» Γυναικολόγος – ογκολόγος στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο της Οξφόρδης
Στον τομέα της Γυναικολογικής Ογκολογίας στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο της Οξφόρδης εξειδικεύεται ο δρ Ανδρέας Ζουρίδης.
Ο Χανιώτης επιστήμονας, με καταγωγή από την Παλαιόχωρα, μιλά στα “Χ.ν.” για την επιστημονική του διαδρομή από την Ελλάδα στο Ηνωμένο Βασίλειο, τις διαφορές στα εθνικά συστήματα υγείας των δύο κρατών, τα νεότερα δεδομένα όσον αφορά την λαπαροσκοπική αντιμετώπιση του προχωρημένου καρκίνου του ενδομητρίου αλλά και τον ρόλο των γονιδίων στην θεραπεία του καρκίνο των ωοθηκών.
Επίσης ο Δρ Ζουρίδης, “ρίχνει φως” στα νεότερα θεραπευτικά δεδομένα που αφορούν στην εμβρυϊκή υπολειπόμενη αύξηση, δηλαδή την παθολογική κατάσταση στην κύηση που οδηγεί στη γέννηση «μικρών» ή «ελλιποβαρών» νεογνών με αυξημένη νοσηρότητα κατά τη νεογνική ηλικία.
• Η επιστημονική σας διαδρομή από τα Χανιά στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο της Οξφόρδης;
Δε μπορώ να πω ότι ήμουν από αυτούς που πάντα ήθελαν να φύγουν στο εξωτερικό. Όταν όμως τέλειωσα την ειδικότητα της Μαιευτικής & Γυναικολογίας και αποφάσισα ότι ήθελα να εξειδικευτώ στη λαπαροσκοπική χειρουργική δεν είχα άλλη επιλογή από το να συνεχίσω την εκπαίδευσή μου εκτός Ελλάδας. Ευτυχώς, υπήρξαν άνθρωποι στην Ελλάδα – και συγκεκριμένα οι Καθηγητές μου Ευθύμιος Δεληγεώρογλου και Μακαριος Ελευθεριάδης – που αναγνώρισαν την αξία της δουλειάς μου και με βοήθησαν να γίνω δεκτός στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο του Σαουθάμπτον της Αγγλίας για μετεκπαίδευση στην ελάχιστα επεμβατική χειρουργική. Αφού ολοκλήρωσα την εκπαίδευσή μου εκεί, και ενώ σχεδίαζα να επιστρέψω στην Ελλάδα, έμαθα από συναδέλφους για μια θέση Γυναικολογικής Ογκολογίας στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο της Οξφόρδης και δε μπόρεσα να αντισταθώ στον πειρασμό. Έκανα αίτηση, το βιογραφικό μου αξιολογήθηκε από επιτροπή του Νοσοκομείου, και μετά από συνέντευξη επιλέχθηκα για τη θέση.
• Τι αποκτήσατε μέσα από την εμπειρία σου στο ΕΣΥ;
Στο ΕΣΥ δούλεψα 7 χρόνια, αρχικά ως αγροτικός και στη συνέχεια ως ειδικευόμενος ιατρός. Ήταν 7 χρόνια σκληρής δουλειάς κάτω από δύσκολες συνθήκες. Όταν πρωτοήρθα στην Αγγλία ένιωσα ότι θα μπορούσα αυτά τα 7 χρόνια να τα αξιοποιούσα καλύτερα αν είχα φύγει νωρίτερα στο εξωτερικό. Όσο όμως περνάει ο καιρός καταλαβαίνω ότι ακριβώς αυτές οι αντίξοες συνθήκες που αντιμετώπισα στο ΕΣΥ με έμαθαν να μπορώ να δουλεύω σε συνθήκες πίεσης, να αντιμετωπίζω δύσκολα περιστατικά με σχετικά περιορισμένα μέσα και να έχω ένα δημιουργικό τρόπο σκέψης για να προσπερνώ τις δυσκολίες.
• Ποιες οι προοπτικές για έναν νέο ερευνητή – επιστήμονα στο εξωτερικό σε σύγκριση με την Ελλάδα;
Στο εξωτερικό δεν είχα ποτέ αμιγώς ερευνητική θέση, αλλά από την εμπειρία μου δουλεύοντας σε Πανεπιστημιακά Νοσοκομεία διαπιστώνω ότι η έρευνα στηρίζεται με κάθε δυνατό τρόπο. Οι ερευνητές ιατροί στα Νοσοκομεία του Ηνωμένου Βασιλείου είναι αποκλειστικής απασχόλησης, έχουν μισθούς ανάλογους των κλινικών ιατρών και η έρευνά τους χρηματοδοτείται πλήρως από πόρους που εξασφαλίζει το Πανεπιστήμιο. Επίσης, υπάρχει άμεση συνεργασία των Πανεπιστημιακών Νοσοκομείων με Φαρμακευτικές Εταιρίες και Εταιρίες Ιατροτεχνολογικού εξοπλισμού που λειτουργεί επ’ ωφελεία τόσο του Πανεπιστημίου όσο και της οικονομίας, αλλά κυρίως προς όφελος των ασθενών.
Δυστυχώς στην Ελλάδα, τουλάχιστον στον τομέα της ιατρικής, τα πράγματα είναι τελείως διαφορετικά. Τις περισσότερες φορές – και μιλάω από προσωπική πείρα – οι ερευνητές όχι μόνο δεν πληρώνονται αλλά καλούνται να καλύψουν από δικούς τους πόρους και τα έξοδα της έρευνάς τους. Επίσης η απουσία κεντρικού σχεδιασμού των υπηρεσιών υγείας κάνει αδύνατη την όποια προσπάθεια σημαντικών κλινικών ερευνών.
