Σταμάτησαν να αγοράζουν ελαιόλαδο αρκετές από τις επιχειρησεις και Συν/σμους που δίδον τιμές στο Δελτίο Τιμών του ΣΕΔΗΚ, ενώ και οι πλείστες άλλες προσφέρουν τιμές γύρω στα 3,20 €/κιλο. Εξαίρεση αποτελεί και πάλι το Ελαιουργείο ΑΕΡΑΚΗ στην Σητεία που προσφέρει 3,65€/κ για Ελαιόλαδο ΠΟΠ Σητεία.
Η πτωτική αυτή τάση στις τιμές παραγωγού για το εξτρα παρθένο, που άρχισε από τα 3,60 €/κιλο στις αρχές του χρόνου και έφρασε στα 3.20 €/κιλο σήμερα, παρατηρείται κυρίως στην Ελλάδα (Κρητη, Πελοπόννησο, Λέσβο) ενώ στην Ιταλία και Ισπανία, παρουσίασε μια παράλληλη καθοδική πορεία, αλλά η τελική πτώση ήταν μικρότερη και οι τιμές για τα πολύ καλά παρθένα, ισοδύναμα με τα δικά μας 0,3ο , έφρασε στα 4,15-4,25 €/κ.
Βεβαία η εξέλιξη αυτή προκάλεσε αρκετή αγωνία στους παραγωγούς που έλπιζαν ότι οι τιμές μετά το τέλος της συγκομιδής θα παρουσίαζαν κάποια αύξηση ανάλογη της περσινής χρονιάς. Προκάλεσε όμως και αμηχανία στους εμπόρους χύμα οι οποίοι φοβούμενοι η και προσδοκώντας κάποια πιθανή παραπέρα πτώση θεώρησαν σκόπιμο να μην αγοράζουν.
Το όλο κλίμα μεταδόθηκε και στους διαγωνισμούς των Συν/σμων σε μερικούς από τους οποίους (Αγγελιανών, Ομάδα Συν/σμων Ηρακλείου, Εμπαρος) δεν προσήλθαν αγοραστές.
Βεβαία η πτωτική πορεία των τιμών της τρέχουσας περιόδου κινεί πράγματι την περιέργεια αφού όπως είναι γνωστό η φετινή παραγωγή σε Ευρωπαϊκό επίπεδο και ιδίως στην Ισπανία, ήταν σχετικά μειωμένη (βλ.www.sedik.gr ΕΛΑΙΟΝΕΑ 6.2.18). Έτσι, η εξήγηση που μπορεί να δοθεί είναι ότι η Ιταλία καλύπτει τις ανάγκες της από την Τυνησία η οποια έχει φέτος υψηλή παραγωγή ( 220 χιλ. τόνους) και η οποια από το 2015 έχει ευνοηθεί με καθεστώς αδασμολόγητων εισαγωγών στην ΕΕ για ποσότητα 91.700 τόνους ανά έτος.
Η εύνοια αυτή βασίστηκε, όπως δήλωσε τότε η κ. Federica Mogherini Ύπατος Εκπρόσωπος για θέματα εξωτερικής πολιτικής και ασφάλειας της ΕΕ, στην αλληλεγγύης της ΕΕ για την Τυνησία για το πλήγμα που δέχτηκε ο Τουρισμός της μετά τις τρομοκρατικές επιθέσεις που είχε δεχτεί προσφατα! Ωστόσο, η αιτιολογία αυτή δεν φάνηκε να είναι πραγματική και κίνησε τις διαμαρτυρίες της Copa Cogeca και άλλων οργανώσεων, οι οποιες την απέδωσαν σε πρόθεση υποστήριξης των Ευρωπαϊκών Βιομηχανιών τυποποίησης να εξασφαλίσουν προϊόν με τιμές χαμηλότερες.
