■ Λόγω βίας, παραπληροφόρησης και συνωµοσιολογίας
Παγκόσµια γίνεται η ανησυχία για τη διαδικτυακή πλατφόρµα X του Elon Musk, και χιλιάδες χρήστες αποχωρούν µε την απεγγραφή τους από ένα δίκτυο που έχει υιοθετήσει ακροδεξιά κατεύθυνση κάνοντας σηµαία τη βία, τις οµοφοβικές προκαταλήψεις και αντιλήψεις αλλά και ευρέως την συνωµοσιολογία και την παραπληροφόρηση. Η κατάσταση αλλάζει µέρα µε την ηµέρα και θα κορυφωθεί, όπως αναµένεται, την ηµέρα ορκωµοσίας του Ντόναλντ Τράµπ.
Η πλατφόρµα X λοιπόν µπαίνει στο στόχαστρο επιστηµονικών φορέων, Πανεπιστηµίων µιας και στην πλατφόρµα αυτή διαδίδονται ήδη παραπλανητικές ειδήσεις, νέα µε ακροδεξιό περιεχόµενο και λειτουργεί ολοένα και περισσότερο µε ψεύτικα προφίλ.
Ας δούµε τι γίνεται ακριβώς και τι διαστάσεις παίρνει η διαµαρτυρία.
Όπως αναφέρεται σε µεγάλα ειδησιογραφία δίκτυα στις αναλύσεις τους για το Χ, το µίσος, ο θυµός, η παραπληροφόρηση, η προπαγάνδα και τα ψέµατα εξαπλώνονται ολοένα και περισσότερο – και σε µεγάλο βαθµό ανεξέλεγκτα.
Η πλατφόρµα κοινωνικής δικτύωσης X, (πρώην Twitter) και νυν ιδιοκτησία του Elon Musk, του πλουσιότερου ανθρώπου στον πλανήτη, αποκαλείται µάλιστα χαρακτηριστικά ως «ψηφιακός λασπολόγος».
Το X, όπως αναφέρεται, «είναι γεµάτο ταραξίες, ψεύτικα προφίλ και ταραχοποιούς. «Η πλατφόρµα έχει πλέον ουσιαστικά κατακλυστεί από ανθρώπους που διαδίδουν παραπληροφόρηση και µίσος», εξηγεί ο Axel Bruns, καθηγητής Έρευνας Μέσων Μαζικής Ενηµέρωσης και Επικοινωνίας στο Πανεπιστήµιο του Queensland στην Αυστραλία.
Το Χ διευκολύνει τους αυτούς που µισούν. Οι οµάδες συντονισµού, αναφέρει, οι οποίες επί των ηµερών του Twitter έπαιρναν στοχευµένα µέτρα κατά της παιδικής πορνογραφίας, για παράδειγµα, έχουν αποδεκατιστεί από τις µαζικές απολύσεις του Musk µετά την εξαγορά – «και είναι ζήτηµα αν εξακολουθούν να υπάρχουν καθόλου».
Ρητορική µίσους
Ο Bruns αναφέρει ένα άλλο πρόβληµα: µε την εισαγωγή του αγοραζόµενου «τικ επαλήθευσης», οποιοσδήποτε διαχειριστής λογαριασµού µπορεί να παρουσιαστεί ως υποτιθέµενη αυθεντία. Μη επαληθευµένα. «Επιπλέον, αυτοί οι «επαληθευµένοι» λογαριασµοί ευνοούνται και από τους αλγόριθµους που συνθέτουν τις ροές και τα αποτελέσµατα αναζήτησης».
Και αυτό ακριβώς εκµεταλλεύονται: «Οι αναζητήσεις σε τρέχοντα θέµατα δεν οδηγούν πλέον σε πραγµατικά ενηµερωτικό περιεχόµενο, αλλά κυρίως σε ανεπιθύµητη αλληλογραφία και παραπληροφόρηση».
Η ΕΕ έχει ήδη επικρίνει την ανεξέλεγκτη εξάπλωση του µίσους. Η ευρωπαϊκή πράξη για τις ψηφιακές υπηρεσίες (DSA) υποχρεώνει τις µεγάλες διαδικτυακές πλατφόρµες να λαµβάνουν συνεπή και ταχεία µέτρα κατά της ρητορικής µίσους. Το κάνει αυτό η Χ; Αµφίβολο. Γι’ αυτό και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έστειλε έναν κατάλογο ερωτήσεων. Ο λόγος ήταν τα στοιχεία για την εξάπλωση των εκκλήσεων για βία και των ψευδών ειδήσεων µετά την τροµοκρατία της Χαµάς.
Μαζικές αποχωρήσεις στη Γερµανία
Οι αντιδράσεις λοιπόν κατά του Χ πληθαίνουν στην Γερµανία. Το ελεύθερο Πανεπιστήµιο του Βερολίνου, το Πανεπιστήµιο του Münster, το Πανεπιστήµιο RWTH στο Aachen και δεκάδες άλλα από τα µεγαλύτερα και σηµαντικότερα πανεπιστήµια της Γερµανίας αποχωρούν από το X. ∆ιαµαρτύρονται για την αυξανόµενη ριζοσπαστικοποίηση του λόγου στην πλατφόρµα.
Σε ένδειξη διαµαρτυρίας για την αυξανόµενη ριζοσπαστικοποίηση του λόγου στο X, περισσότερα από 60 γερµανικά πανεπιστήµια και ερευνητικά ιδρύµατα ανακοίνωσαν την αποχώρησή τους από την πλατφόρµα κοινωνικής δικτύωσης. Ο λόγος που επικαλέστηκαν ήταν ότι ο προσανατολισµός της πλατφόρµας έρχεται σε αντίθεση µε τις θεµελιώδεις αξίες των πανεπιστηµίων, όπως ο κοσµοπολιτισµός και η επιστηµονική ακεραιότητα.
