Το αναπτυξιακό όραμα για την Κρήτη της επόμενης δεκαετίας παρουσιάζει στα “Χανιώτικα νέα” ο Περιφερειάρχης και εκ νέου υποψήφιος, Σταύρος Αρναουτάκης. Ο κ. Αρναουτάκης απαντά στις διαμαρτυρίες για την ανεπάρκεια υποδομών στα Χανιά, μιλά για το θέμα του ΒΟΑΚ, για τις ενεργειακές εξελίξεις αλλά και για το μέλλον της κρητικής οινομίας.
• Κυρίαρχο θέμα συζήτησης στα Χανιά το τελευταίο διάστημα είναι οι καταστροφές από τις κακοκαιρίες. Αναδείχθηκε η ανεπάρκεια υποδομών και αντιπλημμυρικών έργων στα Χανιά. Είδαμε παρεμβάσεις αποκατάστασης, άμεσες, από την Περιφέρεια όμως το ζητούμενο είναι αν υπάρχει ο σχεδιασμός για έργα, που θα θωρακίσουν το Νομό απέναντι σε νέες τέτοιες κακοκαιρίες.
Ζήσαμε μια κακοκαιρία που όμοιά της δεν υπήρξε τα τελευταία 500 χρόνια όπως λένε οι ειδικοί. Αντιλαμβάνεσθε ότι δεν θα μπορούσε κάτι να είχε προβλεφθεί νωρίτερα, για να γίνουν κάποιες αποκαταστάσεις ή αντιπλημμυρικά, ή οτιδήποτε άλλο. Αυτό που χρειάζεται και προχωράει από εμάς, είναι ένα master plan ώστε να δούμε τα επόμενα χρόνια την κλιματική αλλαγή. Να δούμε πώς γίνεται η διαστασιολόγηση των έργων, να δούμε μια οργανωμένη πρόταση αλλά και το κόστος και πώς μπορούν να βρεθούν αυτά τα χρήματα.Αυτό το οποίο εμείς κάνουμε από τον Φεβρουάριο μέχρι σήμερα, είναι η άμεση αποκατάσταση των ζημιών. Πρέπει να πούμε και να παραδεχθούμε ότι ο κρατικός μηχανισμός λειτούργησε· είδαμε Υπουργούς, Υπηρεσίες, το Στρατό, Μηχανικούς από το υπουργείο Υποδομών, Υπηρεσίες της Περιφέρειας, της Αντιπεριφέρειας και των Δήμων. Είχαμε μια εξαίρετη συνεργασία και με την Πυροσβεστική και με την Αστυνομία. Ήδη έχουν εγκριθεί 12.500.000 ευρώ για την Περιφερειακή Ενότητα Χανίων, και τα έργα αυτά είναι εν εξελίξει. Καθαρισμοί, αποκατάσταση προσβασιμότητας σε διάφορα χωριά, αλλά και η αποκατάσταση της γέφυρας του Πλατανιά. Ομως αυτό που πρέπει να δούμε είναι το αντιπλημμυρικό έργο του Ταυρωνίτη. Η μελέτη ξεκίνησε από τον δήμο Βουκολιών, ολοκληρώθηκε από τον δήμο Πλατανιά και από πέρυσι το Σεπτέμβρη ήρθε η αρμοδιότητα σε μας. Είχαμε ζητήσει από τον υπουργό Εσωτερικών τον κ. Χαρίτση να βγει ένα πρόγραμμα, (όπως είναι ο ΦΙΛΟΔΗΜΟΣ για τους δήμους), το ενέκρινε και πολύ σύντομα βγαίνει το έργο του Ταυρωνίτη στον “αέρα”, έτσι ώστε να υλοποιηθεί. Πρέπει όμως να δούμε και τα αντιπλημμυρικά που έχει η ΔΕΥΑΧανίων. Ήδη έχουμε εγκρίνει ένα ποσό κοντά τα 3.000.000 ευρώ γιατί θα κάνει έργα αντιπλημμυρικά, που θα ξεκινήσουν το επόμενο χρονικό διάστημα. Να πούμε ότι σύμφωνα με τις μελέτες που έχουν γίνει, όλες οι ζημιές για την