρόμου νοτιότερα ώστε να μην θιγεί η ζώνη τουριστικής ανάπτυξης που είχε θεσμοθετηθεί από τον ΣΧΟΟΑΠ του πρώην Καποδιστριακού Δήμου Λαππαίων από το 2009, ξεκαθαρίζοντας, ωστόσο, πως αν σε περίπτωση που η πρόταση του Δήμου Ρεθύμνου δεν είναι δυνατόν να υλοποιηθεί λόγω τεχνικών και περιβαλλοντικών προβλημάτων αυτό δεν πρέπει να αποτελέσει τροχοπέδη για την μετατόπιση του δρόμου νοτιότερα της δεξαμενής των Δραμίων.
Από την πλευρά της μείζονος μειοψηφίας ο επικεφαλής Στ. Σγουράκης εξέφρασε την ικανοποίησή του που η πρόταση που είχε υποβάλλει η παράταξή του για διαβούλευση με την τοπική κοινωνία εισακούστηκε από τη Δημοτική Αρχή και οδήγησε στην υιοθέτηση της θέσης των Δραμιανών. ΔΗΜ. ΜΑΡ.
