Aρνησις στην πρόκληση

Αρχίζοντας το γραφτό μου αυτό φέρνω στη σκέψη μου και στην καρδιά μου την εικόνα της υποδοχής – υπαπαντής του Χριστού από το πρεσβύτην Συμεών και διαβάζω (Λουκ. 2, 29-35) τα ευχαριστήρια λόγια του προς τον Θεόν και εκείνα προς την Παναγία. Όλα πλούσια για σκέψη, για περισυλλογή και για προβληματισμό.
Χωρίς να θέλω να υποτιμήσω κανένα, άλλωστε ποιoς τολμά τέτοιο πράγμα, αισθάνομαι την ανάγκη να σταθώ σ’ αυτό που είπε ο Συμεών στη Μητέρα του Χριστού «Ιδού ούτος κείται… και εις σημείον αντιλεγόμενον». Τι είναι το “σημείον” και τα λεγόμενα “σημεία των καιρών”; Θέμα πάντοτε επίκαιρο.
Ο όρος “σημείον” σημαίνει κάποιο σημάδι που προειδοποιεί για κάτι ή φανερώνει κάτι. Τα σήματα Τροχαίας π.χ. μπορούν να θεωρηθούν “σημεία”, υπό την έννοια ότι προειδοποιούν για μια πραγματικότητα που δεν φαίνεται, όπως είναι π.χ. μια “στροφή” ή ένα Σχολείο κ.λ.π.
Στη Θεολογική ορολογία το “σημείον” αναφέρεται σε εξαιρετικά γεγονότα ή συμβάντα της Ιστορίας. Τα γεγονότα αυτά, είτε φανερώνουν άμεσα το θέλημα του Θεού στους ανθρώπους, είτε τους προειδοποιούν για καταστάσεις ή πραγματικότητες που θα συμβούν στο άμεσο ή απώτερο μέλλον. Γι’ αυτό και τα σημαδιακά αυτά γεγονότα θεωρούνται “σημεία” του Θεού. Ο Κύριος τα ονόμασε “σημεία των καιρών”. (Ματθ. 16,3).
Ως προς το περιεχόμενο, τα “σημεία των καιρών” είναι θετικά ή αρνητικά. Είτε δηλαδή εκφράζουν μια νέα ευκαιρία και μια νέα πρόσκληση του Θεού προς τους ανθρώπους, είτε αποτελούν κρίση και αποδοκιμασία του Θεού για συγκεκριμένες άνομες και αντίθετες καταστάσεις.
Η Αγία Γραφή, επειδή περιέχει όλη την Ιστορία των ανθρώπων της Γης, μπορούμε να πούμε, ότι είναι το βιβλίο των “σημείων του Θεού” στον χώρο και τον χρόνο της ανθρώπινης ιστορίας.
Ο χώρος, μέσα στον οποίον συμβαίνουν τα “σημεία” είναι ο κόσμος αυτός, και ο χρόνος είναι ο ιστορικός χρόνος, αφορούν δε τους κατοίκους αυτού του πλανήτη, τους ανθρώπους δηλαδή. Η “Έξοδος” π.χ.. του Ισραήλ από την Αίγυπτο ήταν έκφρασις της μεγάλης αγάπης του Θεού προς τον καταδυναστευόμενον λαόν Του και μια πρόσκληση για τη δημιουργία ενός καινούργιου κόσμου, που θα γινόταν τελικά Γη της Επαγγελίας για ολόκληρη την ανθρωπότητα.
Εξάλλου, η καταστροφή των πόλεων Σόδομα και Γόμορα (Γεν. 19,25) ήταν “σημείον” κρίσεως του Θεού για την ηθική διαφθορά των κατοίκων των πόλεων αυτών. Επίσης η διακοπή της Οικοδομήσεως του Πύργου της Βαβέλ (Γεν. 11, 1-9) ήταν και αυτό “σημείον” ελέγχου του Θεού, με το οποίον ο Κύριος αποδοκίμασε την ειδωλολατρική αλαζονεία των αρχόντων και των κατοίκων της Βαβυλώνας. Σημεία ελέγχου, αλλά και παιδαγωγίας. Μνημεία αποστασίας με όλες τις συνέπειές τους.
Τα “σημεία των καιρών” εκτός από τους παραπάνω σκοπούς, έχομε και την περίπτωση προειδοποιήσεως για επερχόμενα ευχάριστα ή δυσάρεστα γεγονότα. Η αποστολή π.χ. του προφήτη Ιωνά στην μεγάλη πόλη Νινευή (Ιωαν. 1-4) ήταν μια προειδοποίηση του Θεού για την απειλή που κρεμόταν πάνω από την αρχαία αυτή πολιτεία. H απειλή προερχόταν από το κακό και τη διαφθορά της πόλεως. Η προειδοποίηση ήταν του Θεού και είχε σκοπό να προλάβει και να ματαιώσει την καταστροφή της πόλεως. Και η Νινευή σώθηκε, διότι οι άρχοντες και οι κάτοικοι δέχθηκαν το “σημείον” του Ιωνά. Σε άλλες όμως περιπτώσεις, όπως του Φαραώ (Εξοδ. 7,3) ή του Νώε (Γεν. 7) οι άνθρωποι δεν έδωσαν σημασία στα προειδοποιητικά “σημεία” του Θεού και γι’ αυτό δεν γλύτωσαν από την καταστροφή. Ο Χριστός είναι επικριτικός σε όσους αρνούνται αυτά τα “σημεία”: «υποκριταί, το μεν πρόσωπον του ουρανού γινώσκετε διακρίνειν, τα δε σημεία των καιρών ου δύνασθε γνώναι;» (Ματθ. 16,3).
Παλαιά και σήμερα είχαμε, και έχομε, αρκετά και τρανταχτά “σημεία”, πολλά από τα οποία επαληθεύτηκαν με όλες τις συνέπειες. Γιατί ο λόγος του Θεού είναι αλήθεια (Ιωαν. 17,17). Πολλές φορές και Αυτός, και οι απεσταλμένοι Του από την Παλαιά Διαθήκη μέχρι σήμερα, μίλησαν για τα “σημεία των καιρών” και τις επαληθεύσεις τους.
Τα οψώνια της αμαρτίας είναι θάνατος (Ρωμ. 6,23). Και αν παλιά και σήμερα ειδικά ζούμε τόσα δράματα, και θα δούμε και χειρότερα, αυτό οφείλεται ακριβώς στο ότι δεν λάβαμε σοβάρα τις προφητείες και τα κηρύγματα των ανθρώπων του Θεού. Δεν διδαχθήκαμε από τα παθήματά μας και επιμένουμε στην παρανομία και στα έργα της “κενής απάτης” (Κολοσ. 2,8)
Ο Θεός στέλνει σημάδια και μηνύματα. Σημάδια και μηνύματα, στα οποία μένουμε απαθείς και πεισματικά στο κατρακύλισμα μας. Ο ίδιος ο Χριστός ελάλησε, προμήνυσε, ποιος όμως τον άκουσε; «Ει μη ήλθον και ελάλησα αυτοίς, αμαρτίαν ουκ έχον. Νυν δε πρόφασιν ουκ έχουσι περί της αμαρτίας αυτών». (Ιωανν. 15, 22).