Περιφερειακή Ενότητα Χανίων είναι 78.000.000 ευρώ, για το Ρέθυμνο είναι 48.000.000 ευρώ, το Ηράκλειο 7.000.000 ευρώ και για το Λασίθι περίπου 5.000.000 ευρώ. Αυτά τα ποσά το επόμενο διάστημα θα τα έχουμε στη διάθεσή μας, για να μπορούν να ξεκινήσουν όλες οι διαδικασίες που ορίζει η νομοθεσία και να γίνουν τ’ απαραίτητα, ειδικά στο επαρχιακό οδικό δίκτυο. Παράλληλα έχουμε εν εξελίξει μια εργολαβία που αφορά 452 σημεία σ’ όλη την Κρήτη, όμως λόγω γραφειοκρατικών προβλημάτων έχει καθυστερήσει, όμως εκτιμούμε ότι, μέσα στο καλοκαίρι και το αργότερο μέχρι το Σεπτέμβρη, θα ξεκινήσει με κόστος 7.500.000 ευρώ για την Περιφερειακή Ενότητα Χανίων. Επίσης, 60.000.000 ευρώ έχουν προταθεί από τους δήμους στο αρμόδιο υπουργείο, για τα έργα που πρέπει να κάνουν . Έχουμε συμφωνήσει με τον αρμόδιο Υπουργό να δοθούν τα χρήματα στην Περιφέρεια και μέσα απ’ αυτήν θα τα παίρνουν οι Δήμοι και θα κάνουν τα έργα που θέλουν.
•Αρα έχει λυθεί το θέμα των αρμοδιοτήτων;
Κοιτάξτε, στο θέμα των κατολισθήσεων που έγιναν στον Βόρειο Οδικό Αξονα, τις μελέτες τις κάνει ο Οργανισμός Ανάπτξης Κρήτης και δημοπρατεί το Υπουργείο. Ήδη είδαμε στα Μεγάλα Χωράφια ότι κατασκευάζεται το έργο, το οποίο το έχει αναθέσει στο Υπουργείο. Ακολουθούν μέσως μετά έργα σε Σταλό και Γαλατά. Παράλληλα, προετοιμάζονται από τον ΟΑΚ οι μελέτες για τις υπόλοιπες κατολισθήσεις. Εμείς από την πλευρά μας συνεργαζόμαστε και με το Υπουργείο και με τον Οργανισμό για να μπορεί όσο το δυνατόν πιο σύντομα (μη ξεχνάτε τη γραφειοκρατία που υπάρχει και ελληνική και Ευρωπαϊκή, που πρέπει ν’ ακολουθούμε τους κανόνες) να ξεκινήσουν τα έργα. Όμως οι χρηματοδοτήσεις δοθήκανε, τα έργα θα προχωρήσουν, θεωρώ την ανησυχία του κόσμου δικαιολογημένη, για την ολοκλήρωση των έργων, όμως μέσα από τη συνεννόηση και τη συνεργασία που υπάρχει με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς, θα δοθούν λύσεις. Θα δούμε μετά την αποκατάσταση της γέφυρας του Κερίτη, που είναι μία δέσμευση από πλευράς του Υπουργείου, ότι θα ετοιμάσει μία προγραμματική σύμβαση μαζί με το Μετσόβιο Πολυτεχνείο, το Πολυτεχνείο Κρήτης, το υπουργείο Πολιτισμού, τον ΟΑΚ και την Περιφέρεια, για να ετοιμάσουν μία μελέτη για να μπορούν να αποκατασταθούν οι ζημιές. Επίσης υτή την εβδομάδα στάλθηκε ο φάκελος στο Ταμείο Αλληλοβοήθειας στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή για όλες τις ζημιές που υπάρχουν στο νησί μας. Βέβαια το ποσό που θα πάρουμε θα είναι μικρό, σε σχέση με τις ζημιές, όμως εμείς κάναμε όλες τις απαραίτητες ενέργειες με το υπ. Ανάπτυξης.
