Eίχα επιλέξει ως θέμα της διδακτορικής μου διατριβής την ανάλυση του εγκλήματος του άρθρου 312 Π.Κ., όπως αυτό τροποποιήθηκε με βάσει τον Ν. 4322/2015 ΦΕΚ Α΄ 42/27-4-2015, με αφορμή το θλιβερό συμβάν του φοιτητή της Γαλακτοκομικής Σχολής Βαγγέλη Γιακουμάκη, ο οποίος είχε πέσει θύμα bulling από τους συμφοιτητές του. Με βάσει την προϊσχύσασα ρύθμιση, το συγκεκριμένο έγκλημα στρεφόταν μόνο κατά ανηλίκων και ανυπεράσπιστων προσώπων και η έννοια της βλάβης της ψυχικής υγείας, αποτελούσε θέμα ερμηνείας, κατι το οποίο στην πράξη δεν εφαρμοζόταν, καθ’όσον οι υποθέσεις που έβλεπαν το φώς της δικαιοσύνης, ηταν περιπτώσεις όπου η πράξη προσβολής του δράστη, ειχε ως επακόλουθο την πρόκληση σωματικής κάκωσης ή βλάβης της (σωματικής) υγείας του θύματος. Επίσης, η αρχική μορφή της διάταξης του άρθρου 312 Π.Κ., δεν περιλάμβανε ως θύματα ενήλικες.
Με αφορμή το θλιβερό συμβάν με τον Βαγγέλη Γιακουμάκη, ο οποίος είχε υποστεί ψυχική βλάβη, δηλαδή όπως έχει καθιερωθεί να αποκαλείται είχε υποστεί bulling, δηλαδή μία βλάβη η οποία δεν ήταν ορατή, ειχε όμως προκαλέσει τραύματα στην ίδια την ψυχική του ύπαρξη και ο οποίος ηταν ταυτόχρονα ενήλικας, κρίθηκε τότε απαραίτητο και αναγκαίο, να συμπεριληφθούν ως θύματα της εν λόγω διάταξης και τα ενήλικα πρόσωπα και να οριστεί ρητά ως αποτέλεσμα της πράξης προσβολής του δράστη και η πρόκληση της βλάβης της ψυχικής υγείας του θύματος. Οποτε θεσπίστηκε η διάταξη του άρθρου 312 του Π.Κ. η οποία ορίζει: 1. Αν δεν συντρέχει περίπτωση βαρύτερης αξιόποινης πράξης, τιμωρείται με φυλάκιση, όποιος με συνεχή σκληρή συμπεριφορά προξενεί σε τρίτον σωματική κάκωση ή άλλη βλάβη της σωματικής ή ψυχικής υγείας. Αν η πράξη τελείται μεταξύ ανηλίκων δεν τιμωρείται εκτός αν η μεταξύ τους διαφορά ηλικίας είναι μεγαλύτερη από τρία (3) έτη, οπότε επιβάλλονται μόνο αναμορφωτικά ή θεραπευτικά μέτρα. 2. Αν το θύμα δεν συμπλήρωσε ακόμη το δέκατο όγδοο (18ο) έτος της ηλικίας του ή δεν μπορεί να υπερασπίσει τον εαυτό του και ο δράστης το έχει στην επιμέλεια ή στην προστασία του ή ανήκει στο σπίτι του δράστη ή έχει μαζί του σχέση εργασίας ή υπηρεσίας ή το έχει αφήσει στην εξουσία του ο υπόχρεος για την επιμέλειά του ή του το έχουν εμπιστευθεί για ανατροφή, διδασκαλία, επίβλεψη ή φύλαξη έστω προσωρινή, αν δεν συντρέχει περίπτωση βαρύτερης αξιόποινης πράξης, επιβάλλεται φυλάκιση τουλάχιστον έξι (6) μηνών. Με την ίδια ποινή τιμωρείται όποιος με συστηματική παραμέληση των υποχρεώσεών του προς τα προαναφερόμενα πρόσωπα γίνεται υπαίτιος να πάθουν σωματική κάκωση ή βλάβη της σωματικής ή ψυχικής τους υγείας
Με την θέσπιση του Νέου Ποινικού Κώδικα, με τον Ν. 4619/2019 ο οποίος ισχύει από 1η Ιουλίου 2019, η διάταξη που μέχρι πρότινος ίσχυε για το bulling όπως τροποποιήθηκε το έτος 2015, τροποποιήθηκε εκ νέου και ισχύει ως εξής :
