» Διδακτορικός ερευνητής Ηλεκτροχημείας στο Université de Paris (πρώην Paris-Diderot)
Για το πώς η Ηλεκτροχημεία και η “πράσινη” Χημεία μπορούν να συμβάλουν στην εξοικονόμηση πολύτιμης ενέργειας και στην αποφυγή χρήσης χημικών επιβλαβών για το περιβάλλον, συμβάλλοντας έτσι καθοριστικά στην επιβράδυνση της κλιματικής αλλαγής μιλά στο podcast των “Χανιώτικων νέων” ο Χανιώτης Διδακτορικός ερευνητής Ηλεκτροχημείας στο Université de Paris (πρώην Paris-Diderot), Νίκος Κωστόπουλος.
Παράλληλα αναφέρεται στις διαφορές της ακαδημαϊκής έρευνας σε Ελλάδα και εξωτερικό αλλά και στο τι είναι αυτό που κάνει τα ελληνικά πανεπιστήμια να ξεχωρίζουν.
•Κατά πόσο σε επηρέασε ο τόπος σου στην ερευνητική σου διαδρομή;
Πήγα στο Δημόσιο σχολείο στα Χανιά, αποφοίτησα από το 3ο Λύκειο Χανίων και αφού έδωσα Πανελλήνιες εξετάσεις εισήχθη στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, στο τμήμα Χημείας.
Στο δημόσιο σχολείο στα Χανιά όσο και στο φροντιστήριο που πήγα στην γ’ λυκείου είχα καθηγητές Χημείας, οι οποίοι με ενέπνευσαν για να ακολουθήσω σπουδές στην Τριτοβάθμια εκπαίδευση στον τομέα αυτόν.
Μόλις ολοκλήρωσα τις σπουδές μου στο τμήμα Χημείας πήγα στη Γαλλία, στο Παρίσι, αφού είχα ήδη μάθει γαλλικά από τα Χανιά. Στο Παρίσι έκανα έναν χρόνο Master στη Σορβόννη, πάνω στη Μοριακή Χημεία, το οποίο δεν είχε δίδακτρα όπως και τα περισσότερα μεταπτυχιακά στη Γαλλία, η οποία είναι μια χώρα όπως και η Ελλάδα με δωρεάν δημόσια εκπαίδευση. Μόλις την τελείωσα, την επόμενη χρονιά, ξεκίνησα το Διδακτορικό στο Université de Paris (πρώην Paris-Diderot) στον τομέα της Ηλεκτροχημείας.
•Πού ακριβώς εστιάζει η έρευνα σου;
Ασχολούμαι με την κατάλυση των αντιδράσεων οξείδωσης. Οι αντιδράσεις οξείδωσης είναι πάρα πολύ σημαντικές για τη Χημική Βιομηχανία, για την παραγωγή πολλών χρήσιμων, χημικών ουσιών. Όμως σήμερα ακόμα για να γίνουν αυτές οι αντιδράσεις χρησιμοποιούνται καταλύτες από ακριβά μέταλλα και επαχθείς συνθήκες, δηλαδή υψηλές θερμοκρασίες και πιέσεις. Ο στόχος του πεδίου έρευνας μου είναι το πώς θα μπορέσουμε να χρησιμοποιήσουμε πιο φθηνούς καταλύτες και πιο ήπιες συνθήκες για να κάνουμε αυτές τις αντιδράσεις. Στο εργαστήριο που εργάζομαι χρησιμοποιούμε την ηλεκτροχημεία για να το πετύχουμε αυτό.
•Ποιά η συµβολή της Ηλεκτροχηµείας και της Πράσινης Ηλεκτροχηµείας στη Βιώσιµη Ανάπτυξη και την επιβράδυνση της κλιματικής αλλαγής;
Ναι, η Ηλεκτροχημεία συμβάλλει στην ανάπτυξη της λεγόμενης πράσινης Χημείας που ορίζεται ως η ανάπτυξη χημικών διεργασιών φιλικών προς το περιβάλλον. Όταν η ηλεκτροχημεία χρησιμοποιείται για την κατάλυση αντιδράσεων σε μεγάλες κλίμακες (ηλεκτρο-κατάλυση) μπορεί να οδηγήσει στην εξοικονόμηση πολύτιμης ενέργειας και στην αποφυγή χρήσης χημικών επιβλαβών για το περιβάλλον. Πρόκειται για δύο παράγοντες που μπορούν να συμβάλλουν καθοριστικά στην επιβράδυνση της κλιματικής αλλαγής.
