Χαμηλή η παραγωγή και κίνδυνοι για την ποιότητα στην Κρήτη

Η ερχόμενη παραγωγή στην Ελλάδα, σύμφωνα και με τις προβλέψεις των Ισπανών και δικές μας πληροφορίες, αφού επίσημα Ελληνικά στοιχεία δεν υπάρχουν, φαίνεται να είναι αρκετά χαμηλή και εκτιμάται σε 230 χ.τ. Θα είναι επομένως χαμηλότερη κατά -33% σε σχέση με την περσινή που σύμφωνα με τα στοιχεία του Διεθνούς Συμβούλιου Ελαιολαδου ήταν 346 χ.τ.
Ωστόσο ιδιαίτερα χαμηλή εκτιμάται ότι θα είναι και η παραγωγή στην Κρήτη η οποία σύμφωνα με πληροφορίες από τις ΔΑΟΚ Κρήτης, εκτιμάται συνολικά σε περιπου 70χ.τ. (Χανιά 20, Ρέθυμνο 6, Ηράκλειο 35 και Λασίθι 10 χ.τ.) . Επομένως θα είναι χαμηλότερη κατά -17% από την περσινή που ήταν επίσης μειωμένη στους 85 χ.τ.
Ιδιαίτερο πάντως χαρακτηριστικό της ερχόμενης παραγωγής , είναι η πλήρης ανομοιομορφία της στις διάφορες περιοχές του νησιού. Φθάνει από πολύ καλή σε ορισμένες περιοχές (Πλατανιάς, Κολυμπάρι, Θραψανός, Αρκαλοχώρι κ.ά.) έως πολύ χαμηλή και μηδενική σε άλλες.

Ανομβρία και Παραγωγή
Βέβαια βασική αίτια της φετινής μείωσης της παραγωγής, τουλάχιστο στην Κρήτη, πρέπει να είναι η παρατεταμένη ανομβρία που επικράτησε φέτος κατά τον Χειμώνα και Άνοιξη στην Κρητη. Η ανομβρία αυτή, έπληξε την ανθοφορία και καρποδεση, χωρίς αυτό να συγκινεί για αποζημιώσεις τον ΕΛΓΑ αλλά ούτε και τους αρμόδιους η τους πολιτικά υπεύθυνους.
Βέβαια η ανομβρία που έπληξε την Κρήτη παρουσίασε μεγάλη ανομοιομορφία στις διάφορες περιοχές του νησιού και ανάλογος ήταν και ο βαθμός των ζημιών που προκάλεσε.
Πολύ μεγάλες είναι οι απώλειες που προκληθήκαν στον Νόμο Λασιθίου, όπου οι βροχές κατά το τρέχον έτος ήταν πολύ μειωμένες και κυμάνθηκαν μεταξύ 90-140 mm. Αλλά και στις 13 Σεπτεμβρίου όποτε έπεσαν κάποιες αξιόλογες βροχές σε κάποιες περιοχές του νησιού, στο Λασίθι δεν έπεσαν καθόλου.

Δάκος και Ποιότητα
Ωστόσο στην Κρητη διαφαίνεται σοβαρός κίνδυνος και για το επίπεδο της ποιότητας. Ο Δάκος όπως επισημάνθηκε και από τις ΔΑΟΚ σε όλους τους Νομούς έκανε όχι μόνο αισθητή την εμφάνιση του στις δακοπαγίδες αλλά επιτέθηκε και στον ελαιόκαρπο.
Τα ακριβή ποσοστά των δακοπροσβολών δεν είναι γνωστά αλλά φαίνεται ότι υπήρξαν περιοχές όπως στα Χανιά (ζώνη Πλατανιά – Κολυμβαρίου) όπου έφτασαν και μέχρι και 5%
Ωστόσο μετά τις βροχές και την ανάνηψη του ελαιοκάρπου, θεωρητικά μπορεί να ενταθούν οι δακοπροσβολές στο διάστημα μέχρι την συγκομιδή. Γι’ αυτό απαιτείται ιδιαίτερη προσοχή.