• Eνα ακόμη σημαντικό έργο, για το οποίο ακούμε συχνά ότι εγκρίνονται χρηματοδοτήσεις, ότι γίνονται συζητήσεις περί αρμοδιοτήτων κλπ., είναι αυτό του Β.Ο.Α.Κ. Έχετε προσωπικά συζητήσει πολλές φορές γι’ αυτό με τον κ. Σπίρτζη. Βλέπετε να υπάρχει αυτή τη φορά μια ρεαλιστική προοπτική;
Αυτό που χρειαζόταν από τότε που έγινε η αιρετή Περιφέρεια ήταν, να είναι οι αρμοδιότητες αλλά και οι πόροι, σε μας. Δυστυχώς, μέχρι σήμερα, μόνο μετά από πίεση δική μας, είχαμε ενημέρωση είτε από το υπουργείο είτε από μελετητές για να δούμε που βρίσκεται αυτό το έργο. Ολοκληρώθηκε η χάραξη πριν από έναν μήνα περίπου, έχει βγει ένα χρονοδιάγραμμα από πλευράς υπουργείου ότι έχει ξεκινήσει η πρώτη φάση του διαγωνισμού και πάμε στη δεύτερη. Όλα όμως γίνονται από το Υπουργείο. Διαφορετικά θα ήταν αν τα είχε η Περιφέρεια κι αυτή είναι μια θέση δική μας από το 2011. Όμως, από τη στιγμή που έχει μπει ο ανταγωνιστικός διάλογος που πρέπει να γίνει, για τη σύμβαση παραχώρησης, από την Κίσσαμο μέχρι τη Χερσόνησο, από τη Χερσόνησο μέχρι τη Νεάπολη, με ΣΔΙΤ, με ρήτρα διαθεσιμότητας (δηλ. κάθε χρόνο να πληρώνεται από το πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων ένα ποσόν στον ανάδοχο των έργων) και μέχρι τον Αγ. Νικόλαο ως δημόσιο έργο, είναι μια θετική εξέλιξη. Αν είχαμε εμείς αυτή την αρμοδιότητα θα μπορούσαμε να τρέξουμε γρηγορότερα όλες αυτές τις διαδικασίες. Ομως, απ’ ότι είπε και ο Υπουργός κ. Σπίρτζης πρόσφατα, μέχρι το καλοκαίρι θα έχει “κλείσει” ο διαγωνισμός και αν πάνε όλες οι διαδικασίες καλά, μέχρι το τέλος του χρόνου θα υπάρχει ανάδοχος και το 2021 θα μπορεί να προχωρήσει το έργο. Για να δούμε επιτέλους έναν ΒΟΑΚ, που είναι ένα μεγάλο αναπτυξιακό έργο για την Κρήτη, για τους Κρητικούς αλλά και για την ανάπτυξη του τουρισμού.