Όμως, είναι φανερό ότι, αν η ΕΕ ήθελε πράγματι να εκφράσει την αλληλεγγύη της, θα μπορούσε να προσφέρει μια καθαρά οικονομική ενίσχυση στην χώρα και όχι αδασμολόγητη εξαγωγή ελαιολάδου, ενέργεια που τελικά μεταφέρει το βάρος της ενίσχυσης στους ελαιοπαραγωγούς της ΕΕ!
Οργιάζουν οι νοθείες ελαιολάδου!
Νέο κρούσμα με τόπο συσκευασίας “Χανιά” και συσκευαστή Πελοποννήσιο!
Φαίνεται ότι τα πρόστιμα ωχριούν μπρος στα κέρδη!
Νέο κρούσμα νοθείας Ελαιολάδου, που μάλιστα φέρει σαν τόπο συσκευασίας τα Χανιά και σαν συσκευαστή άτομο με επώνυμο που δείχνει Πελοπόννησο, αποκάλυψαν πρόσφατα οι Υπηρεσίας ΕΦΕΤ Μακεδονίας.
Ωστόσο, το κρούσμα αυτό, όπως φαίνεται και από τα άλλα που δημοσιεύονται στην ιστοσελίδα του ΕΦΕΤ για τα έτη 2015-2017 (βλέπε φωτο) δεν είναι το πρώτο, αλλά δεν φαίνεται να είναι και το τελευταίο!
Αποδεικνύεται έτσι, ότι η «βιομηχανία της νοθείας» όχι μόνο καλά κρατεί αλλά συνεχώς αναπτύσσεται και μάλιστα με ρυθμούς τόσο ραγδαίους, ώστε ωχριούν μπροστά της οι ρυθμοί ανάπτυξης της πραγματικής βιομηχανίας ελαιολαδου!
Και το ερώτημα «τις πταιει» αναγκαστικά έρχεται πάλι στο προσκήνιο, με προφανή πλέον την απάντηση της μειωμένης αποτελεσματικότητας των ελέγχων!
Έτσι, ως φαίνεται η νοθεία του Ελαιολάδου αρχίζει πλέον να καθιερώνεται ως «επάγγελμα» και μάλιστα, αρκετά προσοδοφόρο. Γιαυτο, καλό είναι ο ΕΦΕΤ εκτός από τα στοιχεία των παραβάσεων να αναφέρει και τα πρόστιμα, όχι μόνο για να τα πληροφορούνται οι καταναλωτές, αλλά και για να τα βλέπουν οι άλλοι υποψήφιοι νοθευτές και να συνετίζονται.
Σύμφωνα με το Δελτίο τύπου του Ε.Φ.Ε.Τ., οι υπηρεσίες του στην Κεντρική Μακεδονία αποκάλυψαν δίκτυο νοθείας ελαιολάδου, το οποίο, πουλούσε σπορέλαιο τεχνητά χρωματισμένο και άγνωστης προέλευσης ως εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο!
Όπως αναφέρει η ανακοίνωση, το προϊόν έφερε στην συσκευασία του τις ενδείξεις: «Εξαιρετικό Παρθένο Ελαιόλαδο» «Produced and packed by Spiliopoulos George Chania Creta – 2012015/ AB – EL 40663. Ανάλωση κατά προτίμηση πριν από 31-12-2019»
Ανάφερε, δηλαδή, (γιατί άραγε;) τον συσκευαστή και τον τόπο συσκευασίας στα Αγγλικά, προφανώς για να δείξει ότι κάνει και εξαγωγές αλλά και για να προσελκύσει πελάτες που έχουν καταγωγή η σχέση και την Κρητη και την Πελοπόννησο!
Βέβαια, όπως σημειώνει η λιτή ανακοίνωση του ΕΦΕΤ, όλες οι ενδείξεις, είναι ψευδείς και αποσκοπούν στην παραπλάνηση των καταναλωτών και γιαυτο όσοι έχουν ήδη προμηθευτεί το ανωτέρω προϊόν (φωτογραφία) να μην το καταναλώσουν.
