■ Σύγχρονη Αρχιτεκτονική στη Σικελία: η Σχολή των Συρακoυσών
Μια µοναδική έκθεση µε έργα καθηγητών και ελεύθερων επαγγελµατιών από τη Σχολή των Συρακουσών και την ευρύτερη περιοχή της δυτικής Σικελία πραγµατοποιείται από τις 10 έως τις 20 Μαρτίου στο ΚΑΜ στα Χανιά. Τα εγκαίναι της έκθεσης θαγ γίνουν την Παρασκευή 14 Μαρτίου όταν και θα παρουσιαστεί σε τέσσερις οµιλίες η θεµατική της έκθεσης και η έρευνα-καταγραφή της µοντέρνας αρχιτεκτονικής στη Σικελία που επιµελήθηκαν οι καθηγήτριες Paola Barbera και Maria Rosaria Vitale.
«Οι συνέργειες της Σχολής Αρχιτεκτόνων του Πολυτεχνείου της Κρήτης µε ιταλικά πανεπιστήµια έχουν αποδώσει ενδιαφέροντα συµβάντα στην προσέγγιση των τεκταινόµενων στις δύο χώρες και της σκέψης γύρω από την αρχιτεκτονική. Συνέργειες µε το πανεπιστήµιο La Sapienza της Ρώµης, µε εκείνο της Ferrara, µε το I.U.A.V. της Βενετίας, το Πολυτεχνείου του Τορίνου, τελευταία µε τη Σχολή των Συρακουσών» σηµειώνει ο καθηγητής της Αρχιτεκτονικής Σχολής του Πολυτεχνείου Κρήτης κ. Νίκος Σκουτέλης που είχε και την ιδέα.
Στην έκθεση εκτός των πινακίδων µε µικρά και µεγάλα κτήρια, διαµορφώσεις δηµόσιων χώρων και αναπλάσεις εσωτερικών θα αναρτηθούν και πινακίδες µε ζητήµατα θεωρητικών αναζητήσεων πολλών από τους εκθέτες. Κοινό τόπο της έκθεσης αποτελεί η ανάγκη προβολής της σύγχρονης αρχιτεκτονικής έκφρασης από έναν τόπο περιφερειακό του ευρωπαϊκού χώρου, ζεστό, σχεδόν άνυδρο, γεµάτο ζωντάνια, που τόσο µοιάζει µε την περίπτωση της Κρήτης.
«Το νοτιοανατολικό τµήµα της Σικελίας, η ακτή που βρέχεται από το Ιόνιο, από τη Μεσίνα, την Κατάνη, την Αυγούστα, τις Συρακούσες και ως την κοιλάδα Val di Noto, είναι µια συναρπαστική και πολύπλοκη εδαφική πραγµατικότητα, που χαρακτηρίζεται από την παρουσία ενός οροπεδίου που διασχίζεται από βαθιές τοµές και παλιά λατοµεία, ένα εξαιρετικό παλίµψηστο αρχαϊκούς οικισµούς, πόλεις ελληνικής ίδρυσης, αστικές δοµές µεσαιωνικής διάταξης, µπαρόκ πόλεις που ξαναχτίστηκαν τον 18ο αιώνα, µε φόντο συνεχώς το προφίλ της Αίτνας που επιβάλλει την παρουσία της από µακριά, που ποικίλλει ανάλογα µε τις εποχές» αναφέρουν οι διοργανωτές συµπληρώνοντας πως «οι Σικελοί αρχιτέκτονες στο σύνολο της παρουσίας τους προβάλλουν την αρχιτεκτονική πρακτική ως απόρροια της σκέψης γύρω από τον µοντερνισµό και σε σχέση µε τα µηνύµατα, το παλίµψηστο του τόπου τους. Σύµφωνα µε τον Francesco Cellini, δάσκαλο σε πολλύς από αυτούς, “. . . προσδιορίζουν τις θέσεις του, ξεχωρίζοντας το από τόση επίκαιρη και εύπεπτη παραγωγή, . . . και πρέπει να σηµειωθεί, ωστόσο, ότι δεν αποτελούν οµάδα ή πολύ λιγότερο, µια κίνηση: είναι απλώς µια µικρή άτυπη και κάπως ρευστή οµάδα ανθρώπων, διαφορετικής ηλικίας, εµπειρίας και συµµετοχής, που όµως έχουν πλέον σε αυτούς έχει συσσωρευτεί ένας ουσιαστικός πλούτος παράλληλης, ή σχεδόν παράλληλης εργασίας, και που συχνά είναι πολύ σύµφωνο προς την παραπάνω κατεύθυνση που περιγράφεται, δηλαδή να συλλάβει το έργο σε αυτό αναπόσπαστη σχέση µε το υφιστάµενο και µε την ιστορία του υπάρχοντος. Και αυτή η αισθητή ενότητα του σκοπού είναι που το κάνει έτσι, πέρα από την (µερικές φορές ριζική) ποικιλία των µεθόδων, το έργο τους να αναγνωριστεί γενικά ως πρωτότυπο και ουσιαστικά ως µια συνεκτική συµβολή στον σύγχρονο ιταλικό αρχιτεκτονικό πολιτισµό. Η ίδια ενότητα σκοπού έχει επίσης δοθεί µια αναγνωρίσιµη ταυτότητα στη Σχολή των Συρακουσών, στην οποία ένα µεγάλο µέρος αυτών εργάζονται”.»
Σε άλλη πινακίδα ο καθηγητής Bruno Messina αναφέρεται µε κριτικό πνεύµα σε ένα είδος παρεξήγησης: «Η παροχή λύσεων στην απώλεια της µορφής της πόλης και της επικράτειάς της και η ταύτισή τους µε τα εργαλεία του αρχιτεκτονικού έργου µπορεί εποµένως να είναι µια συγκεκριµένη και σύγχρονη υπόθεση εργασίας για τον αρχιτέκτονα. Αντίθετα, έχω την εντύπωση ότι σήµερα υπάρχει µια ευρέως διαδεδοµένη τάση να συµπίπτει το έργο το µετασχηµατισµού µε εκείνο της ανάγνωσης των αστικών φαινοµένων και της περιοχής, δηλαδή τείνουν να συµπίπτουν τα εργαλεία του αρχιτέκτονα µε αυτά του γεωγράφου, εργαλεία που είναι απαραίτητα αλλά όχι επαρκή για το έργο, ακριβώς επειδή δεν έχουν αυτή την ικανότητα να προ-καταβάλλουν, δηλαδή να περιγράψουν, να προβλέψουν και να προτείνουν µέσα από τη διαδικασία αναγνώρισης».
«Η έκθεση προσπαθεί να αποτελέσει απάντηση µε απτές, υλικές κατασκευές και σε αυτή την ‘παρεξήγηση’ που έχει παραγάγει έργο στο οποίο δηµοσιογράφοι της αρχιτεκτονικής και κριτικοί απαντούν µε µισόλογα. Σε αυτό οι Σικελοί φίλοι προσπαθούν να ανασυγκροτήσουν τα εργαλεία της τέχνης τους, µε τα υλικά του τόπου τους, την ιστορία και τους ανθρώπους του, τα δέντρα, το φως, τον αέρα και τη βροχή που τα λούζουν» σηµειώνεται µεταξύ άλλων.
