Σαν σημέρα… Στα 1866.
Τα καθέκαστα της Κρητικής Τιμής, είναι γνωστά. Φωτίζουν με τη μεγάλη θυσία των παιδιών της Νήσος…, όλους τους δρόμους της, όλες τις εκφάνσεις της, όλες τις υποστάσεις της.
Σέμνυμα και Αναφορά διαρκής που δικαιώνει την αγάπη της Λεβεντογέννας για την Ελευθερία, όπως εκφραζόταν με αλληπάλληλες επαναστάσεις πνιγμένες στην “αιματηρή καταστολή”…
…Των Αρχαγγέλλων… Μιχαήλ και Γαβριήλ… Τ’ Αστράτηγου, το συγκεντρωμένο αγωνιστικό πλήθος οργανώνεται στην ιστορική Μονή… Οι Τούρκοι πολλαπλάσιοι. Από τον Σεπτέμβριο που αφίχθηκε ο συνταγματάρχης Κορωναίος, κρίνει πως δεν είναι κατάλληλη η περιοχή για άμυνα…
Ο Γαβριήλ όμως, η εμβληματική μορφή του Μοναστηριού, πείσμονας κι αποφασισμένος, αρνείται να εγκαταλείψει, παρά τις απειλές των Τούρκων, ότι θα το καταστρέψουν το μοναστήρι…
Γυρίζει πάλι το νησί… Στρατολογεί μαχητές… Γύρω στους χίλιους άνδρες, και τριακόσια γυναικόπαιδα… δέχονται την επίθεση που ξεκινά την γιορτινή ημέρα… Στην μάχη «Διακρίνονται οι Δημακόπουλος, Αδάμ Παπαδάκης, Ολύμπιος Κούβος, Δενιανάκης, Γαληνάκης», διαβάζω. «Όμως τη δεύτερη μέρα, διασπάται σκοτώνεται ο ηρωϊκός Ηγούμενος και οι εχθροί εισβάλουν στον περίβολο της Μονής…».
Η αιχμαλωσία σίγουρη, με όλα τα επακόλουθα, και η απόφαση του συγκλονιστικού Εθελούσιου, λαμβάνεται με την “Σύμφωνη Γνώμη” του Κρητικού θεού… Κλείνονται στην πυριτιδαποθήκη υπό τον Γιαμπουδάκη Κωνσταντίνο… κι η πυροδότηση των βαρελιών, αφήνει στον χρόνο την κορυφαία σημειολογία ίσως, της Κρητικής Μοίρας…
«…Χίλιες τω Χριστιανώ ψυχές, στα μαύρα νέφη βγαίνα»…
Σκοτώθηκαν και πολλοί Τούρκοι, αλλά, και: Είδαν επιτέλους μ’ ενδιαφέρον το Κρητικό ζήτημα στην Ευρώπη, αφού η ανυπέρβλητη θυσία το ανήγαγε τόσο ψηλά…