Με δειλά βήματα οι επώνυμες συσκευασίες στην εστίαση
Αφαντες οι “ανώνυμες” με ατέλειες οι επώνυμες!
Απαιτείται αναδιατύπωση του μέτρου
Ενώ η νομοθετική ρύθμιση για την διάθεση νωπού ελαιολάδου για επιτραπέζια χρήση είναι γεγονός και στην Ελλάδα από 1-1-2018 μετά την αρ. πρ. 91354/30-8-2017 Υπουργική απόφαση, τα πρώτα δείγματα της εφαρμογής της στην πράξη δεν είναι και πολύ ενθαρρυντικά.
Συμφωνα με δημοσιεύματα σε ΜΜΕ αλλά και όπως βλέπουν όσοι εστιάζονται εκτός αρκετές επιχειρήσεις εστίασης σε Τουριστικές περιοχές, αντί για εφαρμογή του μέτρου με προσφορά επώνυμων συσκευασιών, απλά απέσυραν τις ανώνυμες δηλαδή τα γνωστά λαδομπούκαλα του λαδόξυδου από τα τραπέζια τους και τα εμφανίζουν μονό προσωρινά όταν οι πελάτες ζητούν λάδι. Παράλληλα άλλες επιχειρήσεις προσφέρουν μεν επώνυμες συσκευασίες αλλά αποσφραγισμένες και μερικές φορές με «λαδωμένες» ετικέτες, ένδειξη ότι είναι ξαναγεμισμένες.
Ωστόσο, υπάρχουν ευτυχώς και λίγες επιχειρήσεις, οι οποιες προσφέρουν σωστές επώνυμες και σφραγισμένες συσκευασίες.
Όλα αυτά δείχνουν κάποια αδικαιολόγητη διστακτικότητα να εφαρμοστεί η νομοθεσία και για το λάδι, όπως ήδη εφαρμόζεται για το κρασί αλλά ακόμα και για το νερό, τα οποια όπως όλοι γνωρίζουν σε καμία περίπτωση δεν προσφέρονται πλέον με αποσφραγισμένες φιάλες!
Το κόστος και η χρέωση
Ωστόσο, η χρέωση η όχι στον πελάτη του προσφερόμενου ελαιολάδου, με την νομοθετική ρύθμιση που έγινε, δεν τίθεται υπο περιορισμούς και επομένως κάθε επιχείρηση μπορεί να το ρυθμίσει κατά την κρίση της.
Κατά την άποψη μας , εφόσον το λάδι προσφέρεται επώνυμο και σφραγισμένο, πρεπει να χρεώνεται, όπως γίνεται και με το νερό και το κρασί, ώστε να αποφέρει ένα επί πλέον έσοδο για την επιχείρηση και να αποτελεί ένα κίνητρο για την εφαρμογή του μέτρου.
Σε αυτό συνηγορεί και το κόστος προμήθειας επώνυμων συσκευασιών το οποιο συμφωνα με τις τιμές που προσφέρονται από εταιρείες συσκευασίας, ανάλογα με το μέγεθος, για φιαλίδια γυάλινα μη ξαναγεμιζόμενα κυμαίνεται στα 0,35€/τεμ. για τα 20 ml, στα 0,66€/τ. για τα 60ml, στα 0,99€/τ. για τα 100ml και στα 1,97€/τ για τα 250 ml.
Το κόστος αυτό για συσκευασίες 60-100ml που επαρκούν για παρέες 2-6 ατόμων, αν αυξηθεί από την επιχείρηση εστίασης κατά ένα λογικό ποσοστό (30-50%), θα ανέρχεται σε 0,8-1,30 € ανά παρέα. Επομένως δεν είναι παρά πολύ υψηλότερο από το νερό και επομένως δεν αποτελει κρίσιμο μέγεθος για ένα λογαριασμό παρέας 30-80 ευρω!