•Παραμένοντας στα θέματα ανάπτυξης, αυτό που θ’ απασχολήσει έντονα το νησί τα επόμενα χρόνια είναι το ενεργειακό. Κατά τη διάρκεια της θητείας σας, είδαμε ότι η Περιφέρεια έδειξε ιδιαίτερο ενδιαφέρον για περιβαλλοντικά θέματα και ‘σεις νωρίτερα μας είπατε για την κλιματική αλλαγή και την ανάσχεσή της. Πλέον, μιλάμε για μια Κρήτη που θα γίνει η “μπαταρία” της Ευρώπης. Διασύνδεση με το Ισραήλ, διασύνδεση με την Ηπειρωτική Ελλάδα, υδρογονάνθρακες, ανεμογεννήτριες… Υπάρχει λόγος της Περιφέρειας Κρήτης απέναντι σ’ όλα αυτά; Ή ο σχεδιασμός γίνεται κεντρικά και αναγκαστικά ακολουθείτε;
Να πω ότι είχε γίνει ένας ολοκληρωμένος σχεδιασμός, για την Ενεργειακή ασφάλεια του νησιού, μέχρι το 2030, από τότε που ήταν η αείμνηστη Βιργινία Βαλασάκη αντιπεριφερειάρχης. Κάναμε μία διημερίδα και ήρθαν πάνω από 400 άτομα και φορείς από Υπουργεία, ΔΕΗ, ΑΔΜΗΕ, ΡΑΕ κλπ., και αναδείξαμε ποιά πρέπει να είναι η Ενεργειακή ασφάλεια του νησιού. Δεν υπάρχει ολοκληρωμένη μελέτη σε άλλη Περιφέρεια, την έχουμε εμείς, την οποία παραδώσαμε στους αρμόδιους φορείς. Να πω ότι η διασύνδεση της Κρήτης με την Ηπειρωτική Ελλάδα έπρεπε να έχει γίνει χρόνια τώρα, γιατί πληρώνει ο εθνικός προϋπολογισμός κοντά στα 350-400 εκατ. ευρώ εξαιτίας της μη διασύνδεσης του νησιού. Βλέπουμε ότι προχωρεί το μικρό καλώδιο από τα Χανιά να πάει προς Πελοπόννησο, ενώ προχωρούν οι διαδικασίες του διαγωνισμού για να πάει από την Κορακιά (Ηράκλειο) στην Αττική. Είναι θετικό, γιατί θα μας δώσει την ώθηση ό,τι αναπτυξιακό γίνει τα επόμενα χρόνια στο νησί. Θεωρώ ότι τα επόμενα 10 χρόνια θα είναι της Κρήτης. Της ανάπτυξης. Για την απασχόληση και την κοινωνική συνοχή. Γι’ αυτό πρέπει όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς να βρούμε την καλύτερη λύση. Να δούμε και πότε θα έρθει και το άλλο καλώδιο από Ισραήλ – Κύπρος, δεν πιστεύω ότι θα γίνει άμεσα, αλλά ας γίνει η πρώτη διασύνδεση και μετά βλέπουμε. Να πω ότι με τους υδρογονάνθρακες και με τις έρευνες που πρέπει να γίνουν, πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπ’ όψιν η περιβαλλοντική διάσταση του όλου εγχειρήματος και εμείς έχουμε στα χέρια μας τις προτάσεις του Πολυτεχνείου Κρήτης, για να περάσει η μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων, ούτως ώστε να μην υπάρχουν προβλήματα στο μέλλον.
• Διαφαίνεται μία μετάβαση της Κρητικής οικονομίας σε νέα εποχή, μέσω και των υποδομών που σχεδιάζονται και υλοποιούνται, αλλά και μέσω των Ενεργειακών εξελίξεων. Αυτό σημαίνει ότι η νέα εποχή της Κρητικής οικονομίας θα μπορεί να συμπεριλαμβάνει και τον πρωτογενή τομέα; Kατά πόσο θα μπορεί να “τρέχει” παράλληλα και η τουριστική ανάπτυξη; Mπορούμε να κρατήσουμε “όλα τα καρπούζια κάτω από την ίδια μασχάλη”;
Στο όραμά μας για την Κρήτη του 2030 συμπεριλαμβάνονται ο αγροδιατροφικός τομέας, ο τουριστικός τομέας, το περιβάλλον, ο πολιτισμός και η γνώση. Τα ερευνητικά και εκπαιδευτικά ιδρύματα του νησιού. Πάνω σ’ αυτή την αρχιτεκτονική, εμείς “ χτίζουμε” για το πώς πρέπει να είναι τα επόμενα χρόνια η Κρήτη.. Έχουμε μια χρηματοδότηση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την έξυπνη εξειδίκευση, όπου αυτό που ζητείται είναι η δουλειά η οποία γίνεται στα ερευνητικά και εκπαιδευτικά ιδρύματα του νησιού, να πάει στην πραγματική οικονομία και να μη μείνουν στα συρτάρια οι μελέτες. Θεωρώ λοιπόν ότι μέσα από τη διαδικασία αυτή, η Κρήτη μπορεί να δημιουργήσει τις προϋποθέσεις για την ανάπτυξη, την απασχόληση, έτσι ώστε τα νέα παιδιά να μένουν στον τόπο τους και να μη φεύγουν στο εξωτερικό και να γίνει η Κρήτη μια μικρή Σίλικον Βάλεϊ. Είναι όμως ένα στοίχημα, το οποίο χρειάζεται τη συνεργασία, τη συμπόρευση όλων.
