Η επαπειλούμενη πείνα, φτώχεια, αδυναμία επιβίωσης δεν φαίνονται να κρούουν «κώδωνες κινδύνου» στη γραφειοκρατική ελίτ των Βρυξελλών. Ακόμη και τώρα που είναι γεγονός σε πολλές περιπτώσεις, σύμφωνα με τις Φθινοπωρινές οικονομικές προβλέψεις 2022, όπου η οικονομία της ΕΕ εισέρχεται για τα καλά σε σημείο καμπής. Η ΕΕ συγκαταλέγεται μεταξύ των πλέον εκτεθειμένων προηγμένων οικονομιών, λόγω της γεωγραφικής εγγύτητάς της με τον πόλεμο της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας και της μεγάλης εξάρτησής της από τις εισαγωγές φυσικού αερίου από τη Ρωσία1. Η λάθος άσκηση ευρωπαϊκής πολιτικής που επιβλήθηκε από τις ΗΠΑ και ακολουθήθηκε τυφλά από τη μέτρια πολιτική ηγεσία της ΕΕ, οδήγησε εκατοντάδες εκατομμύρια Ευρωπαίων πολιτών σε μια κρίση που βαθαίνει διαρκώς. Το μέλλον παραμένει αόρατο!
Και ο χειμώνας φέτος, αλλά και ο χειμώνας του 2023/2024 αναμένεται να προκαλέσει ακραία φαινόμενα στην επιβίωση των Ευρωπαίων, κυρίως των χωρών με αδύναμο προϋπολογισμό, όπως η χώρα μας.. Η ενεργειακή κρίση διαβρώνει την αγοραστική δύναμη των νοικοκυριών και επηρεάζει αρνητικά την παραγωγή. Οι υψηλές πιέσεις στις τιμές της ενέργειας, η διάβρωση της αγοραστικής δύναμης των νοικοκυριών, το λιγότερο ευνοϊκό εξωτερικό περιβάλλον και οι αυστηρότεροι όροι χρηματοδότησης αναμένεται να οδηγήσουν την ΕΕ, και τη ζώνη του ευρώ σε ύφεση το τελευταίο τρίμηνο του έτους. Αν προσθέσουμε και τον πληθωρισμό που συνεχίζει να μειώνει το διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών, η συρρίκνωση της οικονομικής δραστηριότητας αναμένεται να συνεχιστεί κατά το πρώτο τρίμηνο του 2023. Το μόνο θετικό σημάδι είναι η ισχυρότερη αγορά εργασίας που αναμένεται να παραμείνει ανθεκτική, με ανισόρροπο τρόπο για χώρες με μεγάλες πιέσεις στην αγορά, όπως η χώρα μας. Έτσι, η χαμηλή ανάπτυξη, ο υψηλός πληθωρισμός και τα μέτρα ενεργειακής στήριξης επιβαρύνουν τα ελλείμματα. Και εδώ επισυμβαίνουν φαινόμενα ανικανότητας πλέον της ΕΕ να διαχειριστεί κρίσεις που η ίδια δημιούργησε.
Επιμείνουμε, ότι η λάθος επιλογή του τρόπου αντίδρασης της ΕΕ στην επιθετική πολιτική της Ρωσίας δημιούργησε τη βάση μιας ανείπωτης κρίσης, όπου οι ευάλωτες ομάδες του ευρωπαϊκού πληθυσμού θα πληρώσουν βαρύ τίμημα, αλλά και λόγω μη συνδρομής στα μεσαία εισοδήματα κινδυνεύουμε να βρεθούμε σε ένα φαινόμενο ντόμινο όπου θα αυξάνονται σωρηδόν τα ευάλωτα νοικοκυριά, παρά τις όποιες προσπάθειες χορηγιών από ισχνά και πενιχρά ποσά που διαθέτουν οι πλούσιες χώρες της ΕΕ. Εκεί όπου ο παγκόσμιος πολιτισμός μας επιτρέπει να ελπίζουμε στη διπλωματία, η ευρωπαϊκή ιδεοληψία δεν επιχείρησε καν το δυνατό όπλο της διπλωματίας, έναντι των στρατηγικών που παραπαίουν και υιοθετούνται και από τις δυο πλευρές του πολέμου.
Στην ουσία μιλούμε για έναν εξαιρετικό βαθμό αβεβαιότητας και δεν είναι άμοιρη η επισήμανση ότι «η μεγαλύτερη απειλή προέρχεται από τις δυσμενείς εξελίξεις στην αγορά φυσικού αερίου και τον κίνδυνο ελλείψεων, ιδίως τον χειμώνα 2023-24».