Αντίθετα οι σκευασίες 200-250ml εφόσον φέρουν πώμα ασφάλειας που δεν επιτρέπει ξαναγέμισμα, συμφέρουν μονό για προσφορά χωρίς χρέωση σε περισσότερες της μιας παρέες.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ
Μετα την πρώτη εφαρμογή του μέτρου, προκύπτει μάλλον αβίαστα, ότι απαιτείται επαναδιατύπωση και αποσαφήνιση του.
Οι μη ξαναγεμιζόμενες φιάλες δεν πρεπει να επιβάλλονται υποχρεωτικά. Γιατί στην ουσία προορίζονται να προστατεύουν τον πελάτη από την ιδία την επιχείρηση εστίασης και επομένως ενώ έμμεσα την προσβάλλουν χονδρική, επιβαρύνουν το κόστος με τον ακριβό μηχανισμό του μη ξαναγεμίσματος.
Αντίθετα υποχρεωτικά πρεπει να επιβάλλονται οι επώνυμες συσκευασίες που όμως θα πρεπει να προσφέρονται σφραγισμένες! Αυτές θα είναι σαφώς φθηνότερες και η παράνομη επαναχρησιμοποίηση τους μπορεί να ελέγχεται και από τις αρχές και από την επιχείρηση συσκευασίας, αλλά και από τον πελάτη!
Η διάταξη για τους Καταλόγους
στην εστίαση που δεν εφαρμόζεται
Τα φαγητά με σπορέλαια πρέπει να αναφέρονται σαφώς στους Καταλόγους.
Οπωσδήποτε σημαντικότερο από το μετρό της υποχρεωτικής χρήσης επώνυμων σκευασιών, η οποια στην πράξη αφόρα μονό τα νωπά λάδια που προσφέρονται συνεστίαση, είναι το επίσης θεσμοθετημένο μετρό που αφόρα την υποχρεωτική αναγραφή στους Καταλόγους του είδους όλων των ελαιών που χρησιμοποιούνται σε κάθε επιχείρηση εστίασης.
Ωστόσο το μέτρο αυτό που θεσμοθετήθηκε με την διάταξη αρ. A2-861/22-8-2013, άρθ.91, παρ.4, το οποιο επαναφέρεται και ισχύει με το άρθρο 71, παρ.3 και με την πρόσφατη κωδικοποίηση, στην πράξη ουδέποτε έτυχε ουσιαστικής εφαρμογής, αφού ελάχιστες είναι οι επιχειρήσεις που κάνουν κάποια σχετική αναφορά έστω και με πολύ μικρά γράμματα στους Καταλόγους τους.
Όμως τα έλαια που χρησιμοποιούνται στα τηγανητά , που αποτελούν το 70% και πλέον των λιπαρών που καταναλώνονται στην εστίαση, είναι συνήθως διάφορα σπορέλαια, πολύ υποδεέστερα από υγιεινής πλευράς του ελαιολάδου, τα οποία μάλιστα όπως χρησιμοποιούνται στις γνωστές φριτέζες επί 10/δες η και 100/αδες φόρες καθίστανται τελικά άκρως επικίνδυνα για την υγεία.
Επομένως και αυτό είναι ένα θέμα που θα πρεπει να προσεχθεί από τις αρμόδιες υπηρεσίες υγειονομικών έλεγχου όταν θα επιθεωρούν επιχειρησεις εστίασης.
Τρόποι εξοικονόμησης υγρασίας
στους ξηρικούς ελαιώνες της Κρήτης
Η ανεπάρκεια βροχών της φετινής χρονιάς στην Κρήτη, όπως είναι φυσικό έχει προκαλέσει την αγωνία των αρμόδιων για το αν και πως θα καλυφτούν οι ανάγκες σε νερό κυρίως του αστικού πληθυσμού και του τουρισμού στους προσεχείς θερινούς μήνες. Για την γεωργία και την αγροτική παραγωγή, ενδιαφέρον υπάρχει αλλά αυτό φυσιολογικά έρχεται σε δεύτερη μοίρα. Πρώτα, όπως είναι φυσικό, ενδιαφέρουν οι άνθρωποι και μετά τα φυτά και τα ζώα!
