Εάν πάρουμε τη Βίβλο από την αρχή με την δημιουργία του Αδάμ και της Εύας θα συναντήσουμε πολλές σημαντικές και πολύ ενδιαφέρουσες προσωπικότητες αρχίζοντας από τους αδελφούς Κάιν και Αβελ προσπερνώντας τον Μαθουσάλα με τα 960 του χρόνια θα συναντήσουμε τον Νώε με τον κατακλυσμό και την αναγέννηση του ανθρώπινου είδους. Ακολουθούν γενεές γενεών έως ότου φτάσουμε στον Θάρα με τους τρεις γιους του: τον Αβραμ, τον Ναχώρ και τον Αρράν. Ο Αρράν πέθανε νέος αφήνοντας πίσω του έναν μόνο γιο, τον Λωτ.
Παρουσιάστηκε λοιπόν ο Θεός στο Αβραμ και του είπε: «Ασε τον αδελφό σου Ναχώρ να κατοικήσει στην περιοχή Ούρ (πόλη της Μεσοποταμίας-σημερινό Ιράκ) πάρε τη γυναίκα σου τη Σάρα και τον ανιψιό σου Λωτ και πήγαινε στη γη που θα σού υποδείξω και θα σε κάνω έθνος μεγάλο που θα είναι ευλογημένο.» Ο Αβραμ έκανε ό,τι του είπε ο Θεός, πήρε όλη την περιουσία του, δηλαδή τα κοπάδια με τα ζώα και πήγε και εγκαταστάθηκε δυτικά στη γη Χαναάν. Η περιουσία του και αυτή του Λωτ μεγάλωσε τόσο, που ο τελευταίος αναγκάστηκε να μετοικήσει στην πολύ εύφορη περιοχή ανατολικά του Ιορδάνη ποταμού, στην πόλη Σόδομα.
Τότε παρουσιάστηκε πάλι ο Κύριος στον Αβραμ και του είπε τα εξής: «Κοίταξε όλη τη χώρα γύρω σου, ανατολικά και δυτικά και παντού ό,τι βλέπεις σου δίνω για κατοικία, τώρα και στους αιώνες, γιατί θα ευλογήσω το σπέρμα σου που θα γίνει σαν την άμμο της θάλασσας.
Ελα όμως που η γυναίκα του, η Σάρα, ήταν στείρα! Μεγάλο πρόβλημα. Ακατανόητο! Αντιμετωπίστηκε όμως με τον εξής τρόπο: Η Σάρα είχε μια δούλα, την Αγαρ. Την προσέφερε λοιπόν στον Αβραμ σαν γυναίκα του. (Θα δούμε και αργότερα ότι οι δούλες, «θεραπαινίδες», λογαριάζονταν σαν προεκτάσεις των ίδιων των κυριών τους). Προσέφερε λοιπόν η Σάρα στον Αβραμ την Αγαρ για να τεκνοποιήσει.
Όταν όμως η Άγαρ έμεινε έγκυος, η Σάρα ζήλεψε τρομερά και την έδιωξε από το σπίτι.
Μόνη και έγκυος η Αγαρ στην έρημο, απελπισμένη, δέχεται την επίσκεψη ενός αγγέλου από τον Κύριο. Τού λέει τον πόνο της και αυτός την διατάζει να επιστρέψει στο σπίτι έστω και αν ταπεινωθεί από την κυρία της. Της λέει επίσης ότι ο Θεός άκουσε τον πόνο της και ότι θα γεννήσει γιο που θα ονομάσει Ισμαήλ και που θα γίνει σπουδαίος, άγριος και πολεμοχαρής.
Και τότε παρουσιάστηκε πάλι ο Θεός για τρίτη φορά και του έδωσε τις εντολές του. Αυτή τη φορά είχαν ένα τελεσίδικο χαρακτήρα. Ηταν η Διαθήκη του Κυρίου προς τον Άβραμ. Του επανέλαβε για πολλοστή φορά ότι το έθνος που θα δημιουργήσει θα είναι ευλογημένο εις τους αιώνες, και μετά του είπε:
1. Το όνομά σου στο εξής θα είναι Αβραάμ και όχι Αβραμ.
