«Πριν από τέσσερις περίπου δεκαετίες, επήρα ν’ ασχολούμαι συστηματικά με το μάζεμα πνευματικών δημιουργημάτων του λαού μας. Μάζευα ό,τι άκουγα και τ’ αποδελτίωνα για καιρό πολύ.
Eτσι έχω φτάσει τώρα, σ’ ένα σημείο, που η συλλογή μου να κατέχει εκατοντάδες δοξασίες, παρατσούκλια, ταχταρίσματα, εύθυμες ιστορίες, κατάρες, ευχές, φρασεολογικά και απειλές μα και λεξιλόγια δημώδους ιατρικής και ύβρεων».
Μιχάλης Γρηγοράκης
Χανιά, Απρίλιος 2002
Έκδοση “Χανιώτικα νέα”
Κατά καιρούς, καταφεύγω στους λαογραφικούς ανθούς του αείμνηστου Μιχάλη Γρηγοράκη, του δικού μας Μιχάλη, έτσι όπως “μυρωδίζουν” στα βιβλία του, μερικά από τα οποία, μου έχει χαρίσει…
Τώρα λοιπόν, “σκάλωσα” στον Απρίλη… Καλό μήνα, κιόλας… τον μήνα του Tροπαιοφόρου της λατρείας μας, του Ελευθερωτή των αιχμαλώτων και του Υπερασπιστή των φτωχών, αλλά και:
Της Λαμπρής Ημέρας της Χριστιανοσύνης, της Αναγέννησης των οργανισμών!
Ωραίος μήνας!.. Ζεσταίνει γλυκά, σταδιακά τον καθημερινό μας χρόνο, από τα χειμωνιάτικα κρύα, που, βασιλικότερος του… βασιλέως ο Μάρτης, συντηρεί πάντα με συνέπεια και… πέντε γνώμες!..
Όμως, και του Απρίλη ο λαός μας του καταλογίζει κι εκείνου, «διγνωμία».
Και μπορεί τον Μάρτη να φυλάσσεις ξύλα, μην κάψεις τα παλούκια, αλλά και, «τ’ Απριλιού τσι δεκοκτώ, ψόφισε η πέρδικα στ’ αυγό!»
Τόσο κρύωνε η περδικούλα Απρίλη μήνα!
Βασιλέας πάντως καμαρωτός με διάδημα επιβλητικό και χιτώνα πολύτιμο εμφανίζεται στο Βαπτιστήριο της Πάρμας (1196) όμως η λαϊκή φαντασία τον προσαγορεύει κατά το εθιμικό δοκούν!
Ο Ανοιξιάτης και Λαμπριάτης, ο Αϊ γιωργίτης και Κερασάρης, αλλά και, γκρινιάρης γιατί τελειώνουν λέει τ’ αποθέματα της θρέψης…
Βέβαια, η… φτώχεια φέρνει γκρίνια, και ο Γρίλης κατσούφης και δύστροπος, αλλά και με το νεράκι του το ευλογημένο ιδιαίτερα ζωογόνο, αφού η Λαμπρή η βροχερή είναι προϋπόθεση και αυτή, για την καλή σοδειά…
Ο εθιμικός πλούτος του Λαϊκού βίου γεμίζει και τον Απριλιο, φυσικό είναι.
«Από τη μέρα τ’ Αϊ Γιωργιού, πιάνουμε τσι μαδάρες» λέει ο Κρητικός της υπαίθρου, βάζοντας τον άγιό του ορόσημο και “σημάδι” στις δράσεις του! Τα Βάγια, απριλιάτικα πάντα, σημειοδοτούν με τους στολισμένους ναούς, τη “Μεγαλειώδη Υποδοχή” του Σωτήρα προοίμιο δοξαστικό, που όμως ανατρέπεται συγκλονιστικά, από την άλλη κιόλας ημέρα, που ο Αθώος Μονογενής της Παρθένου, θα εισέλθει στον Πανάγιο κύκλο του Μαρτυρίου Του! Ως είναι, αποφασισμένο, άλλωστε. Ωστόσο ας χαρούμε την αναβάπτιση της Φύσης και της Ζωής, στην ορατή και αόρατη μορφή της, σε μια διαδικασία Ωραιότητας, ούτως ή άλλως.