Κορυφώνεται η αγωνία για τις τιμές!
Προβληματίζει η διάθεση με “τζόγο” ενώ κερδίζει έδαφος η διάθεση με διαγωνισμούς!  
Ενώ βρισκόμαστε ήδη προς το τέλος της ελαιοκομικής περιόδου η αγωνία και τα ερωτηματικά για τις εξελίξεις των τιμών όσων έχουν αδιάθετες ποσότητες, κορυφώνεται.
Αυτό φαίνεται και απο την κίνηση του Δελτίου τιμών του ΣΕΔΗΚ που δημοσιεύεται κάθε εβδομάδα στην ιστοσελίδα του www.sedik.gr η οποία την περίοδο αυτή δείχνει μέχρι και 3000 επισκέψεις την ημέρα.
Βέβαια οι επισκέψεις αυτές οφείλονται στην αξιοπιστία του Δελτίου  αλλα και στην μοναδικότητα του να δημοσιεύει επώνυμες τιμές και όχι γενικές και αόριστες πληροφορίες.
Με την ευκαιρία, διευκρινίζεται ότι προς αποφυγή παρερμηνειών και διενέξεων, πληροφορίες του Δελτίου για τις τιμές, προφορικά η τηλεφωνικά, έχει αποφασιστεί να μην δίδονται. Επιτρέπεται μόνο η αναδημοσίευση του Δελτίου, ακριβώς έχει και μετά από σχετική γραπτή άδεια σε ΜΜΕ.
Πάντως, ανεύρεση του καταλληλότερου χρόνου απο τους παραγωγούς για επίτευξη υψηλοτέρων τιμών, είναι μάλλον ανέφικτη. Και ο σωστότερος δρόμος για όσους δεν θέλουν να αγωνιούν, είναι η πώληση του προϊόντος τους κατά διαστήματα με πλειοδοτικούς διαγωνισμούς μέσω Συνεταιρισμών η ακόμα και ιδιωτικών ελαιοτριβείων, όπως συνιστά ο ΣΕΔΗΚ και μάλιστα επιβραβεύει όσους  υιοθετούν αυτή την διαδικασία.
Το αντίθετο, δηλαδή η διάθεση αποθηκευμένου σε ελαιοτριβεία ελαιολάδου, σε τιμές που κατά καιρούς προσφέρουν, μέσω αυτών, μεγάλοι αγοραστές ή εκπρόσωποί τους, είναι φανερό ότι συνήθως αποβαίνει υπέρ των αγοραστών. Στην πράξη λειτουργεί ως μειοδοτικός διαγωνισμός που οι αγοραστές διεξάγουν προσφέροντας κάθε φορά την συμφερότερη για αυτούς τιμή και αναζητώντας παραγωγούς που πιεζόμενοι απο διαφόρους λόγους θα την δεχτούν.

Τιμές: Καθηλωμένες κάτω από τα 3 ευρώ.
Υψηλότερες μόνο στους διαγωνισμούς
Σύμφωνα με το Δελτίο Τιμών του ΣΕΔΗΚ της 18-9-2018, οι τιμές παραγωγού για έξτρα παρθένο (Οξύτητας 0,3%) κυμάνθηκαν στην Κρήτη απο 2,70-3,15 €/κ και στην Πελοπόννησο απο 2,75-2,80 €/κ. Τις μεγαλύτερες τιμές στην Κρήτη  προσέφεραν οι Ν. Αεράκης στην Σητεία ( 3,15€/κ) και Α.Σ. Εμπάρου 3,07€/κ)
Αντίθετα στην Ιταλία οι τιμές συνεχώς ανέρχονται και στα μέσα Σεπτεμβρίου, οι μέγιστες έφτασαν στα 4,93€/κ και σε επίπεδο χώρας ο μ.ο. έφτασε στα 4,79€/κ
Επομένως οι μέγιστες τιμές στην Ιταλία ήταν υψηλότερες απο εκείνες στην Κρήτη κατά +1,80€/κ, αυξημένες δηλαδή κατά 56% περίπου!
Παράλληλα και στην Ισπανία, οι μέγιστες τιμές στα μέσα Σεπτεμβρίου έφτασαν στα 3,49€/κ σημειώνοντας διάφορα 0,35€/κ σε σχέση με την Κρήτη.
Μόνη απάντηση σε αυτά, είναι η διάθεση με πλειοδοτικούς διαγωνισμούς των παραγωγών, που ήδη κάνουν λίγοι Συν/σμοί (Ζάκρος, Κριτσά, Έμπαρος κ.α.) ανεβάζοντας τις τιμές κατά 40-50 λεπτά πάνω, όχι μόνο για τους Συν/σμους τους, αλλά και για την γύρω περιοχή.
Οι πολυάριθμοι μεσάζοντες του χύμα, τελικά, χωρίς ίσως να το αντιλαμβάνονται εξυπηρετούν τα σχέδια των μεγάλων αγοραστών του εξωτερικού.

Υψηλή η παραγωγή της Ισπανίας και πολύ χαμηλή όλων των άλλων χωρών!
Η παραγωγή της Ισπανίας, σύμφωνα με τον Rafael Cárdenas, διευθυντή της CEAO της GEA προβλέπεται σε 1580.χ.τ.τονους, δηλαδη περίπου ίδια με την προ δυο μηνών εκτίμηση του Ισπανού εμπειρογνώμονα Juan Vilar  και αρκετά υψηλότερη απο τις προβλέψεις φορέων απο Ιταλία και Ελλάδα που την εκτιμούν σε μονό 1.450 χ.τ. (Πιν.1)
Η παραγωγή ελαιολάδου σε επίπεδο κόσμου προβλέπεται να φθάσει τους 3,1 εκατ. τόνους περίπου 9% χαμηλότερη απο ότι η αντίστοιχη περσινή, συμφωνα με τα στοιχεία του Διεθνούς Συμβούλιου Ελαιολάδου.
Αντίθετα απο την Ισπανία , σύμφωνα και με την μελέτη της αυτή, στις άλλες χωρες της ΕΕ η ερχόμενη ελαιοπαραγωγή φαίνεται να είναι αρκετά μειωμένη σε σχέση με την περσινή , Έτσι τελικά η παραγωγή των Ευρωπαϊκών  χωρών στο σύνολο της προβλέπεται 2.125 χ.τ. δηλαδη περίπου ίδια με την περσινή.
Πιο συγκεκριμένα η παραγωγή τής Ιταλίας προβλέπεται  200χ.τ. (-50% σε σχέση με πέρυσι), της Ελλάδας 230 χ.τ. (-33%) και της Πορτογαλίας 115χ.τ. ( -15%).
Στις άλλες κύριες ελαιοπαραγωγές χώρες της Μεσογείου η ερχόμενη παραγωγή προβλέπεται επίσης αρκετά μειωμένη . Στην Τυνησία προβλέπεται 165 χ.τ, ( -40%) , στην Τουρκία 220 χ.τ. ( -16%) , στο Μαρόκο 110χ.τ. ( -21%) ενώ στην Συρία προβλέπεται 100 χ. τ. ίδια με πέρυσι.