• Σ’ αυτή την προεκλογική περίοδο δίνετε μεγάλη έμφαση στο σχέδιο και στις θέσεις σας. Δεν βλέπουμε ν’ ακολουθείτε την τακτική αντιπάλων σας, οι οποίοι ανεβάζουν τους τόνους. Αυτό είναι πολιτική επιλογή, ή – για να κάνω τον… συνήγορο του διαβόλου – είναι μια στάση άμυνας;
Οχι, δεν είναι στάση άμυνας. Εμείς με σοβαρότητα, με υπευθυνότητα καταθέτουμε την πρότασή μας. Εχει δει ο Κρητικός λαός ότι έχουμε σταθεί από τη μια άκρη του νησιού στην άλλη, όσο μπορέσαμε, με τις χρηματοδοτήσεις που είχαμε, να δώσουμε τα εφόδια στου Δήμους για να κάνουν τα έργα που έχουν υποβάλλει. Γιατί πρέπει να πω ότι το μεγαλύτερο ποσοστό από πλευράς ΕΣΠΑ το διαχειρίζονται οι Δήμοι· υλοποιούν έργα, μετά από πρόταση που κάνουν στην Περιφέρεια και αυτή με τη σειρά της εγκρίνει από το Περιφερειακό πρόγραμμα. Αντιλαμβάνεσθε λοιπόν ότι το ένα είναι η διαχείριση (πού κτίζεις, πώς κτίζεις) όλο αυτό που χρειάζεται ο πολίτης της Κρήτης. Γνωρίζουμε και για τον πρωτογενή τομέα, γνωρίζουμε ότι για να μπορέσουμε να δώσουμε τον ποιοτικό τουρισμό και μια άλλη ποιότητα ζωής για τους κατοίκους, δεν μπορούμε να λέμε ότι δεν υπάρχει Βιολογικός στην Παλαιόχωρα (ο οποίος εγκρίθηκε). Δεν μπορούμε να λέμε ότι δεν υπάρχει Βιολογικός στην Γεωργιούπολη (έχει εγκριθεί, υπάρχει ανάδοχος ο οποίος δουλεύει και προχωρεί). Αναβαθμίσεις Βιολογικών στη ΔΕΥΑΧ, μια σειρά έργων στην ενδοχώρα σε όλους τους δήμους, σε όλη την Κρήτη και από πλευράς Ευρωπαϊκών και Εθνικών πόρων… Μακάρι να ‘χαμε περισσότερα χρήματα, αλλά μην ξεχνάτε ότι ξεκινήσαμε το 2015 με capitals controls, όπου έπρεπε πρώτα να πληρώσουμε όλες τις υποχρεώσεις μας και μετά να έχουμε οποιοδήποτε άλλο σχεδιασμό. Και σήμερα σας λέω ότι 31-12-2018, η Περιφέρεια Κρήτης δεν έχει οφειλή ούτε ένα ευρώ σε κανένα ανάδοχο έργο. Ξεκινούμε τη νέα περίοδο με σημαντικές χρηματοδοτήσεις και από Εθνικούς και από Ευρωπαϊκούς πόρους, οι οποίοι να πω ότι δεν φτάνουν για την ανάπτυξη που θέλουμε να κάνουμε, διεκδικούμε με ολοκληρωμένες μελέτες (περιβαλλοντικά, απαλλοτριώσεις, όλα αυτά δηλ. που ορίζει η ευρωπαϊκή νομοθεσία).