Στο ίδιο μήκος κύματος και το ΔΝΤ, επιμένει ότι τόσο ο πληθωρισμός, όσο το μείγμα πολιτικής, που δημιουργεί υψηλό κίνδυνο επιβάρυνση του δημόσιου χρέους είναι μια άλλη πρόκληση που πρέπει να αντιμετωπιστεί2. Ένας πληθωρισμός που κατατρώει τα ισχνά εισοδήματα μεγάλης μερίδας των λαών, είτε χαμηλά αμειβόμενων, είτε συνταξιούχων.
Για να καταδείξω την αδράνεια και tη λάθος κοινοτική πολιτική, στηρίζομαι σε πρόσφατο δελτίο τύπου της Κομισιόν, η οποία ανακάλυψε προσφάτως ότι υπάρχει πρόβλημα (και το εξετάζει) που σχετίζεται με την επισιτιστική ασφάλεια και αφορά το ζήτημα της διαθεσιμότητας και της οικονομικής προσιτότητας των λιπασμάτων στην ΕΕ και παγκοσμίως3. Όταν οι «ταγοί» της ΕΕ έπαιρναν τις αποφάσεις για τις κυρώσεις προς τη Ρωσία γνώριζαν πλήρως ότι ο παράγων επισιτιστική ασφάλεια θα κλονιζόταν σοβαρά, αφού τα λιπάσματα έχουν ρωσική σφραγίδα, και υπενθυμίζουμε στους εκτός αγροτών αναγνώστες μας, ότι τα λιπάσματα διπλασιάζου την παραγωγική ικανότητα του χωραφιού.
Και παρά την τεράστια γνώση που έχει η καλολαδωμένη γραφειοκρατία των Βρυξελλών, επιμένουν σε δευτερεύουσας σημασίας γεγονότα που θα τους γεμίσουν πολλές σελίδες χαρτιών, περιγράφουν τις βέλτιστες πρακτικές και τους τρόπους που θα βοηθήσουν τους γεωργούς να βελτιστοποιήσουν τη χρήση λιπασμάτων και να μειώσουν την εξάρτησή τους, διασφαλίζοντας παράλληλα τις αποδόσεις. Και για να λύσουν μια και καλή το θέμα των λιπασμάτων «η Επιτροπή θα δρομολογήσει, το 2023, παρατηρητήριο της αγοράς λιπασμάτων για την ανταλλαγή δεδομένων σχετικά με την παραγωγή, τη χρήση, τις τιμές και το εμπόριο». Πάντως στην απαρίθμηση των λαθών μπορούμε να σημειώσουμε ότι αρπάζει την ευκαιρία η Κομισιόν για να προωθήσει «Περισσότερα οργανικά λιπάσματα: η υποκατάσταση, όπου είναι δυνατόν, των ανόργανων λιπασμάτων από οργανικά λιπάσματα θα μειώσει την εξάρτηση της ΕΕ από το αέριο, καθώς και το αποτύπωμα άνθρακα του τομέα». Αυτό θα έχει θετικές επιπτώσεις, αν συνεργαστεί η βιομηχανία παραγωγής μεθανίου από αγροτικά κατάλοιπα, που είναι απολύτως ενταγμένη στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και όπου, τουλάχιστον για τη χώρα μας έχουμε όλα τα προσόντα να προχωρήσουν οι επενδύσεις παράλληλα με τις άλλες προσπάθειες. Τονίζω το σημείο αυτό, γιατί δε βλέπω πουθενά να γίνεται μνεία ενός θέματος, όπου είναι παγκοίνως γνωστά αποτελέσματα όπως χρήση υδάτινων πόρων για άρδευση μετά τη διαδικασία που περιγράψαμε ανωτέρω. Αντίθετα, ολοένα και περισσότερο μιλούμε για απερήμωση των νησιών και πολλών εδαφών της ηπειρωτικής χώρας. Ποιος όμως θα σκύψει στο πρόβλημα αυτό;
1. https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/en/ip_22_6782 , που δημοσιεύθηκε στις 11/9/22.
2. https://www.imf.org/en/News/Articles/2022/11/10/sp111022-introductory-remarks-23rd-jacques-polak-annual-research-conference?utm_medium=email&utm_source=govdelivery
3. Πρόκειται για το COM(2022) 590 final δημοσιεύθηκε στις, 9.11.2022 https://agriculture.ec.europa.eu/system/files/2022-11/communication-ensuring-availability-affordability-fertilisers_en_1.pdf