Οι Ισπανοί παραγωγοί θα καθορίσουν τις προσεχείς τιμές ελαιολάδου!
Ενώ απομένουν δυο μόλις μήνες για να φθάσει η νέα σοδειά, δίδουν και παίρνουν οι εκτιμήσεις για το ύψος της παραγωγής ελαιολάδου σε παγκόσμιο αλλα και στο εθνικό επίπεδο των χωρών που παράγουν σημαντικές ποσότητες.
Βέβαια, ως θεωρητικός στόχος των εκτιμήσεων παρουσιάζεται η ενημέρωση παραγωγών και έμπορων προκειμένου να σχεδιάζουν ασφαλέστερα τους επιχειρηματικές κινήσεις τους. Στην πράξη όμως οι εκτιμήσεις αυτές χρησιμοποιούνται από διαφορές πλευρές και ως μέσον επηρεασμού των τιμών παραγωγού. Έτσι από την πλευρά των μεγάλων Βιομηχανιών και των κύκλων που συνδέονται με αυτές συνήθως παρουσιάζονται υψηλότερες από τις πραγματικές, ενώ παράλληλα προβάλλονται και με μεγάλη συχνότητα στον τύπο.
Έτσι, μετά τις εκτιμήσεις που είδαμε προ δυο μηνών απο διάφορους φορείς της Ισπανίας , Ιταλίας και Ελλάδας (sedik.gr. ΕΛΑΙΟΝΕΑ 2.9.2018) πρόσφατα ανακοινώθηκαν στην Ισπανία οι εκτιμήσεις και ενός άλλου, αρκετά σοβαρού φορέα, του Κέντρου Αριστείας Ελαιόλαδου (CEAO) της GEA Ισπανίας.
Με τις εκτιμήσεις αυτές επιβεβαιώνονται τα βασικά συμπεράσματα των προηγούμενων εκτιμήσεων. Ότι δηλαδή η παραγωγή της Ισπανίας θα είναι αρκετά υψηλή, ενώ αντίθετα η παραγωγή όλων των άλλων ελαιοπαραγωγικών χωρών της Μεσογείου θα είναι πολύ χαμηλή. Μάλιστα αριθμητικά φαίνεται ότι το συνολικό έλλειμμα των βασικών ελαιοπαραγωγών χωρών θα υπερκαλυφθεί από την αυξημένη παραγωγή της Ισπανίας.Τα αποτελέσματα των εκτιμήσεων αυτών, προκάλεσαν δημοσιεύματα Ισπανικών ΜΜΕ που αναφέρουν ότι «οι Ισπανοί παραγωγοί θα καθορίσουν τις προσέχεις τιμές του ελαιολάδου, αφού συμφωνα με τα στοιχεία των εκτιμήσεων, στα χέρια τους θα βρίσκεται σχεδόν το μισό της παγκόσμιας παραγωγής» . Και αυτό πράγματι θα μπορούσε να συμβεί εάν οι διαθέσεις των Ισπανών παραγωγών ήταν ομόθυμες και ενιαίες, πράγμα που όμως δεν φαίνεται τόσο πιθανό.
Και ενώ στη Ισπανία έτσι έχουν τα πράγματα, στην Ελλάδα η όλη διάθρωση της αγοράς ελαιολαδου είναι διάφορη. Οι πλειοδοτικοί διαγωνισμοί κυρίως από Συν/σμους είναι ελάχιστοι, ενώ το πλείστο του προϊόντος που βρίσκεται αποθηκευμένο κατά 95% στις αποθήκες των ελαιοτριβείων, διατίθεται σε τιμές που προσφέρονται από τους αγοραστές η εκπροσώπους τους.Η κατάσταση αυτή οδηγεί τελικά το επίπεδο τιμών παραγωγού στην Ελλάδα αρκετά χαμηλότερα από ότι στην Ισπανία και Ιταλία. Στους Έλληνες παραγωγούς απομένει να αποδεχτούν η όχι τις συνήθως μειωμένες τιμές που τους προσφέρονται. Δηλαδή την προς τα κάτω διάφορα!