Άρθρο 312 Σωματική βλάβη αδυνάμων ατόμων 1. Όποιος προκαλεί σωματική κάκωση ή βλάβη της υγείας σε ανήλικο ή σε πρόσωπο που δεν μπορεί να υπερασπίσει τον εαυτό του, εφόσον τα πρόσωπα αυτά βρίσκονται υπό την επιμέλεια ή την προστασία του δράστη βάσει νόμου, δικαστικής απόφασης ή πραγματικής κατάστασης, συνοικούν με τον δράστη ή έχουν μαζί του σχέση εργασίας ή υπηρεσίας, τιμωρείται: α) για την πράξη του άρθρου 308 παρ. 1 εδάφιο α΄, με φυλάκιση τουλάχιστον ενός έτους, β) για την πράξη του άρθρου 309, με φυλάκιση τουλάχιστον δύο ετών, γ) για την πράξη του άρθρου 310 παρ. 1 εδ. α΄, με φυλάκιση τουλάχιστον τριών ετών και αν επεδίωκε την πρόκληση βαριάς σωματικής βλάβης, με κάθειρξη και ε) για την πράξη του άρθρου 311, με κάθειρξη. 2. Οι ίδιες ποινές επιβάλλονται όταν η πράξη τελείται σε βάρος συζύγου κατά τη διάρκεια του γάμου ή σε βάρος συντρόφου κατά τη διάρκεια της συμβίωσης. Η τέλεση της πράξης σε βάρος εγκύου συνιστά επιβαρυντική περίπτωση. 3. Με την πρόκληση σωματικής βλάβης σε βάρος ανηλίκου κατά την παράγραφο 1 στοιχείο α΄ εξομοιώνεται και η τέλεση των πράξεων των προηγούμενων παραγράφων ενώπιον ανηλίκου. 4. Με την πρόκληση σωματικής βλάβης κατά την παράγραφο 1 στοιχείο γ΄ εξομοιώνεται και η μεθοδευμένη πρόκληση έντονου σωματικού πόνου ή σωματικής εξάντλησης επικίνδυνης για την υγεία, ή ψυχικού πόνου ικανού να επιφέρει σοβαρή ψυχική βλάβη, ιδίως με την παρατεταμένη απομόνωση σε βάρος των προσώπων της πρώτης παραγράφου.
Από την ανάγνωση και μόνο της παραπάνω διάταξης, διαπιστώνει κανείς ότι τα θύματα του εγκλήματος του bulling, είναι μόνο τα ανήλικα και τα ανυπεράσπιστα πρόσωπα και όχι κάθε ενήλικος. Επίσης ως θύμα του εγκλήματος δεν μπορεί να θεωρηθεί η σύζυγος κατά την διάρκεια του γάμου ή η σύντροφος κατά την διάρκεια της συμβίωσης και τούτο διότι η πρόκληση της βλάβης που απαιτείται στην περίπτωση της, είναι αυτή της σωματικής κάκωσης ή βλάβης της υγείας, όπως ορίζεται στην προηγούμενη παράγραφο. Η πρόκληση ψυχικού πόνου ορίζεται στην τέταρτη παράγραφο αλλά εκεί ρητά αναφέρεται ότι περιλαμβάνονται πρόσωπα της πρώτης παραγράφου δηλαδή τα ανήλικα και τα ανυπεράσπιστα πρόσωπα. Αλλά ακόμη και εάν ερμηνευτικά εντάσσαμε στην έννοια της βλάβης της υγείας και την βλάβη της ψυχικής υγείας, οποτε σε αυτήν την περίπτωση θα προστατευόταν η ενήλικος σύζυγος, σύντροφος, εγκυος, δεν μπορεί να ενταχθεί στην εν λόγω ρύθμιση κάθε ενήλικας.
Με βάσει τα παραπάνω παρατηρεί κανείς, ότι το σημαντικό βήμα το οποίο έγινε προκειμένου να ποινικοποιηθεί το bulling με την νέα διατάξη του ποινικού κώδικα, αυτό τώρα με τον νέο ποινικό κώδικα αποποινικοποιείται καθ’όσον δεν γίνεται καμία αναφορά πλέον σε ενηλίκους. Οποτε οι περιπτώσεις οι παρεμφερείς με τον άτυχο Βαγγέλη Γιακουμακη, δεν μπορούν να ενταχθούν, στην συγκεκριμένη διάταξη και όσες έχουν τελεσθεί, από 1η Ιουλίου αποποινικοποιούνται.
Αραγε αντί η πολιτεία να είναι αρωγός στην πρόληψη και καταστολή αυτού του σύγχρονου εγκλήματος, μετά το σημαντικό βήμα που έγινε το 2015, γιατί ξαφνικά το αποποινικοποιεί; Αντί να το κρατήσει και να βελτιώσει την νομοτεχνική του δομή, πλέον στην ρύθμιση του δεν μπορούν ενταχθούν ως θύματα ενήλικα πρόσωπα, παρα μόνο η σύζυγος, η σύντροφος και η έγκυος και αυτό εφόσον ερμηνευθεί, ότι στην βλάβη της υγείας, περιλαμβάνεται και η βλάβη της ψυχικής υγείας. Αποψη μου είναι, ότι θα πρέπει άμεσα η συγκεκριμένη διάταξη όπως έχει τροποποιηθεί, να τροποποιηθεί εκ νέου, γυρίζοντας στην προγενέστερη της μορφή και να ενσωματώσει σε αυτήν, όσες αλλαγές κρίνονται επιτακτικά αναγκαίες, με στόχο πάντα την δικαίωση των θυμάτων του συγκεκριμένου εγκλήματος.