Η προσχηματική ελευθερία κατακτάται ενίοτε σε ατομικό επίπεδο -έστω και παραπλανητικά- αυτό όμως που ενδιαφέρει στην πραγματικότητα περισσότερο είναι η συλλογικότητα και η πορεία των κοινωνιών, την ίδια στιγμή που το ζωτικό ψεύδος της αποσπασματικής ελευθερίας λανσάρεται ως πρότυπο από τη βιομηχανία της πολιτιστικής -και όχι μόνο- μόδας.
Αν με την μονάδα θα διασωζόταν το κύρος της ανθρώπινης υπόστασης, θα αρκούσε και μόνο να θεράπευε κανείς τον εαυτό του και να κλεινόταν στον δικό του κόσμο, κάτι που σήμερα γίνεται κατά κόρον με τη μόνη διαφορά όμως ότι η προσωπική λύτρωση εξακολουθεί να είναι δυσεύρετο αγαθό όταν μάλιστα τίποτε δεν κερδίζεται από την προφανή ιδιώτευση.
Αν οι αξίες της κοινωνίας παρέπεμπαν αποκλειστικά και μόνο στην ατομική μακροημέρευση και όλα τ’ άλλα υπολείπονταν, δεν θα υπήρχε λόγος δημιουργίας του παραμικρού ελεύθερου κοινωνικού ιστού, καθώς ο καθένας θα δημιουργούσε το κάθε τι προς ατομική του τέρψιν και όλα τα υπόλοιπα θα περίττευαν.
Oμως δεν είναι καθόλου έτσι.