«Xωρίς την έμπρακτη μεταμέλεια της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας δεν μπορεί να κλείσει η Μαύρη Βίβλος της Κατοχής. Το κοινό μας μέλλον δεν θα είναι φωτεινό κι ελπιδοφόρο, παρά μόνο ανοικοδομηθεί στα στέρεα θεμέλια της ισότητας, της ιστορικής αλήθειας και της δικαιοσύνης». Αυτό επισημαίνει, μεταξύ άλλων, ο πανεπιστημιακός, συγγραμματέας του Εθνικού Συμβουλίου Διεκδίκησης των Οφειλών της Γερμανίας προς την Ελλάδα και μέλος της Ένωσης Θυμάτων Ολοκαυτώματος Δ. Βιάννου Δρ. Αριστομένης Συγγελάκης. Μιλώντας στα “Χ.ν.” ο κ. Συγγελάκης δίνει το στίγμα του χαιρετισμού που θα απευθύνει αύριο, Τετάρτη, στην εκδήλωση μνήμης που θα γίνει στο Κοντομαρί και την επόμενη ημέρα, Πέμπτη, 3 Ιουνίου, στην ομιλία που θα κάνει στην επετειακή εκδήλωση για το Ολοκαύτωμα της Κανδάνου.
– Θα μπορούσατε να μας δώσετε κάποια χαρακτηριστικά σημεία της ομιλίας σας στην εκδήλωση για την 80η επέτειο του Ολοκαυτώματος της Κανδάνου;
Θα αναφερθούμε σε δύο πολύ σημαντικά στοιχεία για τη Μάχη της Κρήτης και το Ολοκαύτωμα της Κανδάνου. Το πρώτο στοιχείο είναι ότι στη Μάχη της Κρήτης για πρώτη φορά το Γ’ Ράιχ συναντά «αυτόβουλη λαϊκή αντίσταση», έναν παλλαϊκό ξεσηκωμό χωρίς προηγούμενο, που άλλαξε τον ρουν του Πολέμου. Σε όλη την Κρήτη, οι πολίτες δεν λογάριασαν τίποτε, κι έσπευσαν σχεδόν άοπλοι στα σημεία που έπεφταν οι αλεξιπτωτιστές για να τους δώσουν ένα αλησμόνητο μάθημα.
Αποδίδουμε ιδιαίτερη σημασία στην Κάνδανο διότι, όπως επισημαίνει ο Μανώλης Γλέζος (και μας υπενθυμίζει ο Κωστής Πετράκης) εκεί συγκροτήθηκε, ίσως, η πολυπληθέστερη απ’ όλες τις ομάδες με 250 πολίτες, που πολέμησε με ηρωισμό τους Γερμανούς στο φαράγγι της Κανδάνου προκαλώντας τους μεγάλες απώλειες. Είναι, επίσης, σημαντικό ότι δεν βρέθηκε να πολεμά κοντά σε ελληνική ή συμμαχική στρατιωτική μονάδα, είτε να διατελεί υπό τις διαταγές της. Γι’ αυτούς τους λόγους οι Γερμανοί θέλησαν να σβήσουν από το χάρτη την Κάνδανο. Το Ολοκαύτωμα της Κανδάνου, η σφαγή στο Κοντομαρί και τα άλλα ναζιστικά εγκλήματα αποτελούν σύμβολα του αποκρουστικού και κτηνώδους χαρακτήρα του ναζισμού.
Το δεύτερο στοιχείο είναι ότι στη Μάχη της Κρήτης καταρρίφθηκε πλήρως ο μύθος της ανωτερότητας του στρατιώτη της Βέρμαχτ, που είχε δημιουργήσει το Γ’ Ράιχ! Όπως τεκμηριώνει ο Δρ. Γιώργος Καλογεράκης, σύμφωνα με τον μύθο αυτό οι Γερμανοί στρατιώτες -και ιδίως οι αλεξιπτωτιστές- ήταν άριστα εκπαιδευμένοι, ακαταμάχητοι στο πεδίο της μάχης, τηρούσαν όλους τους διεθνείς κανόνες του πολέμου, σέβονταν τους αιχμαλώτους, έκαναν διάκριση μεταξύ εμπολέμων και αμάχων. Ο Χάιντς Ρίχτερ μάλιστα τους περιγράφει ως «ιππότες» και «ιδεαλιστές».
Ομως στη Μάχη της Κρήτης ο γενναίος στρατιώτης της Βέρμαχτ:
• ταπεινώθηκε στο πεδίο της μάχης από τους άοπλους και ανεκπαίδευτους πολίτες της Κρήτες. Υπήρξαν μάλιστα περιστατικά που οι «γενναίοι αλεξιπτωτιστές» παραδίδονταν χωρίς μάχη σε μικρές ομάδες Κρητών με απαρχαιωμένο οπλισμό.