Ο ίδιος ο Elon Musk, ιδιοκτήτης της X, προσέβαλε Γερµανούς πολιτικούς και τους κάλεσε να ψηφίσουν το ακροδεξιό AfD.
Αλγοριθµική ενίσχυση του δεξιού λαϊκίστικου περιεχοµένου
Οι αλλαγές στην πλατφόρµα X – από την αλγοριθµική ενίσχυση του δεξιού λαϊκίστικού περιεχοµένου έως τον περιορισµό της εµβέλειας άλλου περιεχοµένου – καθιστούσαν την περαιτέρω χρήση αδικαιολόγητη για τους εµπλεκόµενους οργανισµούς, ειπώθηκε χαρακτηριστικά.
Η απόσυρση των οργανισµών τονίζει «τη δέσµευσή τους στην επικοινωνία µε βάση τα γεγονότα και κατά των αντιδηµοκρατικών δυνάµεων. Οι αξίες που προωθούν την ποικιλοµορφία, την ελευθερία και την επιστήµη δεν είναι πλέον παρούσες στην πλατφόρµα».
Ιδρύµατα που έχουν ήδη διακόψει τη λειτουργία του Χ υποστήριξαν επίσης την πρωτοβουλία. Πολλά από αυτά µπορούν πλέον να βρεθούν σε άλλες διαδικτυακές πλατφόρµες, όπως το Bluesky και το Mastodon.
Παγκόσµιο δίκτυο δεξιών λαϊκιστών;
Η απόφαση που ανακοινώθηκε τώρα φέρεται να επηρεάζει µόνο τους λογαριασµούς Χ των εµπλεκόµενων φορέων και όχι την επικοινωνία τους µέσω άλλων καναλιών κοινωνικής δικτύωσης. Ωστόσο, η εξέλιξη των άλλων πλατφορµών και των αλγορίθµων τους θα συνεχίσει να παρακολουθείται στενά.
Το υπόβαθρο είναι ότι η Meta Group ανακοίνωσε τώρα επίσης ότι θα διακόψει τους ελέγχους γεγονότων σε πλατφόρµες όπως το Facebook και το Instagram στις ΗΠΑ.
Η πρωτοβουλία για την κοινή εκστρατεία προήλθε από το Πανεπιστήµιο του Ντίσελντορφ. Στους υπογράφοντες του «#WissXit» περιλαµβάνονται ορισµένα από τα µεγαλύτερα και σηµαντικότερα πανεπιστήµια της Γερµανίας, καθώς και ορισµένα από την Αυστρία.
Μεταξύ αυτών περιλαµβάνονται το Ελεύθερο Πανεπιστήµιο του Βερολίνου, τα Πανεπιστήµια της Χαϊδελβέργης και του Μύνστερ, το Πανεπιστήµιο RWTH Aachen, το Γερµανικό Αθλητικό Πανεπιστήµιο της Κολωνίας και το Ευρωπαϊκό Πανεπιστήµιο Viadrina Frankfurt (Oder).
Αντιδράσεις και από την Γαλλία
Στη Γαλλία, µια εφαρµογή µε την ονοµασία «HelloQuitteX» διευκολύνει τη µετάβαση από το X σε µια νέα πλατφόρµα, επιτρέποντας παράλληλα στις υπάρχουσες επαφές των χρηστών να παραµείνουν στο σύστηµα. Σύµφωνα µε τους προγραµµατιστές της, έχει ήδη εξαγάγει 7,8 εκατοµµύρια επαφές και σχεδιάζει µια συλλογική αλλαγή τη ∆ευτέρα, την ηµέρα ανάληψης των καθηκόντων του Τραµπ.
Το τελευταίο κύµα αποχώρησης από το X συνεχίζει να αυξάνεται: στη Γαλλία, περίπου 80 µη κυβερνητικές οργανώσεις και συνδικάτα αποχαιρέτησαν από κοινού την πλατφόρµα Η X έχει καταστεί «µια σηµαντική απειλή για την ελευθερία της έκφρασης και τη δηµοκρατία», τονίζουν οι οργανώσεις σε άρθρο που δηµοσιεύθηκε στην εφηµερίδα «Le Monde» την Τετάρτη.
Στους υπογράφοντες περιλαµβάνονται η Ένωση Ανθρωπίνων ∆ικαιωµάτων, η Greenpeace – France και η οργάνωση βοήθειας Emmaus.
Επισηµαίνουν την έλλειψη µετριασµού των αναρτήσεων και τους αλγόριθµους που είναι υπεύθυνοι για το ποιες αναρτήσεις εµφανίζονται στους χρήστες. «Αυτά ενθαρρύνουν τη διάδοση περιεχοµένου µίσους, θεωριών συνωµοσίας και σκεπτικισµού για το κλίµα», συνεχίζει το άρθρο.
Οι οργανώσεις καλούν τους υποστηρικτές τους να εγκαταλείψουν επίσης το X και να στραφούν σε άλλες διαδικτυακές υπηρεσίες, όπως το Bluesky ή το Mastodon.
Λίγο πριν από την ανάληψη των καθηκόντων του εκλεγµένου προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραµπ, ολοένα και περισσότεροι άνθρωποι ανακοινώνουν την αποχώρησή τους από το X.
Αναµένεται λοιπόν και πολλές άλλες αποχωρήσεις, ηχηρές ή µη. Γιατί η πλατφόρµα X έχει πάρει πλέον άλλο χαρακτήρα.