Ωστόσο, πέραν από τους ανθρώπους και τις αρδευόμενες καλλιέργειες, υπάρχουν στην Κρητη και οι μη αρδευόμενες, οι ξηρικές καλλιέργειες που κυρίως ελιές και αμπέλια. Και για αυτά, όμως πέραν από τις ευχές για βροχές, μπορεί να υπάρξουν κάποια μετρά, τα οποια μπορεί να μην είναι τελείως αποτελεσματικά, όμως μπορεί να προσφέρουν αξιόλογη ανακούφιση.
ΤΑ ΜΕΤΡΑ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΞΗΡΙΚΟΥΣ ΕΛΑΙΩΝΕΣ
Σε ότι αφορά τους ξηρικούς ελαιώνες, μερικά μέτρα που μπορούν να συντελέσουν στην εξοικονόμηση νερού σε αυτούς, ιδίως στην κρίσιμη περίοδο της άνοιξης όποτε πραγματοποιείται η άνθηση και καρποδεση, είναι και τα εξης:
Η καταστροφή των ζιζανίων, μια φροντίδα που έτσι και άλλοιώς θα πρεπει να γίνει, πρεπει να επισπευτεί και να γίνει άμεσα όπου δεν έγινε. Τα ζιζάνια αφαιρούν υγρασία από το ίδιο εδαφικό στρώμα, που προορίζεται για τις ελιές. Επομένως η έγκαιρη καταστροφή τους είναι απαραίτητη, Καταλληλότερος τρόπος είναι η πλήρης κοπή και ο θρυμματισμός τους με μηχανικό καταστροφέα. Κατάλληλος τρόπος είναι το φρεζάρισμα καίτοι αυτό με την αναμόχλευση του εδάφους που προκαλεί, συντελεί σε απώλειες υγρασίας. Τα ζιζανιοκτόνα δεν θεωρούνται κατάλληλα, γιατί εκτός από τις επιτάσεις τους στο περιβάλλον και στον άνθρωπο, απαιτούν κάποιο χρόνο για να δράσουν όποτε έχουμε απώλειες σε νερό.
Το κλάδευμα των δέντρων, αποτελει επίσης, άλλη μια πολύ ωφέλιμη φροντίδα που έτσι και άλλοις χρειάζεται. Πρέπει όμως να γίνει, αν δεν έγινε, το δυνατόν συντομότερο. Σκοπός του πρεπει να είναι η αφαίρεση των κλαδιών εκείνων που ξεφεύγουν κατά το ύψος η πλάτος ώστε να περιοριστεί η κώμη (φούντα) κατά ένα αξιόλογο ποσοστό, όποτε θα εξοικονομηθούν άσκοπες απώλειες νερού και θρεπτικών συστατικών.
Χρήσιμη πολύ είναι θα είναι επίσης και η αφαίρεση των λαίμαργων βλαστών που εκφύονται από την βάση η και από τους κλώνους μετά από προηγούμενο κλάδεμα
*Ο Νίκος Μιχελάκης, είναι Δρ. Γεωπόνος, πρώην Δ/ντης του Ινστιτούτου Ελιάς Χανίων και Επιστ. Σύμβουλος του ΣΕΔΗΚ.
Τα άρθρα του εκφράζουν προσωπικές απόψεις και δεν απηχούν κατά ανάγκη τις απόψεις του ΣΕΔΗΚ. Μπορούν να αναδημοσιευτούν μόνο μετά απο άδεια του ίδιου. (nmixel@otenet.gr)
