Επαγγέλματα που σχετίζονται με τον τουρισμό είναι αυτά με τη μεγαλύτερη συνεισφορά στην οικονομία της Κρήτης, την ώρα που ο πρωτογενής τομέας χάνει χρόνο με τον χρόνο τη δυναμική του. Το νησί μας πάντως, αποτελεί την τρίτη περιφέρεια σε ποσοστό συνεισφοράς στην οικονομία της χώρας.
Tο συμπέρασμα αυτό προκύπτει από τα στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα η Ελληνική Στατιστική Αρχή, ανακοινώνοντας τα αποτελέσματα των Εθνικών Λογαριασμών σε επίπεδο Περιφέρειας, που αφορούν την Ακαθάριστη Προστιθέμενη Αξία για το έτος 2014.
ΤΟ ΚΡΗΤΙΚΟ ΑΕΠ
Σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ, το 2014 πέρασαν από τα χέρια κάθε Κρητικού (κατά μέσο όρο) 13.773 ευρώ, καθώς αυτό ήταν το κατά κεφαλή Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν στην Περιφέρειά μας, αυξημένο κατά 1,4% συγκριτικά με το 2013.
Το ακαθάριστο εγχώριο προϊόν ( ΑΕΠ) είναι το σύνολο όλων των προϊόντων και αγαθών που παράγει μια οικονομία, εκφρασμένο σε χρηματικές μονάδες. Με άλλα λόγια είναι η συνολική αξία όλων των τελικών αγαθών (υλικών και άυλων) που παρήχθησαν εντός μιας χώρας σε διάστημα ενός έτους, ακόμα και αν μέρος αυτού παρήχθη από παραγωγικές μονάδες που ανήκουν σε κατοίκους του εξωτερικού.
Σύμφωνα πάντα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, η περιφέρεια Κρήτης είχε το έκτο μεγαλύτερο ΑΕΠ στην Ελλάδα. Το μεγαλύτερο ΑΕΠ το 2014 καταγράφεται στην Αττική (22377 ευρώ) και το μικρότερο στην Ανατολική Μακεδονία – Θράκη (11366 ευρώ). Πανελλαδικά το κατά κεφαλήν ΑΠΕ στην Ελλάδα μειώθηκε το 2014 κατά 0,8% διαμορφούμενο σε 16.336 ευρώ από 16.475 ευρώ το 2013. Σε επίπεδο περιφερειών, το κατά κεφαλήν ΑΕΠ μειώθηκε σε εννέα περιφέρειες και αυτές με τη μεγαλύτερη μείωση είναι η Στερεά Ελλάδα (3,5%), η Πελοπόννησος (1,9%) και η Κεντρική Μακεδονία (1,3%). Στον αντίποδα, αυξήθηκε σε τέσσερις περιφέρειες: στην Κρήτη (1,4%), στα Ιόνια Νησιά (0,5%), στη Δυτική Ελλάδα (0,4%) και στο Νότιο Αιγαίο (0,1%).
ΠΟΙΟΙ ΚΛΑΔΟΙ ΣΤΗΡΙΖΟΥΝ ΤΗΝ ΚΡΗΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
Η ΕΛΣΤΑΤ παρουσίασε επίσης στοιχεία για την ακαθάριστη προστιθέμενη αξία (ΑΠΑ) ανά κλάδο και περιφέρεια για το έτος 2014 . Η ΑΠΑ αποτελεί μια μέτρηση της συνεισφοράς μεμονωμένων παραγωγών, τομέων ή κλάδων στο ΑΕΠ. Από τα στοιχεία αυτά και σε ότι αφορά την Κρήτη, προκύπτει ότι η οικονομία του νησιού βασίστηκε πρωτίστως στον κλάδο του τουρισμού, δηλαδή σε υπηρεσίες παροχής καταλλύματος και εστίασης αλλά και στο εμπόριο.
Ακολουθούν ο κλάδος που σχετίζεται με υπηρεσίες εκπαίδευσης, ανθρώπινης υγείας – μέριμνα και δημόσιας διοίκησης, ο κλάδος των ακινήτων, η μεταποίηση και ο πρωτογενής τομέας (γεωργία, δασοκομία, αλιεία) ο οποίος δείχνει να χάνει τη δυναμική του, με τους κατοίκους της Κρήτης να… αφήνουν τη σκαλίδα και να πιάνουν… τις παραλίες.