• Αποδείχθηκε θρασύδειλος και ανέντιμος καθώς δεν δίσταζε να χρησιμοποιήσει ως ασπίδα τους αμάχους.
• Διέπραξε ειδεχθέστατα εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας κατασφάζοντας χωρίς ενδοιασμό γυναικόπαιδα και ανήμπορους ανθρώπους και καίγοντας χωριά.
• Δεν σεβάστηκε τους αιχμαλώτους, είτε πολίτες είτε στρατιώτες των Συμμάχων. Δεν είναι τυχαίο ότι στο τέλος της Μάχης της Κρήτης, στα χέρια των Γερμανών δεν βρέθηκαν παρά ελάχιστοι αιχμάλωτοι πολέμου.
• Προέβη συστηματικά σε πλιάτσικο, αφού πριν τις ανατινάξεις και πυρπολήσεις των οικισμών, αφαιρούσε όλα τα αντικείμενα αξίας (υφαντά, κεντήματα, παραδοσιακά ποτήρια, πιάτα, φλυτζάνια, μαχαιροπήρουνα κ.α.).
• Τέλος αποδείχθηκε και πρόθυμος παραχαράκτης της Ιστορίας.
Στην Κάνδανο και στο Κοντομαρί θα τονίσουμε, συνεπώς, τη σημασία που έχει ο αγώνας για Μνήμη και Δικαιοσύνη απέναντι σε κρυφούς και φανερούς αναθεωρητές της Ιστορίας, απέναντι σε κρυφούς ή φανερούς αρνητές της διεκδίκησης των γερμανικών οφειλών!
– Πριν από λίγες ημέρες ο Γερμανός πρέσβης Ερνστ Ράιχελ στο περιθώριο εκδήλωσης μνήμης στο Γερμανικό Νεκροταφείο δήλωσε στα “Χ.ν.” ότι «για τη Γερμανία το θέμα των αποζημιώσεων στην Ελλάδα έχει κλείσει». Ποιο είναι το δικό σας σχόλιο;
Πρόκειται για μία καινοφανή, παντελώς αβάσιμη, ατεκμηρίωτη και προπαγανδιστική θέση της γερμανικής κυβέρνησης, που διαψεύδεται ακόμη και από την Επιστημονική Υπηρεσία της Γερμανικής Ομοσπονδιακής Βουλής (πορίσματα Φεβρουαρίου 2014 και Ιουνίου 2019), από Γερμανούς Καθηγητές Νομικής αλλά και από την κοινή λογική. Εξάλλου, η θέση αυτή της κυβέρνησης της κας Μέρκελ δέχθηκε σφοδρά πυρά και κατά την πρόσφατη συζήτηση για τις ελληνικές αξιώσεις στη Γερμανική Ομοσπονδιακή Βουλή (25.3.2021), που διεξήχθη κατόπιν πρωτοβουλίας της Αριστεράς και των Πρασίνων.
Ο αξιότιμος Γερμανός πρεσβευτής οφείλει να γνωρίζει ότι χωρίς δικαιοσύνη δεν μπορεί να υπάρξει κάθαρση για τα ναζιστικά εγκλήματα στην Ελλάδα. Χωρίς την έμπρακτη μεταμέλεια της ΟΔΓ δεν μπορεί να κλείσει η Μαύρη Βίβλος της Κατοχής. Το κοινό μας μέλλον δεν θα είναι φωτεινό κι ελπιδοφόρο, παρά μόνο ανοικοδομηθεί στα στέρεα θεμέλια της ισότητας, της ιστορικής αλήθειας και της δικαιοσύνης.
– Χρόνο με τον χρόνο απομακρυνόμαστε από τις φρικαλεότητες που διέπραξαν οι ναζί στην Ελλάδα και την Κρήτη κατά το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Πλέον καθώς “φεύγει” η γενιά του πολέμου εκτιμάτε ότι αυτό αποδυναμώνει το αίτημα των διεκδικήσεων;
H γερμανική κυβέρνηση αδίκως ήλπιζε ότι το βιολογικό τέλος της γενιάς της Κατοχής και της Αντίστασης θα φέρει και τον τερματισμό της διεκδίκησης των γερμανικών οφειλών. Διαπιστώνοντας, ωστόσο, ότι το κίνημα διεκδίκησης στην Ελλάδα διευρύνεται και διεθνοποιείται με το πέρασμα του χρόνου αποφάσισε τα τελευταία χρόνια την αλλαγή της πολιτικής της: από τη μία διακήρυξε αυθαίρετα ότι το θέμα των γερμανικών οφειλών «θεωρείται λήξαν» και από την άλλη ξεκίνησε μία επίθεση αναθεώρησης της Ιστορίας και διείσδυσης στην Ελλάδα, μέσα από πρωτοβουλίες και ιδρύματα («Ελληνογερμανικό ίδρυμα Νεολαίας», «Ελληνογερμανικό Ταμείο για το Μέλλον», Ελληνογερμανική Συνέλευση κ.α.).