•Σε αυτή την κατεύθυνση, θεωρούνται μονόδρομος οι Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ);
Οι ΑΠΕ είναι πλέον μονόδρομος προκειμένου να ανασχεθεί η κλιματική αλλαγή. Εκτός από φθηνή ενέργεια χρειαζόμαστε και ενέργεια της οποίας η παραγωγή δεν θα είναι επιβλαβής για το περιβάλλον, όπως είναι για παράδειγμα η ενέργεια που παράγουμε από τα ορυκτά καύσιμα. Αυτό το βλέπουμε και σε αποφάσεις διεθνών φορέων και της ευρωπαϊκής ένωσης, οι οποίες συνηγορούν στην ανάγκη μείωσης της χρήσης του πετρελαίου για την παραγωγή ενέργειας, και αντικατάστασης αυτού από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, όπως είναι η Ηλιακή. Έχουν δε επανειλημμένως επιβληθεί πρόστιμα στη χώρα μας για τη χρήση λιγνίτη για παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας.
•Ποιές είναι οι προοπτικές που ανοίγονται για έναν ερευνητή στο εξωτερικό σε σχέση με την Ελλάδα;
Μια μείζων διαφορά της ακαδημαϊκής έρευνας στην Ελλάδα σε σχέση με τη βόρεια Ευρώπη, τουλάχιστον τη Γαλλία, είναι ότι εκεί διατίθενται περισσότεροι πόροι. Το γεγονός αυτό δεν αντικατοπτρίζεται μόνον στο επίπεδο των υποδομών αλλά και της χρηματοδότησης των ερευνητών. Ακόμη και στο επίπεδο της Διδακτορικής διατριβής είναι πολύ ευκολότερο να βρει κανείς χρηματοδότηση στο εξωτερικό π.x. στη Γαλλία και στη Γερμανία, από ό,τι στην Ελλάδα: η συντριπτική πλειοψηφία των διδακτορικών φοιτητών στις θετικές επιστήμες στη Γαλλία είναι έμμισθοι, έχουν δηλαδή σύμβαση ορισμένου χρόνου με το πανεπιστήμιο. Έτσι, για έναν ερευνητή είναι πιο εύκολο να προχωρήσει πιο γρήγορα και αποτελεσματικά την έρευνά του. Βέβαια αυτό το έλλειμμα πόρων αντισταθμίζεται σε κάποιον βαθμό από τον ζήλο ορισμένων καθηγητών και ερευνητών στα πανεπιστήμια της Ελλάδας, που πραγματικά κάνουν μια τεράστια προσπάθεια για να κρατιέται ψηλά το επίπεδο σπουδών και έρευνας και για να είναι ανταγωνιστικά τα ελληνικά πανεπιστήμια […]
•Θα επέστρεφες στην Ελλάδα, εάν είχες την ευκαιρία;
Τα επόμενα χρόνια θα συνεχίσω να είμαι στο εξωτερικό αλλά στο μέλλον σίγουρα θα εξέταζα το ενδεχόμενο να επιστρέψω, εάν μου δινόταν η ευκαιρία. Διότι παρόλες τις δυσκολίες, η έρευνα που γίνεται στο ελληνικό πανεπιστήμιο είναι αξιόλογη και αισιοδοξώ ότι στο μέλλον τα πράγματα θα γίνουν και καλύτερα.
Μέσα από τη στήλη “Χανιώτες του εξωτερικού” τα “Χ.ν.” παρουσιάζουν ιστορίες συμπολιτών μας που έφυγαν από τα Χανιά και διακρίνονται σε διάφορους τομείς στο εξωτερικό.