2. Θα επιβάλλεις περιτομή σε κάθε άρρενα εντός 8 ημερών από την γέννησή του, και σε κάθε άνδρα ή δούλο ή ξένο στην οικία σου, κάθε δε άνδρας μη περιτετμημένος θα εξολοθρευθεί. Αυτό αφήνω σαν διαθήκη επί της σαρκός του γένους σου, αιωνίως.
3. Θα κατοικείς εσύ και οι γενεές σου σε όλη τη γη Χαναάν στους αιώνες.
4. Η γυναίκα σου θα γεννήσει γιο που θα ονομάσεις Ισαάκ και θα είναι ευλογημένος, καθώς και οι μετέπειτα γενεές του.
5. Η Σάρα, η γυναίκα σου θα ονομαστεί Σάρρα.
6. Τον Ισμαήλ θα ευλογήσω επίσης, θα τον δεχθείς σπίτι σου και θα τον καταστήσω άρχοντα έθνους μεγάλου, αλλά στον Ισαάκ αφήνω την διαθήκη Μου.
Και ο Αβραάμ έκανε ό,τι τον διέταξε ο Θεός και περιετμήθησαν όλοι οι άρρενες ασχέτως ηλικίας και ο ίδιος και ο Ισμαήλ και οι δούλοι και όλοι οι αργυρώνητοι (οι εργάτες).
Εν τω μεταξύ η Σάρρα γέννησε τον Ισαάκ και φυσικά δεν μπορούσε πλέον να ανεχθεί τον «νόθο» άλλο γιο του Αβραάμ, τον Ισμαήλ, που σαν πρωτότοκος θα κληρονομούσε τον πατέρα του σε βάρος του Ισαάκ. Έπεισε λοιπόν τον Αβραάμ να διώξει για δεύτερη φορά την Άγαρ και τον γιό της. Με περισσή λύπη ο Αβραάμ την έδιωξε και πάλι, αφού την εφοδίασε με πολλά τρόφιμα και νερό. Στην έρημο όμως τέλειωσε το νερό και στην απελπισία της η Άγαρ έκρυψε το μωρό κάτω από έναν θάμνο και έφυγε μακριά για να μη δει τον θάνατο του παιδιού της! Αλλά ο Θεός άκουσε το κλάμα της, τη λυπήθηκε και της είπε να σώσει το παιδί διότι θα δημιουργήσει μέγα έθνος. Της άνοιξε τα μάτια και αμέσως είδε εκεί πλάι μιά πηγή! Πράγματι ο Ισμαήλ με την μητέρα του επέζησαν, κατοίκησαν στην έρημο που αυτός έγινε σπουδαίος τοξότης και παντρεύτηκε μία Αιγυπτία. Κατά μία εκδοχή από τον Ισμαήλ κατάγεται η φυλή των Αράβων, ετεροθαλής αδελφή της φυλής των Εβραίων!
O Αβραάμ, δεν σταμάτησε να σπέρνει απογόνους με άλλη γυναίκα, την Χετούραν. Αυτή του γέννησε 6 γιούς και ποιος ξέρει πόσες κόρες (…) 7 εγγόνια και 3 δισέγγονα. Πριν πεθάνει, στα 175 του χρόνια, πολύ έξυπνα έστειλε όλους αυτούς τους απογόνους μακριά προς την Ανατολή και τους αποκατέστησε με πλούσια δώρα και βιος. Έτσι ο Ισαάκ έμεινε μόνος στην επικράτεια της γης Χαναάν και μοναδικός κληρονόμος, τον πάντρεψε δε με μια γυναίκα από τον τόπο της καταγωγής του, την Ρεβέκκα.
Η Ρεβέκκα απεδείχθη ότι ήταν και αυτή στείρα (!) αλλά κατόπιν προσευχών και παρακλήσεων ο θεός έκανε το θαύμα του και η Ρεβέκκα έμεινε έγκυος και μάλιστα με δίδυμα! Όταν γεννήθηκε ο πρώτος ήταν κόκκινος και δασύτριχος και τον ονόμασαν Ησαύ. Επειτα βγήκε ο δεύτερος, ο Ιακώβ. Ο Ησαύ έγινε έμπειρος κυνηγός και άνθρωπος του αγρού, ενώ ο Ιακώβ ήταν ήρεμος και άνθρωπος του σπιτιού. Ο Ισαάκ αγαπούσε τον Ησαύ, γιατί του έφερνε κυνήγι, αλλά η Ρεβέκκα αγαπούσε τον Ιακώβ που έμενε σπίτι και τη βοηθούσε στις δουλειές.