Ο στόχος είναι ξεκάθαρος: να αποδυναμωθεί η ηθική και νομική βάση της διεκδίκησης των γερμανικών οφειλών. Διότι αν επικρατήσει, όπως επιθυμεί το Βερολίνο, π.χ. η αντίληψη ότι ο σφαγιασμός του ελληνικού λαού δεν ήταν παρά «αντίποινα» σε «απερίσκεπτες» και «μάταιες» ενέργειες της Αντίστασης, τότε η απόδοση των γερμανικών οφειλών παύει να θεωρείται μία επιβεβλημένη πράξη αποκατάστασης του δικαίου και γίνεται μία «υπερβολική αξίωση των κακομαθημένων Ελλήνων που ζητούν χρήματα για να ξεπεράσουν τις οικονομικές τους δυσκολίες».
Παράλληλα, το Γερμανικό Υπουργείο Εξωτερικών χρηματοδοτεί εκπαιδευτικά προγράμματα (πρόγραμμα MOG / Μνήμες από την Κατοχή στην Ελλάδα»), επιχειρεί να εμπλακεί στη δημιουργία Μουσείου για τη Μάχη της Κρήτης στις φυλακές της Αγυιάς, κ.α. Είναι σαφές ότι θέλουν να θέσουν την Ιστορία της Κατοχής και της Αντίστασης υπό γερμανικό έλεγχο. Καλούμε τους εκπαιδευτικούς, τους Πολιτιστικούς Συλλόγους, τους Δήμους, την Περιφέρεια Κρήτης, την κυβέρνηση κι όλους τους πολίτες να έχουν το νου τους απέναντι στα «δωράκια» της γερμανικής κυβέρνησης και των συνεργατών της.
– Ασφαλώς το θέμα της αναγνώρισης των ναζιστικών εγκλημάτων στη Βιάννο, το Κοντομαρί, την Κάντανο κ.λπ. έχει ιστορική σημασία και ισχυρό συμβολισμό. Οι σημερινοί νέοι στην Ελλάδα γνωρίζουν τα γεγονότα ή έχουν την αίσθηση ότι πρόκειται για κάτι πολύ μακρινό;
Για το κίνημα διεκδίκησης των γερμανικών οφειλών η ανάληψη της ευθύνης των ναζιστικών εγκλημάτων από την ΟΔΓ και η απόδοση δικαιοσύνης αποτελεί προτεραιότητα. Διότι, πέραν των άλλων θετικών, θα θέσει οριστικά τέλος στο εγχείρημα αναθεώρησης της Ιστορίας! Όμως η έμπρακτη αναγνώριση των εγκλημάτων κατά της ανθρωπότητας απαιτεί την απόδοση των γερμανικών αποζημιώσεων.
Στόχος μας είναι να πάρει τη σκυτάλη του αγώνα για Μνήμη και Δικαιοσύνη η νέα γενιά. Και υπάρχουν αισιόδοξα δεδομένα, όπως το πλήθος των επιστημονικών εργασιών που εκπονούνται στα ελληνικά πανεπιστήμια, η παραγωγή φιλμ και η διοργάνωση πολιτιστικών εκδηλώσεων με τη συμμετοχή αρκετών νέων.
Και, φέτος, έχω την αίσθηση ότι υπήρξε μεγαλύτερο ενδιαφέρον της νέας γενιάς για τη Μάχη της Κρήτης. Όμως το κλειδί είναι να διδάσκονται τα παιδιά μας στα σχολεία την Ιστορία της Μάχης της Κρήτης, της Αντίστασης. Την πραγματική ιστορία, όχι αυτήν που θέλει το Βερολίνο…
Εξίσου σημαντικό: απαιτείται σεβασμός από τις Αρχές στις Αντιστασιακές Οργανώσεις, τις Ενώσεις Θυμάτων, το Δίκτυο Μαρτυρικών Δήμων και το Εθνικό Συμβούλιο. Να μην ξαναζήσουμε σκηνές σαν κι αυτές που έλαβαν χώρα φέτος στο Μάλεμε με την κατάθεση στεφάνων.
Απίστευτο θράσος των Γερμανικών κυβερνήσεων. Η προσπάθεια του Υπουργείου Εξωτερικών της Γερμανίας να εισβάλει σαν δούρειος ίππος στο Ελληνικό Υπουργείο Παιδείας με Ελληνογερμανικα προγράμματα για την διαστρεβλωση της ιστορίας είναι απαράδεκτη!!