• Σας έχουμε δει πολλές φορές να μιλάτε για συγκριτισμό και επιλέξατε ίσως να το κάνετε και πράξη αυτή την προεκλογική περίοδο, προχωρώντας σε μια σημαντική διεύρυνση στο ψηφοδέλτιό σας. Συνεργασία με δυνάμεις που ήταν έξω από τον παραδοσιακό σας χώρο. Έχετε νέα πρόσωπα και στο ψηφοδέλτιό σας στα Χανιά. Βέβαια δεν θα υπάρχει αυτή τη φορά ο κ. Βουλγαράκης, ο οποίος ήτανε ένας επιτυχημένος κατά κοινή ομολογία Αντιπεριφερειάρχης. Εχετε αποφασίσει για τα πρόσωπα που θα “τρέξουν” τα ζητήματα των Χανίων;
Κατ’ αρχήν να σας πω ότι ο κ. Βουλγαράκης έκανε μια εξαίρετη δουλειά. Για δικούς του λόγους δεν ήθελε να ξανακατέβει στις εκλογές, όμως για 9 χρόνια έχει δώσει δείγματα γραφής για μια εξαίρετη δουλειά που έγινε, πάντα μέσα στο πλαίσιο των οικονομικών δεδομένων που υπήρχαν και τον προβληματισμό όλων πάνω στα έργα που έπρεπε να γίνουν στο νησί. Είχαμε και έχουμε μια εξαίρετη συνεργασία, θα είμαστε και την επόμενη μέρα μαζί, αν μας επιλέξει ο Κρητικός λαός να τον εκπροσωπήσουμε. Στην Περιφέρεια από ένα άλλο πόστο θα συνεργαστούμε. Πρέπει, λοιπόν να καταλάβει ο κρητικός αλλά και όλος ο ελληνικός λαός, ότι πρέπει να γίνονται συνεργασίες και συγκλίσεις, μεταξύ διαφόρων χώρων και ‘μεις επιλέξαμε τη ριζοσπαστική συνεργασία με δυο συνδυασμούς που ήταν στο Περιφερειακό Συμβούλιο, πάνω σε διάφορους άξονες που συμφωνήσαμε, χωρίς κανένα προαπαιτούμενο. Παράλληλα να πω ότι στο ψηφοδέλτιό μας υπάρχουν άτομα απ’ όλους τους πολιτικούς χώρους του δημοκρατικού τόξου. Εχουμε δηλαδή ένα πολυσυλλεκτικό ψηφοδέλτιο που το έχω ονομάσει “Εθνική Κρήτης” και θεωρώ ότι άτομα που το απαρτίζουν είναι καταξιωμένα στον δικό τους χώρο τον επαγγελματικό, στον πολιτικό, σε όλους τους χώρους που δραστηριοποιούνται, έχουμε ένα ψηφοδέλτιο με πάνω από 60% ανανέωση, έχουμε ανθρώπους που έχουν δείξει δείγματα γραφής. Το πρώτο λοιπόν που χρειάζεται, υπηρετώντας πάντα τη βασική αρχή είναι ότι, πέρα και πάνω από τα έργα είναι ο συγκριτισμός. Και το ‘χουμε αποδείξει ότι και πάνω από τα έργα εμείς θέλουμε την ενότητα του νησιού. Διότι ενωμένοι μπορούμε να διεκδικούμε περισσότερα και καλύτερα έργα. Άρα βασική προτεραιότητα είναι πρώτα να εκλεγούμε και μετά θα συζητήσουμε όλα τα υπόλοιπα, γιατί για μας αυτό είναι το σωστό και το έντιμο.