Και μια μέρα γύρισε ο Ησαύ από τους αγρούς χωρίς να έχει βρει κυνήγι. Πεινασμένος και κουρασμένος παρακαλεί τον Ιακώβ να του δώσει ένα πιάτο φακή. Ο Ιακώβ πονηρότατα είδε αμέσως την ευκαιρία να εκμεταλλευτεί την ανάγκη του αδελφού του και ζήτησε για αντάλλαγμα τα “πρωτεία” της περιουσίας του πατέρα τους, πράγμα που έγινε!
Και γέρασε ο Ισαάκ και σιγά-σιγά έχασε το φως του. Και μια μέρα φώναξε τον Ησαύ και του είπε: «εγώ σε λίγο θα πεθάνω. Θέλω λοιπόν να πάρεις τα όπλα μου, να βγεις για κυνήγι και να μου κάνεις το φαγητό που μου αρέσει, κι’ εγώ θα σε ευλογήσω».
Η Ρεβέκκα τον άκουσε και συμβούλεψε τον Ιακώβ να μεταμφιεστεί σαν τον Ησαύ (γιατί αυτός ήταν δασύτριχος ενώ ο Ιακώβ δεν ήταν…) έβαλε λοιπόν μια προβιά και προσέφερε στον Ισαάκ φαγητό από το ρίφι που έσφαξε στην αυλή. Δύσπιστος ο Ισαάκ, που τόσο γρήγορα γύρισε ο Ησαύ από το κυνήγι, του είπε να τον πλησιάσει και ψηλάφισε τα χέρια του Ιακώβ και είπε: «η μεν φωνή είναι του Ιακώβ τα δε χέρια του Ησαύ!». Μύρισε και τα ρούχα του Ησαύ που είχε φορέσει ο Ιακώβ, επείσθη και τον ευλόγησε.
Οταν γύρισε ο Ησαύ και έμαθε την απάτη του αδελφού του έβγαλε φωνή μεγάλη, γεμάτη πικρία. Εκλαψε και είπε στον πατέρα του: «Ευλόγησε και μένα πατέρα! Ο αδελφός μου δύο φορές με υποσκέλισε- μια φορά με τα πρωτεία και μια τώρα. Δεν φύλαξες καμία ευλογία για μένα;» Ο Ισαάκ του λέει: «Ιδού τον έκανα αφέντη της οικογένειας! Τι να κάνω για σένα παιδί μου;» Και απελπισμένα ο Ησαύ είπε: «Μόνο αυτό έχεις να μου πεις πατέρα; Ευλόγησε και μένα…» Και τότε ο Ισαάκ του είπε: «Η κατοικία σου ας έχει το εύρος της γης και τη δροσιά του ουρανού. Θα ζεις με το μαχαίρι σου και θα δουλεύεις για τον αδελφό σου έως ότου υπερισχύσεις και σπάσεις τον ζυγό από τον λαιμό σου…».
Και μίσησε ο Ησαύ τον Ιακώβ και σκόπευε να τον σκοτώσει. Η Ρεβέκκα όμως υποπτεύθηκε την πρόθεσή του και στέλνει τον Ιακώβ στον αδελφό της τον Λάβαν, να δουλέψει εκεί έως ότου περάσει ο θυμός του Ησαύ. Στον δρόμο μία νύχτα ο Ιακώβ είδε ένα παράξενο όνειρο που τού έκανε μεγάλη εντύπωση: Ηταν μια σκάλα που έφτανε ως τον ουρανό και την ανεβοκατέβαιναν άγγελοι. Ο Κύριος ήταν στην κορυφή και του λέει: «Εγώ είμαι ο Κύριος ο Θεός σου θα είμαι μαζί σου και θα σε φυλάω. Το σπέρμα σου θα είναι σαν την άμμο της γης και θα εξαπλωθεί ανατολικά και δυτικά, βόρια και νότια».
