Ο Οµοσπονδιακός Πρόεδρος της Γερµανίας Σταϊνµάιερ επισκέφθηκε επίσηµα τη χώρα µας µεταξύ 29 και 31 Οκτωβρίου, 2024. Η Πρόεδρος Σακελλαροπούλου του επισήµανε ότι «… η ελληνογερµανική φιλία στηρίζεται στον ειλικρινή διάλογο και στον αλληλοσεβασµό.
Στο πνεύµα αυτό, θα ήθελα να τονίσω, µε βάση και τη σχετική απόφαση του Ελληνικού Κοινοβουλίου του 2019, τη µεγάλη σηµασία που έχει για τον ελληνικό λαό το ζήτηµα των πολεµικών αποζηµιώσεων και του κατοχικού δανείου, το οποίο παραµένει εκκρεµές».
Ο Πρόεδρος Σταϊνµάιερ δεν µάσησε τα λόγια του. Χωρίς δυσκολία απάντησε: «…όσον αφορά τη νοµική θέση µας για το ζήτηµα των επανορθώσεων, τα πράγµατα είναι διαφορετικά. Έχουµε την άποψη ότι, νοµικά το ζήτηµα είναι λήξαν, όµως παραµένουµε ιστορικά υπεύθυνοι, όχι µόνο σχετικά µε τη Θεσσαλονίκη αλλά και αλλού». Και η επίσκεψη συνεχίστηκε µε φιλοφρονήσεις και διαπιστώσεις φιλίας και θερµών σχέσεων των δύο λαών.
Θα περίµενα την Πρόεδρο Σακελλαροπούλου αντί φιλοφρονήσεων να πει:
«Κύριε Πρόεδρε εκπροσωπείτε το Γερµανικό Έθνος ενώ εγώ εκπροσωπώ το Ελληνικό Έθνος. Και το έθνος σας επιτέθηκε απρόκλητα στο δικό µου πριν από ογδόντα τρία χρόνια. Στη διάρκεια της Κατοχής µε ακατανόητο µίσος και µοναδική βαρβαρότητα βασάνισε, εκτέλεσε και προκάλεσε τον θάνατο του 7% έως 11%, πιθανόν και µεγαλύτερου µέρους, του ελληνικού πληθυσµού. Κατέστρεψε το 80% της βιοµηχανίας της χώρας µου και το 90% των δρόµων, των λιµανιών των σιδηροδρόµων και των γεφυρών. Εξαφάνισε το 25% των δασών και των φυσικών πηγών. Εξανάγκασε την Κεντρική Τράπεζα να δανείσει στη χώρα σας 476 εκατοµµύρια µάρκα µε 0% επιτόκιο. ∆ανεικά δηλαδή και αγύριστα, όπως λέει ο λαός. Έναντι αυτών µας δώσατε µεταπολεµικά κάποια ψιχία και έρχεσθε εδώ και µου λέτε κατάµουτρα χωρίς αιδώ ότι νοµικά το θέµα είναι λήξαν; Ταυτόχρονα λέτε ότι παραµένετε ιστορικά υπεύθυνοι. ∆εν κατανοώ κύριε Πρόεδρε την ιστορική ευθύνη σε ένα θέµα που θεωρείτε λήξαν. Το έθνος σας κύριε Πρόεδρε διέπραξε σε αυτά τα χώµατα ανείπωτες κτηνωδίες. Τίποτα δεν έχει λήξει. Μας οφείλετε πολλά και καµιά φιλοφρόνηση περί φιλίας δεν ακυρώνει αυτή την πραγµατικότητα».
Αλλά η Πρόεδρος δεν είπε τίποτα από τα παραπάνω ή κάτι ανάλογο. Η διπλωµατία είναι παράξενη υπόθεση. Οι λέξεις έχουν το βάρος τους που ενίοτε είναι αδιαµφισβήτητο και ασήκωτο. Και είναι παράξενο πώς αυτό το βάρος χάνεται µέσα από τις υπεκφυγές και τις παραµορφώσεις της διπλωµατικής γλώσσας. Θα οµολογήσω όµως ότι ο Πρόεδρος Σταϊνµάιερ δεν θεώρησε υποχρέωσή του να είναι διπλωµατικός στο ζήτηµα των επανορθώσεων. Απλώς µίλησε µε την αλαζονεία και την αυτοπεποίθηση που χαρακτηρίζουν τους ισχυρούς και κυρίαρχους. Τη διπλωµατία την κράτησε µόνο σε ό,τι δεν ενέχει οικονοµικό κόστος για τους Γερµανούς.
*Ο Γιάννης Α. Φίλης είναι π. Πρύτανης του Πολυτεχνείου του Πολυτεχνείου Κρήτης