• Πού εστιάζει η έρευνά σας και ποιος ο στόχος της;
Το ειδικό ενδιαφέρον μου είναι η Γυναικολογική Ογκολογία με έμφαση κυρίως στην κλινική πράξη. Ωστόσο, όταν κανείς δουλεύει στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο της Οξφόρδης η ενασχόληση με την έρευνα είναι μάλλον αναπόφευκτη. Έτσι, μόλις πριν λίγες εβδομάδες ολοκληρώσαμε μία μελέτη σχετικά με τη λαπαροσκοπική αντιμετώπιση του προχωρημένου καρκίνου του ενδομητρίου και τα αποτελέσματα αναμένεται να δημοσιευθούν σύντομα. Επίσης, η ομάδα μας συλλέγει δεδομένα για τη μελέτη «Gynaecological Oncology Targeted Therapy Study 01 (GOTarget 01)» για τον καρκίνο των ωοθηκών. Σκοπός αυτής της μελέτης είναι να μελετήσουμε το ρόλο συγκεκριμένων γονιδίων στη συμπεριφορά διαφορετικών τύπων καρκινικών κυττάρων. Η γνώση αυτή θα μας επιτρέψει στο μέλλον να εξατομικεύουμε τη θεραπεία στην καρκίνο των ωοθηκών ανάλογα με το γενετικό προφίλ του όγκου πετυχαίνοντας καλύτερα θεραπευτικά αποτελέσματα με τις λιγότερες δυνατές επιπλοκές.
• Αρκετές από τις επιστημονικές δημοσιεύσεις σας αφορούν την εμβρυική υπολειπόμενη αύξηση. Τι είναι η εμβρυική υπολειπόμενη αύξηση; Τι δείχνουν τα συμπεράσματα της έρευνας αυτής; Ποια τα νεότερα επιστημονικά δεδομένα;
Εμβρυϊκή υπολειπόμενη αύξηση είναι μία παθολογική κατάσταση στην κύηση που οδηγεί στη γέννηση «μικρών» ή «ελλιποβαρών» νεογνών με αυξημένη νοσηρότητα κατά τη νεογνική ηλικία αλλά και μακροχρόνιες επιπτώσεις στην υγεία τους που μπορεί να επιμένουν και στην ενήλικη ζωή. Ωστόσο, μόνο ένα μικρό ποσοστό από τα «μικρά» νεογνά θα εμφανίσουν αυτές τις επιπλοκές. Παλαιότερα υπήρχε η τάση να επισπεύδεται ο τοκετός όλων των «μικρών» εμβρύων, κάτι που οδηγούσε σε πολλούς αχρείαστους πρόωρους τοκετούς. Σήμερα, με στενή παρακολούθηση από έναν έμπειρο Μαιευτήρα-Γυναικολόγο (υπερηχογραφικά και με καρδιοτοκογράφημα) μπορούμε να διακρίνουμε ποια από τα «μικρά» νεογνά πραγματικά βρίσκονται σε κίνδυνο και πρέπει να γεννηθούν άμεσα.
Οι δημοσιεύσεις που ανέφερες προέκυψαν από ένα μεγάλο πειραματικό Project που κάναμε σε συνεργασία του Πανεπιστημίου Αθηνών με το Πανεπιστήμιο του Σαουθάμπτον στην Αγγλία. Σκοπός αυτής της μελέτης ήταν να βρούμε τους παθοφυσιολογικούς μηχανισμούς με τους οποίους η εμβρυϊκή υπολειπόμενη αύξηση προκαλεί καρδιαγγειακά, μεταβολικά και νευροαναπτυξιακά προβλήματα στην ενήλικη ζωή αυτών των «μικρών» εμβρύων. Για να το κάνουμε αυτό χρησιμοποιήσαμε νεότερες τεχνολογίες πρωτεωμικής που μας επέτρεψαν να αναλύσουμε ταυτόχρονα περίπου 7000 διαφορετικές πρωτεΐνες σε διάφορους ιστούς «μικρών» νεογνών σε πειραματόζωα. Καταφέραμε να βρούμε αρκετούς μηχανισμούς που εξηγούν την παθοφυσιολογία του εμβρυϊκού προγραμματισμού καθώς και πιθανούς στόχους για μελλοντικές θεραπείες.
• Πώς βλέπετε το ενδεχόμενο επιστροφής στην Ελλάδα;
Ποτέ δε σταμάτησα να σκέφτομαι την Ελλάδα και την Κρήτη. Όσο περισσότερο όμως μένω στο εξωτερικό τόσο πιο δύσκολη γίνεται η απόφαση της επιστροφής. Χώρες όπως το Ηνωμένο Βασίλειο σου παρέχουν εργασιακή ασφάλεια, καλές απολαβές, καλές εργασιακές συνθήκες και κυρίως πολλές ευκαιρίες επιστημονικής εξέλιξης. Αυτό όμως που κυρίως με αποτρέπει από το να γυρίσω, – όπως και τους περισσότερους νομίζω Έλληνες του εξωτερικού – είναι η έλλειψη αξιοκρατίας στη χώρα μας. Πιστεύω όμως πως αργά ή γρήγορα θα την πάρω την απόφαση της επιστροφής. Δε μπορώ να φανταστώ τον εαυτό μου για πάντα μακριά από την Κρήτη.
Μέσα από τη στήλη “Χανιώτες του εξωτερικού” τα “Χ.ν.” παρουσιάζουν ιστορίες συμπολιτών μας που έφυγαν από τα Χανιά και διακρίνονται σε διάφορους τομείς στο εξωτερικό.