Συνεχίζοντας τον δρόμο του συναντά μια ωραία κοπέλα, τη Ραχήλ, που έτυχε να είναι και κόρη του αδελφού της Ρεβέκκας, δηλαδή εξαδέλφη του. Τη ζήτησε σε γάμο και ο Λάβαν του είπε ότι πρέπει να δουλέψει στα κτήματά του για 7 χρόνια για να την παντρευτεί. Στο τέλος των 7 ετών όμως, τη νύχτα του γάμου ο Λάβαν έστειλε στο κρεβάτι του Ιακώβ τη Λεία, μεγαλύτερη αδελφή της Ραχήλ. Το πρωί αγανακτισμένος ο Ιακώβ ζήτησε τον λόγο από τον Λάβαν ο οποίος του αποκρίθηκε ότι ήταν έθιμο να παντρεύεται πρώτα η μεγαλύτερη κόρη και ότι για να αποκτήσει την Ραχήλ έπρεπε να δουλέψει άλλα 7 χρόνια!
Αγόγγυστα ο Ιακώβ δέχθηκε να δουλέψει άλλα τόσα χρόνια για να αποκτήσει την όμορφη Ραχήλ σαν δεύτερη γυναίκα. Η Λεία εν τω μεταξύ, για να κερδίσει την αγάπη του, τού έκανε τέσσερις γιούς, όταν τελικά παντρεύτηκε τη Ραχήλ αποδείχθηκε πως και αυτή ήταν στείρα! Και λέει στον Ιακώβ: «Να, κοιμήσου με την θεραπαινίδα μου τη Βαλλάν και αυτή θα γεννήσει στα γόνατά μου για να θεωρήσω το παιδί σαν δικό μου». Ετσι και έγινε και γεννήθηκε το πέμπτο παιδί του Ιακώβ. Ακολούθησε και έκτο με τον ίδιο τρόπο έτσι που δημιουργήθηκε ένας συναγωνισμός τεκνοποίησης των δύο αδελφών εναλλάξ, με την Ραχήλ (που στο μεταξύ έγινε καλά!) να κάνει τον πρώτο της γιο, τον ενδέκατο στη σειρά, τον Ιωσήφ.
Μετά από χρόνια δούλεψης, ο Ιακώβ αποφάσισε να γυρίσει στη πατρίδα του, αλλά πάντα υπήρχε ο φόβος του μίσους του Ησαύ. Στέλνει λοιπόν αγγελιαφόρους για να αναγγείλουν την άφιξή του, αλλά τρομοκρατήθηκε όταν έμαθε ότι ο Ησαύ ερχόταν να τον προϋπαντήσει με 400 άντρες! Σκέφτηκε ότι ερχόταν να τον κουρσέψει! Με στρατηγικό σχέδιο χώρισε την τεράστια περιουσία που τον ακολουθούσε σε μικρότερα κοπάδια ώστε σε περίπτωση κινδύνου κάτι να σωθεί. Εκείνο το τελευταίο βράδυ έμεινε μόνος στο στρατόπεδο και όλη νύχτα πάλευε με έναν άντρα. Κανείς δεν υπερίσχυε του άλλου εκτός του ότι ο άντρας κάποια στιγμή κτύπησε τον Ιακώβ δυνατά στο πόδι και τού είπε: «Άσε με φύγω γιατί χαράζει». Ο Ιακώβ: «Δεν θα σε αφήσω να φύγεις εάν δεν με ευλογήσεις πρώτα». «Ποιο είναι το όνομά σου;» τον ρωτά ο άντρας. «Ιακώβ» του απαντά. Και ο άντρας: «Από τώρα θα ονομάζεσαι Ισραήλ, γιατί επιβλήθηκες σε Θεό και σε ανθρώπους και είσαι δυνατός»- «Φανέρωσέ μου σε παρακαλώ το όνομά σου – Ποιος είσαι;» τον ρωτά ο Ιακώβ. «Γιατί ρωτάς το όνομά μου…» του απαντά ο άντρας και εξαφανίστηκε καθώς χάραζε η μέρα…
Και το πρωί ο Ιακώβ χώλαινε!
