Τη δημιουργία του πρώτου Παγκρήτιου Συνεταιριστικού Φορέα ανακοίνωσαν και επίσημα μέλη πρωτοβάθμιων Συνεταιρισμών από όλη την Κρήτη.
Η πρωτοβουλία αυτή καθυστέρησε 30 και πλέον χρόνια. Ήταν μια κίνηση που επιβαλλόταν να γίνει όταν η συμμετοχή των παραγωγών στους Συνεταιρισμούς ήταν τεράστια, όταν είχαν εγκαταστάσεις και ανθρώπινο δυναμικό. Το γιατί δεν έγινε, είναι ένα θέμα που κάποια στιγμή θα θίξουμε και πάλι μέσα από αυτές τις σελίδες.
Είναι δεδομένο ότι η έλλειψη συνεταιριστικού φορέα είναι μια από τις βασικές αιτίες που το εισόδημα για τον ελαιοπαραγωγό παραμένει καθηλωμένο εδώ και χρόνια και που ακόμα και σήμερα το περισσότερο κρητικό ελαιόλαδο φεύγει χύμα και φτηνό και όχι τυποποιημένο και σε μια τιμή συμφέρουσα και για τον αγρότη.
Εξίσου δεδομένη είναι η πλήρης απαξίωση απέναντι στη λέξη “Συνεταιρισμός” των παραγωγών ειδικά στα Χανιά τα τελευταία χρόνια. Και όχι άδικα. Γιατί θυμόμαστε καλά πως οι Συνεταιρισμοί χρησιμοποιήθηκαν πάρα πολλές φορές στον νομό μας ως εργαλεία για την εξυπηρέτηση των πελατών – ψηφοφόρων των κομμάτων εξουσίας, ως ευκαιρία ανέλιξης στελεχών που ήθελαν να σταδιοδρομήσουν στην Αυτοδιοίκηση και στην κεντρική πολιτική σκηνή, και ότι στις περισσότερες περιπτώσεις λειτουργούσαν ως παράδειγμα κακής διαχείρισης.
Θυμόμαστε καλά όμως ότι και πολλοί παραγωγοί κέρδισαν μέσα από τους Συνεταιρισμούς. Απολάμβαναν τιμές για το λάδι, τα εσπεριδοειδή και τα σταφύλια τους που δεν τις έβρισκαν στους ιδιώτες, εξασφάλιζαν στην Ένωση την πώληση του προϊόντος του ακόμα και αν αυτό δεν ήταν ποιοτικά καλό…
Για αυτό το ζητούμενο για το νέο φορέα είναι η αξιοπιστία. Αξιοπιστία πρώτα από όλα προς τον παραγωγό (αγορά των προϊόντων τους με βάση τις δυνάμεις του Συνεταιρισμού και όχι τα “θέλω” πολιτικών παραγόντων), αξιοπιστία όμως και προς τα πιστωτικά ιδρύματα.
Αγροτική Τράπεζα που να δανείζει και στη συνέχεια να χαρίζει με πολιτική απόφαση τα χρήματά της δεν υφίσταται πλέον. Ο νέος φορέας πιθανόν να πρέπει να δανειστεί για να έχει την αναγκαία ρευστότητα κάτι όχι και τόσο εύκολο για ένα Συνεταιρισμό.
Παραδείγματα Συνεταιρισμών που έχουν πετύχει στους σκοπούς τους συναντάμε πάμπολλα στο εξωτερικό, αλλά ακόμα και στην Ελλάδα. Σε μια σκληρή και αδηφάγα αγορά που συμπιέζει μέχρι εξαφάνισης τους μικρούς και μεσαίους αγρότες, ο παραγωγικός Συνεταιρισμός αποτελεί μια ασπίδα προστασίας, ένα υπερπολύτιμο εργαλείο. Θα το δούμε σε αυτήν την περίπτωση να λειτουργεί;
Ωραίος, εύστοχος και με… πικρή γεύση ο τίτλος σας! (Και… τέσσερις δεκαετίες)
Είμουν νέος δημοσιογράφος στις εκπομπές της ΕΡΤ (ραδιόφωνο και τηλεόραση – “Ελλάδα δεν είναι μόνο η Αθήνα” και άλλες) και έκανα περιοδεία σε όλη την Κρήτη, σε κάθε συνεταιρισμό, για συνεντεύξεις και παρουσίαση του έργου και των προοπτικών τους, όταν στις Αρχάνες έγινε μία συνάντηση κάποιων εκπροσώπων συνεταιρισμών, για να γίνει μία “ομοσπονδία” της Κρήτης. Τέτοια φαγωμάρα δεν είχα ξαναδεί. Μου ζήτησαν να πω τη γνώμη μου και τους είπα ότι είχαν αργήσει και πως μόνο έτσι θα σώζωνταν η τιμή του συνεταιριστικού κινήματος και θα προστατευόταν ο αγρότης και ο κτηνοτρόφος. Φυσικά απέτυχε παταγωδώς η προσπάθεια, ενώ κάποιοι με κατήγγειλαν και στην ΕΡΤ ότι…ξεσηκώνω τις διοικήσεις κάποιων συνεταιρισμών!!! Ήταν η εποχή των ΜΟΠ και της κορύφωσης της κακοδιοίκησης των συνεταιρισμών, τα κομματικά μετερίζια (π.χ. οι της Ελαιουργικής του Γαβαλά, οι άλλοι της ΚΕΟΣΟΕ, της ΠΑΣΕΓΕΣ κλπ). Μακάρι να πετύχει τώρα αυτό το εγχείρημα, θα είναι ευλογία για τον τόπο, για την Κρήτη. Σας το λέει και σας το εύχεται ένας Θεσσαλός, με παρόμοια προβλήμα δεκαετιών στην αγροτική παραγωγή.