Σύμφωνα με την Ελληνική Στατιστική Αρχή, η ακαθάριστη προστιθέμενη αξία του κλάδου του τουρισμού και του εμπορίου στην Κρήτη ανήλθε σε 2,66 δισεκατομμύρια ευρώ το 2014. Όπως εξηγεί ο οικονομολόγος Γιώργος Μαρκατάτος στα “Χ.ν.” «για να το πούμε εκλαϊκευμένα, αν το ποσό αυτό διαιρεθεί με τον πληθυσμό της Περιφέρειας Κρήτης, βλέπουμε τον αριθμό των χρημάτων που “πέρασαν” από τα χέρια κάθε Κρητικού και σχετίζονταν με τον κλάδο αυτό». Συνεπώς το ποσό αυτό ανέρχεται λίγο πάνω από 4.000 ευρώ.
Αξίζει πάντως να σημειωθεί ότι η ακαθάριστη προστιθέμενη αξία είναι χρήματα στα οποία δεν υπολογίζονται οι δαπάνες αυτού του κλάδου. Ο κ. Μαρκατάτος εξηγεί: «Είναι για παράδειγμα τα χρήματα που βγάζει κάποιος ενοικιάζοντας το δωματιάκι του στον τουρίστα, χωρίς όμως να υπολογίζονται αυτά που είχε δαπανήσει για να το κατασκευάσει ή να το συντηρήσει».
Πού βασίζεται η Ελλάδα
Σε πανελλαδικό επίπεδο η Ακαθάριστη Προστιθέμενη Αξία (ΑΠΑ) μειώθηκε κατά 1,9% στο σύνολο της χώρας το 2014. Η ΑΠΑ μειώθηκε σε 12 περιφέρειες της χώρας, με τη μεγαλύτερη μείωση να παρουσιάζουν η Στερεά Ελλάδα (4,1%) και η Πελοπόννησος (2,6%), ενώ αυξήθηκε μόνον στην Κρήτη (1,1%).
Όσον αφορά στη συμμετοχή των περιφερειών στη δημιουργία της ΑΠΑ, το μεγαλύτερο μερίδιο κατέχει η Αττική (48,3%) και ακολουθούν η Κεντρική Μακεδονία (13,3%) και η Κρήτη (4,9%).
Από τα στοιχεία που παρέθεσε η ΕΛΣΤΑΤ, προκύπτει ότι οι ελληνικές Περιφέρειες βασίζονται ουσιαστικά σε τρεις ομάδες κλάδων οικονομικής δραστηριότητας.
Πιο συγκεκριμένα:
Δυτική Μακεδονία, Στερεά Ελλάδα και Πελοπόννησο, βασίζονται στον κλάδο όπου εντάσσονται: Ορυχεία και Λατομεία, Μεταποίηση, Παροχή ηλεκτρικού ρεύματος, φυσικού αερίου, ατμού και κλιματισμού, παροχή νερού, επεξεργασία λυμάτων ,διαχείριση αποβλήτων και δραστηριότητες εξυγίανσης.
Αττική, Νότιο Αιγαίο, Κρήτη και Ιόνια νησιά, βασίζονται στον κλάδο όπου εντάσσσονται: Χονδρικό και Λιανικό Εμπόριο, Επισκευή Μηχανοκίνητων Οχημάτων και Μοτοσυκλετών, Μεταφορά και Αποθήκευση, Δραστηριότητες Υπηρεσιών Παροχής Καταλύματος και Υπηρεσιών Εστίασης.
Βόρειο Αιγαίο, Ανατολική Μακεδονία – Θράκη, Κεντρική Μακεδονία, Ήπειρος, Θεσσαλία και Δυτική Ελλάδα, βασίζονται κυρίως στους υπαλλήλους του δημοσίου και πιο συγκεκριμένα στον κλάδο όπου εντάσσονται: Δημόσια διοίκηση και Άμυνα, Εκπαίδευση, Δραστηριότητες σχετικές με την ανθρώπινη υγεία και την Κοινωνική Μέριμνα.