Τελικά την άλλη μέρα η συνάντηση των δύο αδελφών υπήρξε θερμότατη και ο Ιακώβ εγκαταστάθηκε σε μια μεγάλη έκταση κοντά στον Ησαύ, που αγόρασε από τον Εμμώρ, άρχοντα της περιοχής, πάντα στη γη Χαναάν.
Είδαμε ότι η Λεία έφερε στον κόσμο και μία κόρη, την Δείνα, που περιέργως αναφέρεται στην Βίβλο (!) και αυτό επειδή είχε μεγάλη περιπέτεια: Η Δείνα ήταν πολύ όμορφη και την ερωτεύτηκε ο γιος τού Εμμώρ, ο Συχέμ. Την ερωτεύτηκε σφόδρα και την αποπλάνησε! Ο Εμμώρ, ο πατέρας του τιμιότατα πήγε στον Ιακώβ μαζί με τον γιο του, ζήτησε συγχώρεση και την ζήτησε σε γάμο. Του προσέφερε πλούτη πολλά και γη, και ζώα, και δούλους. Αλλά οι γιοί του Ιακώβ αγανακτισμένοι αρνήθηκαν κατηγορηματικά τις ειρηνικές και υλικές προσφορές του. Ο πατέρας τους, πιο συγκαταβατικά, είπε στον Εμμώρ ότι δεν δίνω την κόρη μου σε άντρα μη περιτετμημένο γιατί αυτό είναι ντροπή για μας. Εάν όμως κάνετε περιτομή σε όλους τους άντρες και δούλους μεταξύ σας, τότε θα ενώσουμε τις οικογένειές μας και θα μπορούν να αλληλοπαντρεύονται στο μέλλον. Πράγματι λοιπόν, ένεκα της αγάπης που είχε ο Συχέμ για τη Δείνα, επέβαλε το βάρβαρο αυτό έθιμο σε όλο τον λαό του!
Και μετά τρεις μέρες, όταν όλοι οι άντρες ακόμα πονούσαν, ο Συμεών και ο Λευί εισβάλλουν στην πόλη, σφάζουν τον Εμμώρ και τον Συχέμ, απαγάγουν την αδελφή τους, ενώ οι υπόλοιποι γιοί λεηλατούν την πόλη, αρπάζουν τα ζώα, και παίρνουν τις γυναίκες και τα παιδιά για δούλους! Αυτά τα ωραία έκαναν οι γιοί του Ιακώβ! Και όταν αυτός τους επέπληξε για το έγκλημά τους, αυτοί θρασύτητα απάντησαν: «…Επρεπε δηλαδή να μεταχειριστούν την αδελφή μας σαν πόρνη;»…
Πέθανε και ο Ισαάκ στα 180 χρόνια, έφυγε και ο Ησαύ με όλη του την περιουσία (τα υπάρχοντα τους ήταν τόσο πολλά που δεν τα χωρούσε ένας τόπος) και έμεινε μόνος ο Ιακώβ με την Λεία (η Ραχήλ πέθανε στον τοκετό του τελευταίου γιού, του Βενιαμίν) και τα 12 παιδιά τους. Αλλά τότε συνέβη το εξής: ο Ιακώβ άρχισε να αγαπά υπερβολικά τον Ιωσήφ, πρώτο παιδί της αγαπημένης του Ραχήλ. Έκανε δε το αψυχολόγητο λάθος να δείξει αυτή την υπέρμετρη αγάπη ράβοντάς του ένα πολύχρωμο χιτώνα. Ε! αυτό ήταν….
• Το κείμενο αυτό γράφτηκε με αφορμή το musical “Joseph and the Amazing Technicolor Dreamcoat” του Andrew Lloyd Webber, το οποίο παρουσιάστηκε με επιτυχία σε διασκευή Γ. Καλούτση για αφηγητή, 7 σολίστ, χορωδία και πιάνο στο Βενιζέλειο Ωδείο το Σάββατο και την Κυριακή 17 και 18 Ιανουαρίου.
